Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Ἐπειδὴ διὰ τὴν δόξαν τοῦ ἐν Ὑψίστοις Θεοῦ, ἀπεστάλη καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἡ βασιλεύσασα τότε Εἰρήνη, ἡ φιλευσεβὴς καὶ φιλόθεος καὶ φίλη τῶν Ρωμαϊκῶν σκήπτρων μετὰ τοῦ υἱοῦ της Κωνσταντίνου, ἐδωρήσατο καὶ αὕτη εἰρήνην ἄκραν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὰ Μοναστήρια καὶ Ἀσκητήρια καὶ τῶν σεπτῶν καὶ ἁγίων Εἰκόνων τὴν προσκύνησιν, ὡς ἥρμοζεν, ἐπανέφερεν, ἔχουσα συνεργὸν τὸν μέγαν ἐν Πατριάρχαις Ταράσιον (784-806).

Τότε ἡ ἀοίδιμος ἐκείνη βασίλισσα τοὺς ἐν ἐξορίᾳ Πατέρας μετὰ τῆς προσηκούσης τιμῆς ἐπανέφερε καὶ πλῆθος Μοναχῶν ἐν τῇ βασιλευούσῃ συνήθροισε καὶ Μοναστήρια καὶ Ἀσκητήρια καὶ πτωχοτροφεῖα μετ’ ἐνισχύσεως τῶν πόρων των ἀνήγειρε καὶ ἄλλα πολλὰ κατὰ Θεὸν ἔργα ἐτέλεσε καὶ χαρὰν ἀπερίγραπτον προσέφερεν εἰς τοὺς φίλους τῆς εὐσεβείας, ἂν καὶ παρηγκωνίσθη μετὰ καιρὸν καὶ ἐπιβουλὴν ὑπέστη, ὅλα δὲ ταῦτα παρὰ τοῦ υἱοῦ. Καὶ πάλιν ὅμως ἀνηγορεύθη εἶτα μετὰ περισσοτέρας τιμῆς, ἵνα τιμωρήσῃ, ἂν καὶ παρὰ τὴν θέλησίν της, ἀλλὰ πρὸς σωφρονισμὸν καὶ πρὸς παράδειγμα δικαιοτάτης καὶ ἀπροσωπολήπτου βασιλείας τὸν παρεκτραπέντα υἱόν. Ἐπειδὴ ὅμως καὶ ὁ Λάζαρος ὁ φίλος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ἐπὶ τέσσαρας ἡμέρας κείμενος νεκρός, ἂν καὶ ἀφυπνίσθη παρὰ τοῦ Κυρίου καὶ ἠξιώθη καὶ πάλιν παραδόξως τῆς ζωῆς, πρὸς ἀπόδειξιν τῆς ὑπὸ τῶν Σαδδουκαίων ἀμφισβητουμένης ἀληθείας περὶ τῆς κοινῆς Ἀναστάσεως, ἐν τούτοις καὶ πάλιν καὶ αὐτὸς ἀπέθανε, ἐπειδὴ εἶναι ἀλληλένδετον μὲ τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν τὸ ἀπαράθραυστον ἐπιτίμιον τοῦ νὰ ἀποθάνῃ τις, διότι δὲν ὑπάρχει ἄνθρωπος, ὅστις θέλει ζήσει καὶ δὲν θέλει γευθῆ θάνατον, διὰ τοῦτο, τίποτε τὸ παράδοξον δὲν εἶναι ἂν καὶ ἡ εὐσεβεστάτη βασίλισσα Εἰρήνη ἦλθε καὶ αὐτὴ εἰς τὸ τέλος τοῦ βίου. Ὅθεν, ἀφοῦ ἐλυτρώθη ἀπὸ τὴν υἱϊκὴν ἐπιβουλὴν καὶ ἀνῆλθε πάλιν εἰς τὸ βασιλικὸν ἀξίωμα, ἵνα ἐλεγχθῇ ἡ ἀσθένεια τῶν παραλόγως ἐπιβουλευθέντων αὐτήν, ἐτελεύτησε καὶ αὐτὴ εὐσεβῶς ἐν ἔτει ωβ’ (802).

Μετὰ τὴν Εἰρήνην ἀνεδείχθη βασιλεὺς ὁ Νικηφόρος Α’ (802-811), ἀνὴρ ὅστις ὄχι μόνον οὐδόλως ἠνώχλησε τὴν Ἐκκλησίαν, ἀλλὰ καὶ μὲ ἀρίστην εὐσέβειαν ἐστράφη πρὸς Αὐτήν. Πλὴν πρὸς δικαίαν τιμωρίαν τῆς προγονικῆς ἐπιμιξίας, τὴν ὁποίαν ἐξήλεγξε κατὰ κράτος ὁ Ὅσιος Θεόδωρος, ὁ πολύαθλος Ὁμολογητὴς καὶ Ἡγούμενος τοῦ Στουδίου [8],


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).