Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Ἐκ τούτου τὰ πάντα κατὰ τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἦσαν εἰς ἀναστάτωσιν. Αἱ Ἑκκλησίαι, αἱ ἀγοραί, αἱ στενωποί, τὰ καταφύγια τῶν Μοναχῶν, τοὺς ὁποίους τόσον ἐμίσει ἡ μανιώδης καὶ τῆς ἐμπαθοῦς ζωῆς ἀπολαμβάνουσα βρωμερὰ καὶ χοιρώδης ἐκείνη ψυχή, ὥστε ἐνομοθέτησεν, ὅπως οὐδεὶς ἐκ τῶν Μοναχῶν εὑρίσκεται εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην, ἀποκαλῶν τούτους ἐν τῷ σκότει ζῶντας καὶ ἀμνημονεύτους. Διότι ἐμίσει τοὺς Πατέρας, ὄχι μόνον διότι ἦσαν ἐγκρατεῖς καὶ κατεφρόνουν τὴν σωματικὴν τρυφὴν καὶ τὰ ὑπὸ τοῦ κόσμου νομιζόμενα ἀγαθά, ἀλλὰ καὶ διότι ἠλέγχετο ὑπ’ αὐτῶν ἀφόβως καὶ αὐστηρῶς ὡς ἀσεβὴς καὶ ἰσχυρὸς ἀρνητὴς τῆς ἐνσάρκου οἰκονομίας τοῦ Χριστοῦ. Διὰ τοῦτο ἄλλους ἔστειλεν εἰς μακρὰς ἐξορίας, ἄλλους ἐξηνάγκασεν εἰς τὸν διὰ πείνης θάνατον, ἄλλους ἔπνιξεν εἰς τὸν βυθὸν τῆς θαλάσσης, ἄλλων ἀπέκοψε τὰς ρῖνας καὶ τὰς χεῖρας, ἄλλων ἤλειφε τὰς γενειάδας διὰ πίσσης καὶ ἤναπτε αὐτὰς διὰ πυρὸς καὶ ἄλλους φανερῶς κατεδίκασεν εἰς μαρτυρικὸν θάνατον, διὰ σκληροτάτων καὶ ἀπανθρώπων τιμωριῶν. Διέταξεν ἀκόμη καὶ ἐπὶ τῆς λεωφόρου νὰ σύρωνται οὗτοι καὶ νὰ κτυπῶνται διὰ λίθων καὶ ροπάλων καὶ τὰ μέλη των νὰ θρυμματίζωνται κτυπώμενα διὰ πετρῶν, αἱ γαστέρες των νὰ διανοίγωνται καὶ τὰ ἐντόσθιά των νὰ διασκορπίζωνται ἄνευ εὐσπλαγχνίας, τέλος δὲ νὰ ρίπτωνται ἐκεῖ ὅπου καὶ οἱ κατάδικοι. Τούτων τὰ πάθη εἷς καὶ μόνος εἶναι ἀρκετὸς νὰ βεβαιώσῃ, ὁ περισσότερον ὅλων παθὼν Στέφανος, ὁ τοῦ Αὐξεντίου, ὅστις εἶναι γνώριμος εἰς ἡμᾶς ἐκ τῆς παρούσης καλῆς διηγήσεως (βλ. σελ. 46) καὶ γνώριμος εἰς τὸν Θεὸν καὶ εἰς τοὺς Ἀγγέλους καὶ εἰς τοὺς ἀνθρώπους καὶ τοῦ Βυζαντίου γέννημα καὶ θρέμμα καὶ καύχημα καὶ κόσμημα.

Τοιαῦτα λοιπὸν τὰ τοῦ ἀθλίου Κοπρωνύμου βδελυρά, ἀνόσια, ἀνίερα καὶ δαιμονικὰ κατορθώματα. Ἐπειδὴ δε ἔπρεπε καὶ οὗτος κάποτε νὰ ἀπέλθῃ ἐκ τοῦ μέσου, ἀφοῦ βιαίως διέρρηξε τὴν ἀθλίαν του ψυχήν, διεδέχθη τὴν βασιλείαν ὁ υἱὸς τούτου Λέων ὁ Δ’ (775-780), ἀνὴρ ἄκακος, ἐν σχέσει μὲ τὴν τοῦ πατρός του πονηρίαν. Οὗτος οὔτε ἐβίασέ τινα νὰ ἀκολουθήσῃ τὴν τοῦ πατρός του θρησκείαν, οὔτε ὅμως καὶ ἐξερίζωσεν αὐτήν, πλήρη ἀδιαφορίαν ἐπιδείξας πρὸς τὴν τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησίαν, ἀδιαφορῶν ἐπὶ τῆς καταστάσεως, ὡς ἠλίθιος, ἵνα σταθῇ ἐπὶ μακρὸν εἰς τὴν ἐξουσίαν. Οὕτω παρῆλθον πέντε ἔτη καὶ ἀπεβίωσε καὶ οὗτος, ὁ κατὰ τὸ ἥμισυ καλὸς βασιλεύς. Μετὰ δὲ τοῦτον ἐπικρατεῖ κατάστασις θεϊκή, εἰρηνικὴ καὶ πλήρους γαλήνης.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).