Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τοῦ Ὁσίου ΝΗΦΩΝΟΣ, τοῦ ἐν τῇ κατὰ τὸν Ἄθω κονοβιακῇ Μονῇ τοῦ Ἁγίου Διονυσίου ἀσκήσαντος καὶ γενομένου Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, ἐν ἔτει ͵αυξ’ (1460) ἐν εἰρήνῃ τελειωθέντος.

Ἐν μιᾷ δὲ τῶν ἡμερῶν διωρίσθη ὁ Ἅγιος νὰ φυλάττῃ φυλακὴν εἰς τόπον ὑψηλὸν ἀπέναντι τοῦ Μοναστηρίου, διὰ τοὺς πειρατάς, οἱ ὁποῖοι ἤρχοντο ἔξαφνα τὸν καιρὸν ἐκεῖνον εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος καὶ ἠχμαλώτιζον πολλοὺς καὶ ἥρπαζον ὅ,τι ἐπρόφθανον. Ὅθεν εἰς τὸ μέσον τῆς νυκτός, ὅτε ἵστατο εἰς προσευχὴν ὁ Ἅγιος ἐκεῖ ὅπου ἐφύλαττεν, εἶδον μερικοὶ ἐνάρετοι Μοναχοί, οἱ ὁποῖοι ἀγρυπνοῦσαν γύρωθεν εἰς ἐκεῖνον τὸν τόπον, μίαν φλόγα πυρός, ἥτις ἀνέβαινεν ἀπὸ τὴν γῆν εἰς τὸν οὐρανόν· εἷς δὲ ἀδελφός, ὅστις ἦτο μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιον εἰς τὴν φύλαξιν, ἐγερθεὶς τὴν ὥραν ἐκείνην εἶδε τὸν Ἅγιον ὅτι ἦτο πύρινος, τρομοκρατηθεὶς δὲ ἐσύρθη ἀπὸ τὸν τόπον του καὶ ἔσπευσεν εἰς τὸ Μοναστήριον, ὅπου διηγήθη εἰς ὅλους τὸ φοβερὸν θέαμα, τὸ ὁποῖον εἶδεν· ὁμοίως τὸ εἶπον καὶ οἱ ἄλλοι Μοναχοὶ καὶ τὸ ἐβεβαίωσαν εἰς τοὺς προεστῶτας.

Ὅθεν συναχθέντες ὅλοι εἰς τὴν Ἐκκλησίαν ἐδέοντο τοῦ Ἁγίου Θεοῦ νὰ τοὺς φανερώσῃ ποῖος εἶναι αὐτος ὁ ἄνθρωπος, εἰς τὸν ὁποῖον φαίνεται τοιοῦτον σημεῖον, ὁ δὲ Κύριος εἰσήκουσε τὴν δέησίν των καὶ τὸν ἐφανέρωσε τοιουτοτρόπως. Ὁ Ἡγούμενος τοῦ Μοναστηρίου εἶδεν εἰς τὸ ὅραμά του, ὅτι εὑρέθη μέσα εἰς τὸν Ναόν, ἐκεῖ δὲ ἐφάνη ὁ θεῖος Πρόδρομος καὶ τοῦ εἶπε· «Σύναξε πᾶσαν τὴν ἀδελφότητα καὶ ἐξέλθετε εἰς προϋπάντησιν τοῦ Πατριάρχου Νήφωνος, διότι φθάνει ἡ τόση ταπείνωσις τὴν ὁποίαν ἔδειξε καὶ ἔγινεν ἡμιονηγός, διὰ νὰ μὴ ζημιωθῆτε τὰ μέγιστα». Ἐξυπνῶν δὲ ὁ Ἡγούμενος ἔμεινεν ἐκστατικός, μετὰ δὲ ὥραν ἱκανὴν ἐρχόμενος εἰς τὸν ἑαυτόν του ἔκρουσε τὸν σημαντῆρα καὶ ἐσυνάχθησαν οἱ ἀδελφοὶ ἅπαντες, τότε δὲ τοὺς διηγήθη τὸ ὅραμα ὅπου εἶδε, καὶ ἔμαθον, ὅτι αὐτὸς ἦτο ὁ Πατριάρχης Νήφων· ὅταν δὲ ἤρχετο ὁ μακάριος ὡς ἡμιονηγός, ἀπέναντι τοῦ Μοναστηρίου, ἐξῆλθον ὅλοι μετὰ λαμπάδων καὶ θυμιαμάτων καὶ τὸν προϋπήντησαν μὲ μεγάλην τιμὴν καὶ σεβασμόν.

Εὐθὺς τότε ὡς τοὺς εἶδεν ὁ θαυμάσιος Νήφων, ἔρριψε τὸν ἑαυτόν του εἰς τὴν γῆν, βρέχων τὸ ἔδαφος μὲ τὰ δάκρυα. Ο δὲ Ἡγούμενος κάμνων μετάνοιαν τὸν προσεκύνησε καὶ ἠσπάσθη τὰς ἁγίας του χεῖρας, λέγων εἰς αὐτόν· «Φθάνει, φθάνει, ὦ οἰκουμενικὲ φωστήρ, ἡ τόση σου ὑπομονή· φθάνει ἡ ἄκρα ταλαιπωρία τὴν ὁποίαν ὑπέμεινας θεληματικῶς· φθάνει πλέον ἡ τόση ταπείνωσις τὴν ὁποίαν ἔδειξας, χωρὶς νὰ τὸ ἠξεύρωμεν ἡμεῖς οἱ εὐτελεῖς». Οἱ δὲ ἀδελφοὶ ὅλοι ἔκλαιον, καὶ μάλιστα ὅσοι τὸν ἐλύπησαν ἐν ἀγνοίᾳ προσέπιπτον εἰς τοὺς ἱεροὺς πόδας του, ζητοῦντες συγχώρησιν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος, ὡς ἐν ἀρχῇ εἴπομεν, εἶναι ὁ Ἱερομόναχος Γαβριήλ, ὁ τότε πρῶτος τοῦ Ἁγίου Ὄρους.