Λόγος Α’. Εἰς τὴν Θείαν ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΙΝ τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐκ τοῦ Θησαυροῦ τοῦ Δαμασκηνοῦ, ἄνευ τοῦ προοιμίου, ἐλαφρῶς διορθωθεὶς κατὰ τὴν φράσιν.

Ὅτε δὲ πάλιν, ἔμελλεν ὁ Χριστὸς νὰ παραδοθῇ, αὐτοὺς θὰ προσελάμβανεν εἰς τὸ ὄρος διὰ νὰ προσευχηθῇ καθὼς τὸ λέγει ὁ αὐτὸς Εὐαγγελιστὴς Μάρκος· «Καὶ ἔρχονται εἰς χωρίον οὗ τὸ ὄνομα Γεσθημανῆ, καὶ λέγει τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ· Καθίσατε ὧδε ἕως ἀπελθὼν προσεύξωμαι· καὶ παραλαμβάνει τὸν Πέτρον καὶ Ἰάκωβον καὶ Ἰωάννην μετ’ αὐτοῦ, καὶ ἤρξατο ἐκθαμβεῖσθαι καὶ ἀδημονεῖν». Ἐπειδὴ λοιπὸν ἔμελλε νὰ πάρῃ αὐτοὺς εἰς τὴν προσευχήν του, διὰ τοῦτο τοὺς ἐπῆρε καὶ εἰς τὴν Μεταμόρφωσίν του, ὥστε ὅταν τὸν βλέπουν ὅτι λυπεῖται καὶ προσεύχεται, νὰ ἐνθυμοῦνται τὴν Μεταμόρφωσίν του, καὶ νὰ ἐννοήσωσιν ὅτι ἐθελουσίως καὶ καθὸ ἄνθρωπος λυπεῖται καὶ προσεύχεται. Ἔτι δὲ καὶ διότι αὐτοὶ οἱ τρεῖς ἐπρόκειτο νὰ τὸν ἀκολουθήσουν ἕως εἰς τὴν αὐλὴν τοῦ Καϊάφα καὶ νὰ τὸν ἴδωσι νὰ κρίνεται ὡς κατάδικος· καὶ ὁ μὲν Πέτρος μετέβη τότε ἀκολουθῶν διὰ νὰ ἴδῃ, τί θέλει ἀκολουθήσει. Οἱ δὲ Ἰάκωβος καὶ Ἰωάννης οἱ ἀδελφοὶ μετέβησαν ὡς γνώριμοι καὶ συγγενεῖς τοῦ Καϊάφα, καθὼς τὸ λέγει ὁ Εὐαγγελιστὴς Μάρκος· «Καὶ ἀφέντες αὐτὸν ἔφυγον πάντες· καὶ εἷς τις νεανίσκος ἠκολούθησεν αὐτῷ περιβεβλημένος σινδόνα ἐπὶ γυμνοῦ». Ταῦτα δὲ λέγει διὰ τὸν Ἰωάννην. Ἐπειδὴ λοιπὸν ἔμελλον αὐτοὶ οἱ τρεῖς νὰ τὸν ἴδωσι πῶς κρίνεται, διὰ τοῦτο τοὺς ἔλαβεν, ὥστε ὅταν τὸν ἴδωσιν ὅτι κρίνεται, ὅτι ὑβρίζεται, ὅτι καταδικάζεται, νὰ μὴ ἀπιστήσωσιν. Αὐτὴ εἶναι ἡ λύσις τοῦ ἑβδόμου ζητήματος.

Ἂς ἔλθωμεν ἤδη εἰς τὸ ὄγδοον ζήτημα· ἐνθυμεῖσθε ποῖον εἶναι; Ἐζητούσαμεν νὰ μάθωμεν διατί δὲν ἔγινεν εἰς πεδιάδα ἡ Μεταμόρφωσις, ἀλλ’ εἰς ὄρος. Καὶ λέγομεν εἰς αὐτό· διὰ δύο αἰτίας· πρῶτον μὲν διότι ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Κυρίου ἦτο σημεῖον ὅτι θὰ παύσουν αἱ θυσίαι τῶν Ἑλλήνων, αἵτινες ἐγίνοντο εἰς τὰ ὄρη διὰ τοὺς δαίμονας· δεύτερον δέ, ἐπειδὴ ὅλα τὰ παλαιὰ μυστήρια τοῦ Θεοῦ εἰς ὄρος ἐγένοντο, καὶ ὑπὸ τὰ πολλὰ ἂς εἴπω δύο. Γράφει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη εἰς τὴν Βίβλον τῆς Γενέσεως, ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἐγέννησεν ἕνα υἱὸν μονογενῆ εἰς τὸ γῆράς του ἐξ ἐπαγγελίας, τὸ ὄνομα Ἰσαάκ, καὶ ὁ Θεός, θέλων νὰ δοκιμάσῃ τὸν Ἀβραάμ, ἐὰν ἔχῃ ἀγάπην πρὸς τὸν Θεόν, τοῦ εἶπεν· «Ὕπαγε εἰς τὸ ὄρος ἐπάνω καὶ σφάξε τὸν υἱόν σου τὸν Ἰσαὰκ διὰ τὴν ἀγάπην μου». Οὕτω δὲ ἤθελε πράξει ὁ Ἀβραάμ, ἀλλὰ Ἄγγελος Κυρίου δὲν τὸν ἀφῆκεν. Ἐπίσης ὁ Μωϋσῆς, ὁ παλαιὸς Προφήτης, ἐπάνω εἰς ὄρος ἐδέχθη τὸν θεόγραφον Νόμον, ὅπως καὶ ἄλλα πολλὰ μυστήρια εἰς τὰ ὄρη ἐγένοντο. Ὁ Μωϋσῆς αὐτὸς εἰς τὸ ὄρος Σινᾶ εἶδε τὴν καιομένην καὶ μὴ καταφλεγομένην βάτον, εἰς ὄρος ἐτελεύτησεν, εἰς ὄρος εἶδε τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ ἐν γνόφῳ καὶ θυέλλῃ· καὶ διὰ τοῦτο λοιπὸν εἰς ὄρος ἐγένετο καὶ ἡ Μεταμόρφωσις τοῦ Κυρίου.