Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΠΑΥΛΟΥ τοῦ Νέου, ἀσκήσαντος ἐν τῷ ὄρει τοῦ Λάτρου.

Κατ’ ἐκείνας τὰς ἡμέρας ἦτο ἀνομβρία μεγάλη εἰς ὅλην τὴν Μίλητον καὶ ὕδωρ οὐδόλως εὑρίσκετο· ὅθεν συνήχθησαν τεσσαράκοντα ἄνδρες ἀπὸ διάφορα χωρία καὶ ἐτέλουν κοινῶς λιτανείαν πρὸς Κύριον, νὰ εὐσπλαγχνισθῇ τὸ πλάσμα του καὶ νὰ τοὺς στείλῃ ὕδωρ ἵνα μὴ ἀποθάνωσιν. Ἀνέβησαν λοιπὸν εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους ἐκείνου, εἰς τὸ ὁποῖον κατῴκει ὁ θεῖος Παῦλος, καὶ ἀφοῦ ἔκαμαν τὴν δέησιν καὶ κατέβαινον, ἐπῆγαν εἰς τὸ σπήλαιον τοῦ Ὁσίου καὶ τὸν παρεκάλεσαν θερμῶς νὰ ποιήσῃ καὶ αὐτὸς μετ’ αὐτῶν κοινῶς δέησιν. Ὁ δὲ Ὅσιος ἠρώτησε τὸν ὑποτακτικόν του, ἐὰν εἶχεν οἶνον νὰ κεράσῃ, τοὺς ἀνθρώπους αὐτούς, οἱ ὁποῖοι ἦσαν κατάκοποι ἀπὸ τὴ πολλὴν ὁδοιπορίαν καὶ ἐδίψων ὑπέρμετρα. Ὁ δὲ Μοναχὸς εἶπεν, ὅτι ἦτο εἰς οἰνοδόχην τινὰ ὀλίγος· ηὐλόγησε λοιπὸν τὸν οἶνον αὐτὸν ὁ Ἅγιος καὶ εἶπεν εἰς τὸν Μοναχὸν νὰ δώσῃ εἰς ὅλους νὰ πίωσιν ἀπὸ ἓν γεμᾶτον ποτήριον εἰς δόξαν Θεοῦ, ὅπως καὶ πράγματι ἔπιον ἅπαντες· ἔπειτα τὸν ἠρώτησεν ἂν εἶχεν ἀκόμη οἶνον ἡ οἰνοδόχη καὶ τοῦ λέγει ἐκεῖνος «Ναί»· ὁ δὲ Ὅσιος εἶπε πρὸς αὐτόν· «Δῶσε λοιπὸν εἰς αὐτοὺς νὰ δευτερώσουν»· καὶ ὅλοι των ἐδευτέρωσαν καὶ πάλιν, ὤ τοῦ θαύματος! εἶχεν ἀκόμη καὶ ἐτρίτευσαν· ὅθεν βλέποντες ἐκεῖνοι τοιοῦτον ἐξαίσιον θέαμα, ἔλαβον τὴν οἰνοδόχην εἰς τὰς χεῖράς των καὶ τὴν εὗρον, ὤ τῆς μεγάλης σου Χριστὲ δυνάμεως! πεπληρωμένην κατὰ τὸ ἥμισυ καὶ περισσότερον καὶ τὸ διηγοῦντο καθ’ ὅλην τὴν ὁδοιπορίαν των, ἀφοῦ δὲ ἔφθασαν εἰς τοὺς οἴκους των ἔλεγον εἰς ὅλους τὸ θαυμάσιον καὶ συνήγοντο Μοναχοὶ περισσότεροι, οἵτινες τοῦ ἔδιδον ἐνόχλησιν καὶ δὲν ἠδύνατο νὰ ἡσυχάσῃ κατὰ τὸν πόθον του.

Ὅθεν ἐπειδὴ ὁ Ὅσιος ἠγάπα τὴν ἡσυχίαν, ἀπεφάσισε νὰ ἀναχωρήσῃ ἐκεῖθεν· εἶχε δὲ τότε ἐκεῖ ἔτη δώδεκα. Ἔφυγε λοιπὸν κρυφίως εἰς τὰ ἐρημικώτερα τοῦ ὄρους καὶ ἔμεινεν ὁλομόναχος, διάγων πολιτείαν ὑπερθαύμαστον· πολλάκις δὲ κατέβαινεν εἰς τὴν Λαύραν καὶ τοὺς ἐδίδασκε νὰ ἐπιμελῶνται τὴν ἀρετὴν ἀόκνως· πρὸ πάντων δὲ τοὺς ἐνουθέτει νὰ ἔχουν τὴν ταπείνωσιν καὶ νὰ μὴ νομίζῃ κανείς, ὅτι ἔχει καλωσύνην τινὰ ἐπάνω του, ἀλλὰ εἰς ὅλα καὶ πάντοτε νὰ ταπεινῶνται. Αὐτὰ καὶ ἕτερα διδάσκων αὐτοὺς ἀνέβαινεν εἰς τὸ ὄρος καὶ πάλιν ἤρχετο πολλάκις καὶ τοὺς ἐνουθέτει τὰ πρέποντα. Εἶχε δὲ ἐπάνω εἰς ὅλας τὰς ἄλλας χάριτας τὴν πολύμοχθον καὶ ἐπίπονον ἐγκράτειαν, διὰ νὰ νικᾷ τὴν σάρκα καὶ νὰ τὴν ὑποτάσσῃ εἰς τὸ πνεῦμα·


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Περγάμου, βλέπε ἐκτενὴ ὑποσημείωσιν ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», εἰς τὸν βίον τῶν Ἁγίων Μαρτύρων Κάρπου, Πάπυλου, Ἀγαθοδώρου καὶ Ἀγαθονίκης, τῇ ιγʹ (13ῃ) τοῦ μηνὸς Ὀκτωβρίου.

[2] Ὄλυμπος ὁ Βιθυνικός, περὶ οὗ βλέπε ὑποσημείωσιν σελ. 55.

[3] Περὶ τῶν Ὁσίων τούτων Πατέρων βλέπε εἰς τὴν ιδʹ (14ην) Ἰανουαρίου, ὅτε ἑορτάζονται οἱ ἐν Σινᾷ καὶ Ραϊθῷ ἀναιρεθέντες Ὅσιοι Πατέρες. Πλὴν δὲ τῶν ἐν τοῖς τακτικοῖς Συναξαρίοις τῆς ἡμέρας ταύτης ἀναφερομένων, προσεθέσαμεν καὶ ἱκανὰς περὶ τούτων πληροφορίας ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ κεφαλαίου.

[4] Πέτρος Αʹ βασιλεὺς τῆς Βουλγαρίας (927-968), υἱὸς τοῦ Συμεῶνος Αʹ (ἰδὲ καὶ ἐν τόμῳ ΙΑʹ ἐν ταῖς ὑποσημειώσεσι τοῦ βίου τοῦ Ἁγίου Κλήμεντος ἐπισκόπου Ἀχρίδος, τῇ 22ᾳ τοῦ μηνός Νοεμβρίου). Ὁ Πέτρος οὗτος ἔχει ἀνακηρυχθῆ ὑπὸ τῆς Βουλγαρικῆς Ἐκκλησίας Ἅγιος.

[5] Καλώνυμος ἢ Καλόλιμνος εἶναι νῆσος τῆς Προποντίδος, καλουμένη σήμερον τουρκιστὶ Ἰμραλῆ-Ἀντά.