Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΥΛΟΥ τοῦ Νέου, ἀσκήσαντος ἐν τῷ ὄρει τοῦ Λάτρου.

ὅταν δὲν ἦσαν πλησίον εἰς τὴν Σάμον καὶ εἶδον τὸν Κερκετέα, ἤτοι τὸ ὄρος, τὸ ὁποῖον ἦτο ἄνωθεν τοῦ σπηλαίου, ἐστέναξαν οἱ σύντροφοί του, διότι ὁ τόπος ἦτο ἔρημος χωρὶς χωρία καὶ δὲν θὰ εἶχον οὐδεμίαν ἀνθρωπίνην βοήθειαν. Ὁ δὲ Ὅσιος τοὺς ὠνείδισε διὰ τὴν ὀλιγοπιστίαν των καὶ προγνωρίσας τὸ μέλλον λέγει πρὸς αὐτούς· «Βλέπω ἄνθρωπόν τινα, ὅστις ἵσταται πρὸς τὴν ἀνατολὴν καὶ προσεύχεται, τώρα δὲ ποὺ θὰ ἐξέλθωμεν εἰς τὴν ξηράν, θὰ σᾶς τὸν δείξω». Ὅταν λοιπὸν ἐξήρχοντο ἀπὸ τὸ πλοῖον, ἔφθασεν ἄνθρωπός τις ἀπὸ τὴν νῆσον δρομαίως καὶ τοὺς λέγει· «Καλῶς ἤλθετε, Πατέρες τρισμέγιστοι». Οἱ δὲ ἐρωτῶντες αὐτόν, τίς καὶ πόθεν ἦτο καὶ πῶς τοὺς ἐγνώριζεν, ἀπεκρίνατο· «Εἶμαι ἀπὸ ἓν χωρίον τῆς νήσου ταύτης καὶ ἠκούσαμεν τὴν νύκτα φωνὴν λέγουσαν· «Ὑπάγετε εἰς τὸν αἰγιαλόν, νὰ ὑποδεχθῆτε, τὸν κὺρ Παῦλον, φέρατέ του δὲ καὶ δύο ἡμιόνους». Ὅθεν τοὺς ἔφερα καὶ σᾶς παρακαλῶ νὰ τοὺς δεχθῆτε, ἐπειδὴ ὁ Θεὸς μὲ ἐπρόσταξε».

Ταῦτα ἀκούσαντες ὅσοι ἦσαν εἰς τὸ πλοῖον ἐθαύμασαν διὰ τὴν περὶ τοῦ Παύλου φροντίδα τοῦ Κυρίου. Ἔβαλον λοιπὸν τὰ ράσα των ἐπάνω εἰς τὰ ζῷα καὶ ἀνέβησαν εἱς τὸ σπήλαιον, εἰς τὸ ὁποῖον ἐλειτούργησαν καὶ ἔφαγον εὐχαριστοῦντες τὸν Κύριον. Ἀφοῦ δὲ παρέμεινεν ἐκεῖ ὀλίγον καιρόν, ἐνεθυμήθη πάλιν τὸ Λάτρον καὶ ἐπέστρεψεν ἐκεῖ διὰ νὰ παρηγορήσῃ τὰ πνευματικά του τέκνα, νὰ μὴ παραπονῶνται καὶ ἔμεινε πάλιν ἐκεῖ εἰς τὸ κελλίον του, ἀγωνιζόμενος ὡς καὶ πρότερον. Πηγαίνων δὲ ὁ Ματθαῖος μίαν φορὰν νὰ τὸν ἴδῃ πῶς εἶχε, τὸν εἶδεν ἀπὸ μακρὰν ἐπάνω εἰς πέτραν εὐχόμενον ὄρθιον καὶ εἶχεν ὑψωμένας πρὸς τὸν οὐρανὸν τὰς ἁγίας του χεῖρας, ἦσαν δὲ οἱ πόδες του ὑψηλὰ ἀπὸ τὴν γῆν, ὤ ἐξαισίου θεάματος! πότε μὲν μίαν πήχην, πότε δὲ δύο. Ἱστάμενος δὲ εἰς τὸν ἀέρα ὡς ὑπόπτερος ἠσπάζετο κάτι, ἀλλὰ τί ἦτο ἐκεῖνο δὲν ἔβλεπεν ὁ Ματθαῖος· πλὴν ὁ Ὅσιος ἐρωτώμενος εἶπεν ὅτι ἔβλεπε τὴν εἰκόνα τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ, τετυπωμένην εἰς τὸν ἀέρα, ἀπὸ δὲ τὴν πολλὴν πρὸς Αὐτὸν ἀγάπην ἐθερμαίνετο ἡ καρδία του καὶ κατεφίλει τὴν μορφὴν τοῦ ἠγαπημένου του, ὑπὸ τοῦ θείου πυρὸς πυρπολούμενος, μὲ τὸν τρόπον δὲ αὐτὸν ἐλάμβανε παραμυθίαν τοῦ πόθου του. Ἀλλ’ ἀκούσατε καὶ ἄλλο θαυμάσιον.

Πατρίκιός τις, ὀνόματι Φώτιος, ἦτο καλόγνωμος ἄνθρωπος καὶ τὸν ἠγάπα πολὺ ὁ βασιλεὺς Κωνσταντῖνος, ὅστις καὶ τὸν ἀπέστειλε πρὸς τὸν Ὅσιον μὲ γράμματα, ὁ δὲ Παῦλος, ὅταν τοῦ ἔδωκε τὴν ἀπόκρισιν, τὸν παρεκάλεσε νὰ τοῦ κάμῃ τὴν ἑξῆς χάριν:


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Περγάμου, βλέπε ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Κάρπου, Πάπυλου, Ἀγαθοδώρου καὶ Ἀγαθονίκης, τῇ ιγʹ (13ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.

[2] Ὄλυμπος ὁ Βιθυνικός, περὶ οὗ βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 55.

[3] Περὶ τῶν Ὁσίων τούτων Πατέρων βλέπε εἰς τὴν ιδʹ (14ην) Ἰανουαρίου, ὅτε ἑορτάζονται οἱ ἐν Σινᾷ καὶ Ραϊθῷ ἀναιρεθέντες Ὅσιοι Πατέρες. Πλὴν δὲ τῶν ἐν τοῖς τακτικοῖς Συναξαρίοις τῆς ἡμέρας ταύτης ἀναφερομένων, προσεθέσαμεν καὶ ἱκανὰς περὶ τούτων πληροφορίας ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ κεφαλαίου.

[4] Πέτρος Αʹ βασιλεὺς τῆς Βουλγαρίας (927-968), υἱὸς τοῦ Συμεῶνος Αʹ (ἰδὲ καὶ ἐν τόμῳ ΙΑʹ ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ 22ᾳ τοῦ μηνός Νοεμβρίου). Ὁ Πέτρος οὗτος ἔχει ἀνακηρυχθῆ ὑπὸ τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος.

[5] Καλώνυμος ἢ Καλόλιμνος εἶναι νῆσος τῆς Προποντίδος, καλουμένη σήμερον τουρκιστὶ Ἰμραλῆ-Ἀντά.