Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος ΦΙΛΑΡΕΤΟΣ ὁ Ἐλεήμων ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Κατὰ τὴν ἑπομένην ἐστολίσθησαν τὰ κοράσια καὶ ἐξῆλθον εὐτάκτως καὶ προσεκύνησαν τοὺς στρατιώτας μὲ σχῆμα θαυμάσιον. Οἱ δὲ ἰδόντες τὸ κάλλος αὐτῶν, τὴν στολήν, τὴν κατάστασιν καὶ εὐταξίαν καὶ τὰ ἐπίλοιπα ἄξια θαυμασμοῦ, ἐξέστησαν καὶ ἔλαβον πολλὴν ἀγαλλίασιν, μετρήσαντες δὲ αὐτάς, εὗρον τὴν πρώτην εἰς ἡλικίαν καθὼς ἤθελον καὶ εἰς τὸ μέτρον τοῦ ποδὸς ἴσια, κατὰ τὴν παραγγελίαν τοῦ βασιλέως, ὡμοίαζε δὲ καὶ μὲ τὴν εἰκόνα τὴν ὁποίαν ἐβάσταζον. Τότε τὰς ἐπῆραν ὅλας μὲ πολλὴν χαράν, τὸν γέροντα Φιλάρετον, τὴν σύζυγον αὐτοῦ Θεοσεβώ, τὸν πρῶτον υἱόν του Ἰωάννην, τὴν θυγατέρα του Ὑπατίαν, ἡ ὁποία ἦτο χήρα μὲ δύο θυγατέρας Μαρίαν καὶ Μαρανθίαν καὶ μὲ ὅλους τοὺς συγγενεῖς του, ψυχὰς τριάκοντα καὶ ἀπῆλθον εἰς τὰ βασίλεια. Ἑξέλεξαν δὲ καὶ ἄλλα δέκα κοράσια ἀπὸ ἄλλους τόπους, εἰς τὰς ὁποίας ἦτο καὶ ἡ θυγάτηρ πλουσίου τινὸς ὀνόματι Γεροντιανοῦ, καλὴ εἰς τὴν θεωρίαν καὶ ὑψηλὸν τὸ φρόνημα ἔχουσα. Ἡ δὲ τοῦ Ἐλεήμονος ἐγγονὴ Μαρία εἶπε πρὸς τὰς ἄλλας· «Ἂς κάμωμεν, ἀδελφαί, συμφωνίαν μεταξύ μας, ὅπως ὅποια ἐξ ἡμῶν θελήσῃ ὁ Θεὸς καὶ βασιλεύσῃ νὰ εὐεργετήσῃ τὰς ἄλλας». Ἡ δὲ θυγάτηρ τοῦ Γεροντιανοῦ ἀπεκρίθη· «Ἐγὼ εἶμαι βεβαία, ὅτι ὡς πλουσιωτέραν καὶ εὐγενεστέραν εἰς τὴν ὄψιν καὶ ὡραιότητα ἐμὲ θέλει ἐκλέξει ὁ βασιλεύς, ἀλλὰ σεῖς, αἱ ὁποῖαι εἶσθε πτωχαὶ καὶ ἀπροστάτευτοι, ματαίως ἐλπίζετε». Ἡ Μαρία ἀκούσασα ταῦτα συνεστάλη καὶ ἐσιώπησε, πλὴν διὰ τοῦ νοός της ἐπεκαλεῖτο τὰς εὐχὰς τοῦ γέροντος πάππου της νὰ τὴν βοηθήσουν.

Ὅταν ἔφθασαν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν, ἔφερον πρῶτον τὴν θυγατέρα τοῦ Γεροντιανοῦ εἰς τὸν Σταυράκιον τὸν παιδαγωγὸν τοῦ βασιλέως καὶ διοικητὴν τοῦ παλατίου, ὅστις ἰδὼν αὐτὴν εἶπε· «Καλὴ καὶ ὡραία εἶναι αὕτη, ἀλλὰ μὲ τὸν βασιλέα δὲν ταιριάζει». Ἔδωκε λοιπὸν πολλὰ χαρίσματα εἰς αὐτὴν καὶ τὴν ἀπέστειλεν εἰς τὸν τόπον της. Ἀφοῦ δὲ ἔφερον καὶ τὰς ἄλλας, ἰδὼν ὁ βασιλεύς, ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ ὁ Σταυράκιος τὸ ὑπέρλαμπρον κάλλος τῶν ἐγγονῶν τοῦ Φιλαρέτου, ἐθαύμασαν τὴν εὐταξίαν αὐτῶν καὶ εὐγένειαν. Παρευθὺς τότε τὴν μὲν πρώτην, τὴν Μαρίαν, ἐστεφανώθη ὁ βασιλεύς, τὴν δευτέραν εἷς μέγας ἄρχων πατρίκιος τὸ ἀξίωμα, καὶ τὴν ἄλλην ἐγγονὴν τοῦ Ἁγίου, θυγατέρα τῆς ἄλλης θυγατρός του, τὴν ἔστειλαν εἰς τὸν βασιλέα τῶν Λαγγουβάρδων Ἀργούσην, ὅστις εἶχε ζητήσει τὸν καιρὸν ἐκεῖνον νὰ τοῦ στείλουν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολιν μίαν κόρην, νὰ τὴν στεφανωθῇ εἰς γυναῖκά του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Παφλαγονία ἦτο ἀρχαία χώρα τῆς Μικρᾶς Ἀσίας κειμένη μεταξὺ τοῦ Εὐξείνου Πόντου πρὸς Βορρᾶν, τῆς Βιθυνίας πρὸς Δυσμάς, τῆς Γαλατίας πρὸς Νότον καὶ τοῦ Πόντου πρὸς Ανατολάς, ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἐχωρίζετο διὰ τοῦ ποταμοῦ Ἅλυος (τουρκιστὶ Κηζὴλ Ἰρμάκ). Ἐπὶ Βυζαντινῶν ἦτο ἓν ἐκ τῶν 29 θεμάτων τῆς αὐτοκρατορίας· εἰς τὴν περιοχὴν αὐτῆς εὑρίσκονται νῦν τὰ βιλαέτια Κασταμονῆς καὶ Σινώπης (πατρίδος τοῦ κυνικοῦ φιλοσόφου Διογένους).

[2] Ἡ Γάγγρα, εἰς τὴν ὁποίαν συνῆλθε καὶ ἡ γνωστὴ μεγάλη Τοπικὴ Σύνοδος, ἦτο πρωτεύουσα τῆς Παφλαγονίας, καλεῖται δὲ νῦν ὑπὸ τῶν Τούρκων Τσάγγρη ἢ Κάγγαρι κεῖται 100 χλμ ΒΑ τῆς Ἀγκύρας.

[3] Tὸ κοιλὸν τῶν Βυζαντινῶν, περὶ οὗ γίνεται ἐνταῦθα λόγος, ἦτο μέτρον βάρους των σιτηρῶν καὶ ἰσοδυνάμει πρὸς 24 ὀκάδας περίπου ἢ 29,30 σημερινὰ κιλά.

[4] Ἡ φόλλα ἢ φόλλις ἦτο βυζαντινὸν νόμισμα, ὑποδιαιρούμενον εἰς 40 νούμμια. Τὸ δὲ νούμμιον ἦτο τὸ μικρότερον νόμισμα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ἀντιστοιχοῦν πρὸς ἕνα σημερινὸν λεπτόν.

[5] Τὸ πουγγίον ἦτο δερμάτινον σακκίδιον διὰ τὴν τοποθέτησιν τῶν νομισμάτων, τὰ ὁποῖα τότε ἦσαν μόνον μεταλλικά.

[6] Δηλαδὴ χάλκινα νομίσματα.