Τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρὸς ἡμῶν ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ τοῦ Μεγάλου Ἀρχιεπισκόπου Ἀλεξανδρείας ὁ κατὰ πλάτος Βίος.

Ἔφεραν λοιπὸν εἰς τὸ μέσον μίαν χεῖρα νεκροῦ τινος, θέαμα ἐλεεινὸν εἰς τοὺς ὁρῶντας καὶ ταύτην δεικνύοντες εἰς τὸν Ἅγιον ἐβόων· «Αὕτη ἡ χείρ, Ἀθανάσιε, ἐλέγχει τὰς μαγείας σου. Αὕτη ἡ χείρ, ἀνόσιε καὶ ἄδικε, δεικνύει σε μάγον καὶ τερατοποιόν· εἰπὲ παρρησίᾳ, πρὸς ποίας μαγείας τὴν ἤθελες;». Ἀπεκρίθη ὁ Ἀθανάσιος μὲ ταπεινὸν καὶ ἥμερον σχῆμα· «Ποῖος εἶναι ἀπὸ τὴν ἁγιωσύνην σας, ὃστις ἠξεύρει τὸν Ἀρσένιον;». Ἠγέρθησαν τότε πέντε, δέκα Ἀρχιερεῖς καὶ εἶπον· «Ἡμεῖς τὸν ἠξεύρομεν». Διότι οἱ ἀσυνείδητοι, οἱ αὐτοὶ ἦσαν καὶ κριταὶ καὶ κατήγοροι καὶ μάρτυρες. Πάλιν ἠρώτησεν αὐτούς· «Ποῖος γνωρίζει βεβαίως ὅτι ἡ χείρ, ἥτις δεικνύεται, εἶναι τοῦ Ἀρσενίου;». Ἀπεκρίθησαν πάλιν αὐτοὶ ἐκεῖνοι· «Ἡμεῖς τὴν γνωρίζομεν». Τότε ὁ Ἀθανάσιος, μὴ δυνάμενος νὰ βλέπῃ τὴν ἀλήθειαν συκοφαντουμένην, κράζει τὸν Ἀρσένιον εἰς τὸ μέσον τῆς Συνόδου καὶ λέγει πρὸς αὐτούς· «Οὗτος εἶναι ὁ Ἀρσένιος, Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, ἢ ἀλλος;». Ἐκεῖνοι δὲ ἐκπλαγέντες διὰ τὸ ἀνέλπιστον θέαμα ἐσιώπων. Ὁ δὲ Ἀθανάσιος, γυμνώσας τὰς χεῖρας τοῦ Ἀρσενίου, εἶπε· «Δύο χεῖρας ζητεῖτε ἀπὸ τὸν Ἀρσένιον ἢ καὶ τρίτην; ἰδοὺ ἡ δεξιά, ἰδοὺ καὶ ἡ ἀριστερά· ἤδη ἀνάγκη εἶναι νὰ ἀποδείξητε ἡ ἀγιωσύνη σας, ποῦ τὴν εὕρετε τὴν τρίτην χεῖρα τοῦ Ἀρσενίου». Τοῦτο δὲ εἰπόντος τοῦ Ἁγίου, ἐκεῖνοι αἰσχυνθέντες διέλυσαν τὴν Σύνοδον· ἀπῆλθε δὲ καὶ ὁ βασιλικὸς ἄρχων Ἀρχέλαος κατησχυμμένος καὶ ὁ ἔπαρχος μετὰ τῶν δορυφόρων αὐτῶν, μηδὲν ἕτερον δυνάμενοι νὰ πράξωσι καὶ θαυμάζοντες τὸν Ἀθανάσιον.

Οἱ δὲ κάκιστοι Ἀρχιερεῖς, ἐπειδὴ δὲν ἠδυνήθησαν νὰ ἐκπληρώσωσι τὸ θέλημα αὐτῶν, ἀκολουθοῦντες ὄπισθεν τοῦ Ἀθανασίου, ἠπείλουν αὐτόν, ὕβριζον καὶ ἐλοιδόρουν λέγοντες· «Ὁ μάγος, ὁ ἀπατεών, ὁ γόης, ὁ ὑποκριτής, ὁ κάκιστα ἐπιμελούμενος». Ἀκούοντες δὲ τὸ πλῆθος τόσας ὕβρεις κατὰ τοῦ Ἁγίου, ὥρμησαν κατὰ τῶν Ἀρχιερέων καὶ τοσαύτη σύγχυσις ἔγινε τὴν ὥραν ἐκείνην ἀπὸ τὸ πλῆθος τοῦ λαοῦ καὶ ἀπὸ τοὺς ὑπηρέτας καὶ φίλους τῶν Ἀρχιερέων, ὥστε θὰ ἐγίνετο μεγάλον κακὸν ἐὰν δὲν προέφθανεν ὁ Ἀρχέλαος, ὅστις, ἂν καὶ ἦτο βοηθὸς τῶν ἐχθρῶν τοῦ Ἁγίου, ὅμως ἦτο καὶ φρόνιμος· καὶ μὴ θέλων νὰ φανῇ αὐτὸς ὁ αἴτιος τῆς συγχύσεως τοῦ λαοῦ, ἁρπάσας τὸν Ἀθανάσιον τὸν συνώδευσεν ὁ ἴδιος μέχρις ἔξω τῆς πόλεως καὶ συνέστησεν εἰς αὐτὸν νὰ ἀναχωρήσῃ μακρὰν τῆς χώρας ἐκείνης πρὸς ἀποφυγὴν ἐπεισοδίων. Καὶ ὁ μὲν Ἀθανάσιος, ἐπειδὴ ἔβλεπεν ἑαυτὸν εἰς μεγάλην στενοχωρίαν, φυγὼν ἐκρύβη εἰς ἕν ξηροπήγαδον, ἐκεῖνοι δὲ ζητήσαντες καὶ μὴ εὑρόντες αὐτόν, ἔγραψαν δευτέραν καθαίρεσιν κατ’ αὐτοῦ· καὶ ὄχι μόνον εἰς αὐτὸ δὲν ἠρκέσθησαν οἱ ἀχόρταστοι τῶν σκανδάλων Ἀρχιερεῖς, ἀλλὰ καὶ τὸν βασιλέα ἔπεισαν μὲ ἀναφορὰς νὰ ἐκδώσῃ διαταγήν, ὅτι ὅπου εὑρεθῇ ὁ Ἀθανάσιος κεκρυμμένος νὰ ἀφανίζωσι τὸν οἶκον ἐκεῖνον καὶ ὅστις ὑπάγῃ τὴν κεφαλήν του νὰ ἔχῃ τόσα χρήματα ἀμοιβὴν ἀπὸ τὴν ἐξουσίαν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Θ’.

[2] Βλέπε τὰ περὶ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου εἰς τὴν κα’ (21ην) Μαΐου ὅτε ἐπιτελεῖται ἡ μνήμη αὐτοῦ (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Ε’).

[3] Ἡ πόλις Τρέβηροι (λατινιστὶ Augusta Trevirorum) εἶναι ἡ σημερινὴ πόλις τῆς Γερμανίας Τρὶρ (Τrier).

[4] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν 6ην Νοεμβρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος ΙΑ’).

[5] Λέγουσι δέ τινες, ὅτι αὕτη ἡ κρύψασα τὸν Μέγαν Ἀθανάσιον ἦτο ἡ Ἁγία Συγκλητικὴ ἡ Παρθένος, ἡ ἑορταζομένη τὴν ε’ (5ην) Ἰανουαρίου. (Βλέπε σελ. 105 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου).

[6] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν 12ην Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).

[7] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὸν Βίον τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, σελ. 35-36 τοῦ ἀνὰ χεῖρας τόμου.

[8] Βλέπε περὶ τούτου εἰς τὴν κα’ (21ην) Φεβρουαρίου (ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», Τόμος Β’).