Τῇ ΚΔ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς ΠΑΡΑΜΟΝΗ τῆς τοῦ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΕΩΣ καὶ μνήμη τῆς Ἁγίας Ὁσιοπαρθενομάρτυρος ΕΥΓΕΝΙΑΣ.

Ἡ δὲ ἐφοβεῖτο νὰ λάβῃ τὴν ἀξίαν καθὸ γυνὴ ὑπάρχουσα καὶ πάλιν ἐδειλία νὰ γίνῃ παρήκοος ἁπάσης τῆς ἀδελφότητος. Ἐφάνη λοιπὸν εἰς αὐτὴν εὔλογον νὰ ἀνοίξῃ τὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιον νὰ συμβουλευθῇ τὶ νὰ κάμῃ. Εὗρε λοιπὸν εὐθὺς ὡς τὸ ἤνοιξε τὸν λόγον ἐκεῖνον, τὸν ὁποῖον εἶπεν εἰς τοὺς Ἀποστόλους ὁ Κύριος· «Εἴ τις θέλει νὰ εἶναι πρῶτος εἰς σᾶς, ἂς γίνῃ μικρότερος καὶ πάντων διάκονος» (Μαρκ. θ’ 85). Ταῦτα ἰδοῦσα ἐδέχθη τὴν προστασίαν· ἀλλὰ ἔκαμνε πάλιν ὅλας τὰς εὐτελεστέρας ὑπηρεσίας ἔφερεν ὕδωρ, ἐσάρωνε τὴν Μονήν, ἔκοπτε ξύλα καὶ ἔκαμνεν ὅσα ἦσαν διακονήματα τῶν μικροτέρων. Εἶχε δὲ τὴν κέλλαν αὐτῆς πλησίον εἰς τὴν θύραν διὰ ταπείνωσιν καὶ οὔτε εἰς τὰς σωματικὰς ὑπηρεσίας ἐβαρύνετο, οὔτε ἠμέλει τὰς ψυχικάς, ἀλλ’ ἐκυβέρνα τὴν ποίμνην θαυμασιώτατα καὶ τοσαύτας ἀνδραγαθίας καὶ ἀγῶνας θεαρέστους ἐτέλεσεν, ὥστε εἶναι ἀδύνατον νὰ τοὺς γράψωμεν· μόνον ἕνα νὰ εἴπωμεν, ὅστις ἦτο αἰτία καὶ ἐγνωρίσθη, τὰ δὲ ἄλλα ἂς ἀφήσωμεν, διότι μακραίνομεν πολὺ τὴν διήγησιν.

Ἦτο εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν γυνή τις ὀνόματι Μελανθία, πλουσία πολὺ καὶ πολυτάλαντος ἀπο χρηματικὴν περιουσίαν, ἀπὸ δὲ ἄρετὴν καὶ φόβον Θεοῦ πτωχή τε καὶ ἄπορος· αὕτη ἠσθένησε βαρέως ἀπὸ τεταρταῖον ρίγος, καὶ ἀκούσασα τὴν φήμην τοῦ Εὐγενίου, ὅτι ἦτο ἐνάρετος καὶ ἀξιοθαύμαστος ἄνθρωπος, θεραπεύων πᾶσαν ἀσθένειαν, ἀπῆλθεν εἰς τὸ Μοναστήριον καὶ προσπεσοῦσα ἐζήτει θερμῶς τὴν ἐλευθερίαν ἀπὸ τῆς μάστιγος. Εὐσπλαγχνισθεῖσα λοιπὸν αὐτὴν ἡ Ὁσία, τὴν ἤλειψεν ἅγιον ἔλαιον καὶ παρευθὺς ἐθεραυπεύθη καὶ ὅλη ὑγιὴς ἀνεχώρησεν· ἀπελθοῦσα δὲ εἰς ἓν κτῆμα αὐτῆς εὑρισκόμενον πλησίον τοῦ Μοναστηρίου, ἐγέμισε διὰ χρυσῶν νομισμάτων τρία ἀργυρᾶ ποτήρια καὶ τὰ ἔστειλεν εἰς τὴν Εὐγενίαν ὡς δῶρα πρὸς τὴν Μονὴν διὰ εὐχαριστίαν τῆς εὐεργεσίας. Ἡ Ἁγία ὅμως ἐπέστρεψε ταῦτα εἰς τὴν Μελανθίαν, λέγουσα ὅτι δὲν εἶναι ὠφέλιμον εἰς τοὺς Μοναχοὺς νὰ ἔχουν ἀργύρια· ὅθεν ἂς τὰ διαμοιράσῃ εἰς πτωχοὺς καὶ πένητας. Τότε ἡ Μελανθία ἐπῆγε μόνη της εἰς τὴν Μονήν, καὶ παρεκάλεσε πολὺ τὴν Ὁσίαν νὰ ἀποδεχθῇ τὰ δῶρά της, αὕτη δὲ διὰ νὰ μὴ τὴν λυπήσῃ ἐδέχθη τὸ χάρισμα. Ἀπὸ τότε ἐπῆρε συνήθειαν ἡ Μελανθία νὰ συχνάζῃ εἰς τὴν Μονήν, ἀπὸ τὴν πολλὴν εὐλάβειαν καὶ ἀγάπην, τὴν ὁποίαν εἶχε πρὸς τὸν Ἡγούμενον, τὸν ὁποῖον βλέπουσα πολλάκις καὶ νομίζουσα (καθὼς ἐνόμιζον καὶ πάντες οἱ ἀδελφοὶ) ὅτι ἦτο ἄνδρας, μετέβαλε τὴν πνευματικὴν ἀγάπην εἰς σαρκικὸν ἔρωτα, νικηθεῖσα ὑπὸ τοῦ κάλλους καὶ τῆς νεότητος αὐτῆς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Διευκρινίζομεν ἐνταῦθα, ὅτι τὸ μὲν ὄνομα Σεβῆρος ἔφερον τέσσαρες ἐν συνόλῳ Ρωμαῖοι αὐτοκράτορες, τὸ δὲ ὄνομα Ἀντωνῖνος ἑπτά, οἵτινες ὅμως λόγῳ τῆς πολυωνυμίας αὐτῶν φέρονται εἰς τοὺς αὐτοκρατορικοὺς καταλόγους μὲ τὰ ὀνόματα μὲ τὰ ὁποῖα κατέστησαν γνωστότεροι. Οἱ ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τῆς Ἁγίας Εὐγενίας διατελέσαντες αὐτοκράτορες, οἱ φέροντες σὺν τοῖς ἄλλοις καὶ τὸ ὄνομα Σεβῆρος ἢ Ἀντωνῖνος εἶναι οἱ ἑξῆς: 1) Κόμμοδος-Λούκιος-Μᾶρκος-Αἴλιος-Ἀντωνῖνος-Αὐρήλιος (180-192), 2) Λούκιος-Σεπτίμιος-Σεβῆρος (193-211), 3) Καρακάλας-Μᾶρκος-Αὐρήλιος-Σεβῆρος-Ἀντωνῖνος (211-217), 4) Διαδουμενιανὸς-Μακρῖνος-Μᾶρκος-Ὀπέλλιος-Σεβῆρος-Ἀντωνῖνος (217-218) 5) Ἡλιογάβαλος-Μᾶρκος-Αὐρήλιος-Ἀντωνῖνος-Πῖος (218-222), 6) Λεύκιος-Ἰούλιος-Αὐρήλιος-Σουλπίκιος-Οὐράνιος-Ἀντωνῖνος-Σεβῆρος-Ἀλέξανδρος (222-238). Κυρίως γνωστὸς μὲ τὸ ὄνομα Ἀντωνῖνος εἶναι ὁ Ἀντωνῖνος Πῖος (138-161), ἐπὶ τῆς ἐποχῆς του ὅμως δὲν εἶχεν εἰσέτι γεννηθῆ ἡ Ἁγία Εὐγενία.

[2] Ὁ Ρωμαῖος στρατηγὸς Γάλλος, ἐξοντώσας προδοτικῶς τὸν Δέκιον, ἀνεκηρύχθη αὐτοκράτωρ ἐν ἔτει 251, ἀλλὰ καὶ τούτου φονευθέντος ἐν ἔτει 253 ὑπὸ τῶν ἰδίων του στρατιωτῶν ἀνεκηρύχθη αὐτοκράτωρ ὁ Βαλλεριανός. Οὗτος εὑρισκόμενος εἰς πόλεμον μετὰ τῶν Σκυθῶν, τῶν Γότθων καὶ τῶν Περσῶν ἀνεκήρυξε συνάρχοντά του τὸν υἱόν του Γαλλιηνόν, τὸν ὁποῖον καὶ ἀφῆκεν εἰς τὴν Ρώμην, αὐτὸς δὲ πορευθεὶς κατὰ τῶν Περσῶν συνελήφθη ὑπ’ αὐτῶν αἰχμάλωτος, ἀπέθανε δὲ μετὰ δεκαετίαν ἐν τῇ αἰχμαλωσίᾳ. Ὁ Γαλλιηνὸς ἐδολοφονήθη καὶ αὐτὸς ὑπὸ τῶν στρατηγῶν του κατὰ τὸ ἔτος 268. Ἐκεῖνο ποὺ ἐν προκειμένῳ χρῄζει ἐρεύνης εἶναι τὸ ἐὰν ἐπὶ τῆς ἐποχῆς τῶν αὐτοκρατόρων τούτων ἢ ἐνωρίτερον ἐμαρτύρησεν ἡ Ἁγία, δεδομένου ὅτι ἐγεννήθη ἐπὶ Κομμόδου (180-192), ὁπότε κατὰ τὴν ἐποχὴν τοῦ μαρτυρίου της θὰ πρέπῃ νὰ ἦτο ἀρκετὰ προκεχωρημένης ἡλικίας. Πάντως ἐὰν ἐπὶ Βαλλεριανοῦ ἔλαβε χώραν τὸ Μαρτύριον τῆς Ἁγίας, θὰ πρέπῃ νὰ ἔγινε τοῦτο κατὰ τὸ πρῶτον ἔτος τῆς βασιλείας αὐτοῦ, ὅτε ἦτο εἰσέτι Ἀρχιεπίσκοπος Ρώμης ὁ Κορνήλιος, ὅστις ἐτελεύτησε κατὰ τὸ ἔτος 253.