Ὅταν λοιπὸν ἤρχισαν τὴν συνδιάλεξιν καὶ εἶχον ὅλοι οἱ ψευδορρήτορες καὶ ψευδολόγοι φιλόσοφοι ἠκονισμένας τὰς γλώσσας διὰ ν’ ἀφανίσωσι τὴν ἀλήθειαν, εἶπεν ὁ πρῶτος πρὸς τὸν Ναχώρ· «Σὺ εἶσαι ὁ Βαρλαάμ, ὁ ὁποῖος ὑβρίζεις τοὺς θεούς, ἀναίσχυντε, καὶ ἐδίδαξας τὸν υἱὸν τοῦ βασιλέως τὴν τόσην πλάνην, τοῦ νὰ λατρεύῃ Θεὸν ἐσταυρωμένον;». «Ἐγὼ εἶμαι», ἀπήντησεν ὁ Ναχώρ, «ὅστις τὸν ἐλύτρωσα ἐκ τῆς πλάνης, καθωδήγησα δὲ πρὸς τὸν ἀληθῆ Θεόν». Εἶπε πάλιν ὁ ψευδορρήτωρ· «Πῶς σὺ τολμᾷς μετὰ θράσους νὰ λέγῃς, ὅτι οἱ ἀθάνατοι θεοί, τοὺς ὁποίους ἐνδόξως τιμῶσιν οἱ θαυμάσιοι καὶ φιλόσοφοι ἄνδρες, δὲν εἶναι θεοὶ καὶ καθυβρίζεις τούτους; Ποίαν ἀπόδειξιν ἔχεις, ὅτι δὲν εἶναι θεοί, καὶ ὅτι Θεὸς εἶναι ὁ Ἐσταυρωμένος;».
Τότε ὁ Ναχώρ φωτισθεὶς παραδόξως ὑπὸ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ὡμολόγησε λαμπρᾷ τῇ φωνῇ τὴν ἀλήθειαν κηρύξας ταῦτα· «Ἐγώ, βασιλεῦ, γεννηθεὶς εἰς τὸν κόσμον μὲ θείαν πρόγνωσιν καὶ ἰδὼν τὸν οὐρανόν, τὴν γῆν, τὴν σελήνην, τοὺς ἀστέρας καὶ τὰ ἄλλα σοφὰ κτίσματα, ἐθαύμασα τὸν λαμπρὸν αὐτῶν στολισμόν, καὶ ἠννόησα, ὅτι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κυβερνᾷ καὶ διακρατεῖ ταῦτα πάντα μὲ τοσαύτην σοφίαν καὶ σύνεσιν, αὐτὸς εἶναι Θεὸς ἄναρχος, αἰώνιος καὶ ἀθάνατος, παρ’ οὗ τὰ πάντα ἐκτίσθησαν, νοητά τε καὶ φαινόμενα, καὶ ὅστις δὲν ἔχει ἀνάγκην θυσιῶν ἢ σπονδῶν καὶ ὅτι οἱ ἄνθρωποι ἔχουσι τὴν ἀνάγκην Αὐτοῦ, διότι οὗτος εἶναι ἡ ἀρχὴ ἁπάντων καὶ ἡ κίνησις. Ἀρκοῦσι ταῦτα πρὸς ἀπόδειξιν ὅτι αὐτὸς ὁ τῶν ἁπάντων δημιουργὸς εἶναι ὁ Θεός. Ἂς ἔλθωμεν τώρα καὶ εἰς τοὺς ἀνθρώπους».
«Τρία γένη ἀνθρώπων εἶναι εἰς ὅλον τὸν κόσμον. Χριστιανοί, Ἰουδαῖοι καὶ Εἰδωλολάτραι, οἵτινες εἶναι πάλιν διηρημένοι εἰς τρεῖς κατηγορίας. Τοὺς Χαλδαίους, τοὺς Ἕλληνας καὶ τοὺς Αἰγυπτίους. Καὶ οἱ μὲν Χαλδαῖοι, ἀγνοήσαντες τὸν Θεόν, ἐπλανήθησαν σεβόμενοι τὴν κτίσιν παρὰ τὸν κτίσαντα, ποιήσαντες δὲ μορφὰς καὶ εἴδωλα ὠνόμασαν αὐτὰ ἐκτυπώματα οὐρανοῦ, γῆς, θαλάσσης, ἡλίου, σελήνης, καὶ τῶν ἄλλων κτισμάτων καὶ προσκυνοῦσι ταῦτα ἀφρόνως ὡς θεούς. Ἀλλ’ ἐπλανήθησαν, διότι δὲν εἶναι εὔλογον νὰ εἶναι ὁ οὐρανός, ὁ ἥλιος καὶ τὰ ἄλλα κτίσματα θεοί, ἐπειδὴ κατ’ οἰκονομίαν κινοῦνται καὶ φέρονται ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, καθὼς ὁ Θεὸς τὰ ἐπρόσταξε. Τὴν δὲ γῆν πάλιν βλέπομεν ὅτι ὑβρίζεται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὰ ζῷα, καὶ καταπατεῖται, σκάπτεται, ψύχεται καὶ καίεται. Τὸ ὕδωρ μολύνεται, ρέει, φθείρεται. Τὸ πῦρ φέρεται ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, σβέννυται καὶ ἐξαφανίζεται. Ὁ ἥλιος καὶ ἡ σελήνη κινοῦνται, σκοτίζονται πολλάκις καὶ πάσχουν ἔκλειψιν. Ἐκ τούτων λοιπὸν οὐδὲν εἶναι Θεός, οὔτε ὁ ἄνθρωπος, ὅστις βεβαίως ἔχει τόσα πάθη. Γηράσκει, ἀσθενεῖ, φθείρεται καὶ ἐξαφανίζεται. Ἐπλανήθησαν λοιπὸν πάντες ὅσοι προσκυνοῦσι καὶ λατρεύουσιν αὐτά».