Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΥΛΟΥ τοῦ Νέου, ἀσκήσαντος ἐν τῷ ὄρει τοῦ Λάτρου.

εἰς τὸ ἅγιον Σουδάριον (τὸ ὁποῖον ἦτο εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν καὶ εἶχεν ἐπ’ αὐτοῦ τετυπωμένον τὸ ὁμοίωμα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ) νὰ βάλῃ ἄλλο μανδήλιον ἰσόμετρον ἐκείνου καὶ ἀφοῦ τὸ ἀφήσῃ, ὀλίγην ὥραν εἰς τὴν ὄψιν τοῦ Χριστοῦ, ἔπειτα νὰ τοῦ τὸ στείλῃ. Ὁ δὲ πατρίκιος ἐποίησε καθὼς τοῦ παρήγγειλεν ὁ Ὅσιος καὶ κατόπιν τοῦ τὸ ἀπέστειλε· λαβὼν δὲ ὁ Ὅσιος τὸ ἰσόμετρον ἐκεῖνο μανδήλιον, τὸ προσεκύνησεν εὐλαβῶς, καὶ τότε βλέπει εἰς αὐτὸ καθαρῶς ἱστορημένην τὴν σεβασμίαν μορφὴν τοῦ Χριστοῦ, καθὼς ἦτο καὶ εἰς τὸ ἅγιον Μανδήλιον, ἀλλὰ δὲν τὴν ἔβλεπεν ἄλλος τις, εἰμὴ μόνον ἐκεῖνος ὁ τρισμακάριος. Ἄλλην φορὰν ἐπῆγεν ὁ προρρηθεὶς Φώτιος εἰς τὸ κελλίον τοῦ Ὁσίου, εἶχε δὲ εἴπει πρὸς αὐτὸν ὁ βασιλεὺς νὰ προσέξῃ καλῶς καὶ νὰ ἀπομνημονεύσῃ τοὺς χακτῆρας τοῦ προσώπου του, διὰ νὰ τοῦ δώσῃ λεπτομερεῖς πληροφορίας, ὁποῖος ἦτο κατὰ τὴν ὄψιν, τὴν ἡλικίαν καὶ τὰ διάφορα χαρακτηριστικὰ τοῦ προσώπου του ὁ Ὅσιος. Τὸν ἐκοίταξε λοιπὸν πολλάκις ὁ πατρίκιος, ἀλλὰ δὲν ἠδύνατο νὰ τὸν ἴδῃ καλῶς, διότι ἐξήρχοντο ἀκτῖνες ἀπὸ τὸ πρόσωπόν του, αἱ ὁποῖαι δὲν τὸν ἄφηναν νὰ τὸν περιεργασθῇ, ἐπειδὴ ἐθαμβοῦτο ἡ ὅρασίς του· ὅθεν δὲν ἠδυνήθη νὰ ἐκτελέσῃ τὸ πρόσταγμα. Ἀλλ’ ἀκούσατε καὶ ἄλλο θαυμασιώτερον.

Ὁ προρρηθεὶς Συμεὼν ἔβλεπε ἄλλοτε μὲν χαροποιὸν εἰς τὴν ὄψιν τὸν Ὅσιον, ἄλλοτε δὲ σκυθρωπὸν και περίλυπον· ὅθεν ἐρωτήσας αὐτὸν τὴν αἰτίαν τούτου, τοῦ ἀπεκρίθη λέγων· «Ὅταν δὲν ἔλθῃ κανεὶς νὰ μὲ ἐμποδίσῃ ἀπὸ τὴν ποθητήν μου ἡσυχίαν, εἶμαι γεμᾶτος εὐφροσύνης καὶ ἀγαλλιάσεως, διότι βλέπω γύρω μου φῶς γλυκύτατον καὶ χαριέστατον. Ὅθεν τούτου κατατρυφῶν καὶ ἀπολαμβάνων, λησμονῶ πᾶσαν τρυφὴν καὶ ἡδονὴν σώματος καὶ κοσμικὴν ματαιότητα· ὁπόταν δὲ τύχωσί τινες νὰ μὲ διακόψουν ἀπὸ τὴν γλυκυτάτην ταύτην διατριβὴν καὶ τὴν σωτήριον μελέτην, ἀναφέροντες ἄλλους λόγους, εὐθὺς μὲ ἀφήνει ἔρημον τὸ πάγκαλον ἐκεῖνο καὶ γλυκύτατον φῶς καὶ δι’ αὐτὸ λυπούμενος γίνομαι σκυθρωπὸς εἰς τὸ πρόσωπον». Τότε πάλιν τὸν ἠρώτησεν ὁ Συμεὼν λέγων· «Καὶ πῶς εἶσαι βέβαιος ὅτι τὸ φῶς ἐκεῖνο εἶναι θεϊκὸν καὶ ὄχι ἀπὸ δαιμονικῆς δυνάμεως;». Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Τὸ φῶς τοῦ δαίμονος εἶναι πυροειδὲς καὶ καπνίζει ὡς τὴν πυρὰν ταύτην τὴν αἰσθητήν, ὅταν δὲ τὸ ἴδῃ ταπεινός τις καὶ καθαρὸς ἄνθρωπος, τὸ μισεῖ καὶ τὸ βδελύττεται· ἀλλὰ τὸ καλὸν φῶς εἶναι λαμπρότατον καὶ χαριέστατον, γεμίζει δὲ τὴν ψυχὴν χαρὰν καὶ ἱλαρότητα ἄμετρον καὶ τὴν κάμνει ταπεινὴν καὶ φιλάνθρωπον, διώκει δὲ καὶ τοὺς κακοὺς λογισμοὺς καὶ πᾶσαν ἄτοπον διάνοιαν καὶ συγκατάθεσιν ἄπρεπον ὡς καὶ πᾶσαν ἄλλην κακὴν διάθεσιν καὶ ἐνόχλησιν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Περγάμου, βλέπε ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Κάρπου, Πάπυλου, Ἀγαθοδώρου καὶ Ἀγαθονίκης, τῇ ιγʹ (13ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.

[2] Ὄλυμπος ὁ Βιθυνικός, περὶ οὗ βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 55.

[3] Περὶ τῶν Ὁσίων τούτων Πατέρων βλέπε εἰς τὴν ιδʹ (14ην) Ἰανουαρίου, ὅτε ἑορτάζονται οἱ ἐν Σινᾷ καὶ Ραϊθῷ ἀναιρεθέντες Ὅσιοι Πατέρες. Πλὴν δὲ τῶν ἐν τοῖς τακτικοῖς Συναξαρίοις τῆς ἡμέρας ταύτης ἀναφερομένων, προσεθέσαμεν καὶ ἱκανὰς περὶ τούτων πληροφορίας ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ κεφαλαίου.

[4] Πέτρος Αʹ βασιλεὺς τῆς Βουλγαρίας (927-968), υἱὸς τοῦ Συμεῶνος Αʹ (ἰδὲ καὶ ἐν τόμῳ ΙΑʹ ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ 22ᾳ τοῦ μηνός Νοεμβρίου). Ὁ Πέτρος οὗτος ἔχει ἀνακηρυχθῆ ὑπὸ τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος.

[5] Καλώνυμος ἢ Καλόλιμνος εἶναι νῆσος τῆς Προποντίδος, καλουμένη σήμερον τουρκιστὶ Ἰμραλῆ-Ἀντά.