ΛΟΓΟΣ Α’. Πεζῇ φράσει, εἰς τὴν κατὰ Σάρκα ΓΕΝΝΗΣΙΝ τοῦ Κυρίου Ἡμῶν ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ, Δαμασκηνοῦ μοναχοῦ τοῦ Ὑποδιακόνου καὶ Στουδίτου.

Ἀπεκρίθη ὁ Βαλαάμ· «Τί ἐχω; ἔχεις τόσας φοράς, ὅπου δὲν ὑπάγεις εἰς τὴν ὁδόν σου, ἀλλὰ περιπατεῖς ἀπ’ ἐδῶ καὶ ἀπ’ ἐκεῖ· ἐὰν δὲ εἶχον μαζί μου μάχαιραν, θὰ σὲ ἔσφαζον». Λέγει ἡ ἡμίονος· «Δὲν εἶχες ἐμὲ ἐκ νεότητός σου; εἶδες ποτὲ νὰ κάμω οὕτως; τώρα ὅμως ἵσταται Ἄγγελος Κυρίου ἔμπροσθέν μου καὶ δὲν μὲ ἀφήνει νὰ περάσω». Κοιτάξας τότε ὁ Βαλαὰμ εἶδε καθαρὰ τὸν Ἄγγελον· καὶ ὡς τὸν εἶδεν, ἀπὸ τὸν φόβον του ἔπεσε καὶ τὸν προσεκύνησε. Λέγει δὲ ὁ Ἄγγελος πρὸς αὐτόν· «Διατί ἔδερες τόσον τὴν ἡμίονόν σου, ἥτις δὲν σοῦ ἔπταισεν; ἐγὼ ἤμην ὅστις δὲν τὴν ἄφηνα νὰ προχωρήσῃ καὶ ἠβουλόμην νὰ σὲ φονεύσω, διότι δὲν μοῦ ἀρέσει ἡ ὁδός σου». Ἀπεκρίθη πρὸς τὸν Ἄγγελον ὁ Βαλαάμ· «Ἔσφαλα, διότι δὲν ἐγνώριζα, ὅτι σὺ ἐμποδίζεις τὴν ὁδόν μου, ἀλλ’ ἐὰν δὲν θέλῃς, δὲν πηγαίνω». Λέγει ὁ Ἄγγελος· «Ὕπαγε· μόνον ὅ,τι σοῦ εἰπῶ, ἐκεῖνο νὰ κάμῃς». Τότε ἀφήσας αὐτὸν ὁ Ἄγγελος συνηντήθη πάλιν ὁ Βαλαὰμ μὲ τοὺς ἄρχοντας τοῦ βασιλέως. Ὅταν δὲ ἔφθασαν εἰς τὸν βασιλέα, ἐξῆλθεν ὁ βασιλεὺς καὶ προϋπήντησε τὸν Βαλαάμ· εἶπε δὲ πρὸς αὐτόν· «Διατί δὲν ἦλθες, ὅταν τὸ πρῶτον σὲ ἐκάλεσα; μήπως δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ σὲ τιμήσω;». Ἀπεκρίθη ὁ Βαλαάμ· «Ἦλθον τώρα, καὶ ὅ,τι μὲ ὁρίσῃ ὁ Θεός μου θέλω κάμει».

Ἔμεινε λοιπὸν ἐκεῖ κατ’ ἐκείνην τὴν νύκτα, τὴν δὲ πρωΐαν ἀνεβίβασεν ὁ βασιλεὺς Βαλὰκ τὸν Βαλαὰμ ἐπάνω εἰς ἐν ὄρος, ὅπερ ὠνομάζετο ἐπὶ τῷ ὀνόματι τοῦ θεοῦ του Βάαλ· λέγει δὲ ὁ Βαλαάμ· «Βασιλεῦ, πρόσταξον νὰ κάμουν ἐδῶ ἑπτὰ βωμούς, φέρε μου δὲ ἑπτὰ μόσχους καὶ ἑπτὰ κριούς». Τούτου γενομένου ἐθυσίασεν ὁ Βαλαὰμ πρὸς τὸν Θεόν· ἔπειτα εἶπε πρὸς τὸν Βαλάκ· «Ἐπιμελήσου σύ, βασιλεῦ, τὴν θυσίαν διὰ νὰ παραμερίσω ἐγὼ καὶ νὰ ἐρωτήσω τὸν Θεόν, ὅ,τι δὲ μοῦ εἴπῃ, νὰ κάμω». Ἀποσυρθέντος λοιπὸν τοῦ Βαλαὰμ ἔνευσεν ὁ Θεὸς εἰς τὴν καρδίαν αὐτοῦ καὶ ἐπιστρέψας εὗρε τὸν βασιλέα καὶ τοὺς ἄρχοντας τῶν Μωαβιτῶν συνηγμένους καὶ τοὺς λέγει· «Ὁ βασιλεὺς Βαλὰκ μὲ ἐκάλεσεν ἀπὸ τὴν Μεσοποταμίαν, νὰ καταρασθῶ τοὺς ἀνθρώπους αὐτούς, τοὺς Ἑβραίους, καὶ νὰ εὐλογήσω τοὺς Μωαβίτας· πῶς ὅμως νὰ καταρασθῶ αὐτοὺς τοὺς ὁποίους ηὐλόγησεν ὁ Θεός; ἢ πῶς νὰ εὐλογήσω ἐκείνους τοὺς ὁποίους ὁ Θεὸς κατηράσθη; Πολὺ εἶναι τὸ σπέρμα τοῦ Ἰακὼβ καὶ κατάραν ἀνθρώπου δὲν δέχεται· διότι ὁ Θεὸς τὸ ηὐλόγησεν». Ὡς δὲ ἤκουσεν ὁ βασιλεὺς Βαλὰκ τὸν λόγον αὐτόν, λέγει πρὸς τὸν Βαλαάμ· «Ἐγὼ σὲ ἔφερα νὰ τοὺς καταρασθῇς, καὶ σὺ τοὺς εὐλογεῖς;». Ἀπεκρίθη ὁ Βαλαάμ· «Ἐγὼ σοῦ εἶπον πρωτύτερα, πῶς ὅ,τι μοῦ εἰπῇ ὁ Θεός μου, ἐκεῖνο θὰ εἰπῶ· τί λυπεῖσαι εἰς τοὺς λόγους μου;».


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τοῦ Προφήτου Βαρούχ, τῇ κθʹ (29ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.

[2] Βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 621.

[3] Ἡ Προφητεία αὕτη τοῦ Βαλαὰμ (Ἀριθ. κδʹ 3-18) ἀναγιγνώσκεται ἐν ταῖς Ἐκκλησίαις κατὰ τὸν Ἑσπερινὸν τῶν Χριστουγέννων, δευτέρα μετὰ τὴν εἴσοδον (βλέπε Μηναῖον). Ἐξ αὐτῆς ἐνεπνεύσθη ὁ μέγας ἁγιογράφος τοῦ ΙΕʹ αἰῶνος Ἐμμανουὴλ Πανσέληνος τὴν σύνθεσιν τῆς περιφήμου εἰκόνος του· «Ὁ Ἀναπεσών», ἢν καὶ καταχωρίζομεν ἐν σελίδι 643. Ἡ ἱστορία αὕτη τοῦ Βαλαὰμ ἀναγράφεται ἐν τῷ βιβλίῳ τῶν Ἀριθμῶν ἐν κεφαλαίοις κβʹ, κγʹ, καὶ κδʹ, τὸ δὲ τέλος αὐτοῦ ἐν κεφαλαίῳ λαʹ 8.

[4] Βλέπε σχετικῶς καὶ ὑποσημείωσιν τῶν σελίδων 654-656.

[5] Ἡ ἄποψις αὐτὴ δὲν ἐπροσωπεῖ τὸ σύνολον τῶν Πατερικῶν ἐρμηνειῶν περὶ τοῦ ἀστέρος, καθὼς αἱ ἀπόψεις περὶ τῆς φυσικῆς ἢ ὑπερφυσικῆς φύσεώς του διΐστανται.

[6] Βλέπε περὶ τούτου ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῶν σελίδων 654-656.