Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Τοῦτον τὸν λόγον ἀκούσας ὁ Πατήρ, πληροφορηθεὶς δὲ ὑπὸ τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τὴν τοῦ νεοπροσελθόντος ὑπομονὴν καὶ τὴν κατὰ τὴν ἀρετὴν πρόοδον, κατὰ ποῖον τρόπον αὐτὸν ἐδέχθη καὶ ἐνηγκαλίσθη καὶ προσοικειώθη δὲν εἶναι εὔκολον νὰ εἴπῃ τις. Οὐδὲ εἶναι δυνατὸν νὰ εἴπῃ τις πόσον ἠγάπησεν ἰδιαιτέρως τὸν Ὅσιον Νικήταν ὁ Πατὴρ Νικηφόρος, καταγοητευθεὶς ἀπὸ τὴν διαγωγὴν τοῦ ἀνδρὸς τούτου. Εἰς τοιοῦτον δὲ βαθμὸν ἅπασα ἡ ἀδελφότης τὴν ἀγάπην του ἐξετίμα, ὥστε καὶ τὸν Γέροντα ἔπεισαν νὰ αὐξήσῃ τὴν ἀγάπην του, λόγῳ τῆς καθημερινῆς ὁμοθύμου ὁμολογίας τῶν ἀδελφῶν περὶ τῆς ἀγάπης τοῦ Ὁσίου. Διότι ἦτο εἰς ὅλους ὑπήκοος ἀνυπόκριτος, παράδειγμα ὑπομονῆς καὶ ἐγκρατείας, θαῦμα ἀληθὲς ἀσιτίας· ἐὰν ἤθελέ τις ἴδει αὐτόν, θὰ ἤθελε τὸν ὀνομάσει σιωπῶντα διδάσκαλον τοῦ πρέποντος εἰς τοὺς Μοναχοὺς βίου καὶ λειμῶνα ὁλοκέντητον διὰ τῶν ἀνθέων τῶν παντὸς εἴδους ἀρετῶν.

Βλέπων ὁ ἱερὸς Νικηφόρος τὸν Ὅσιον τόσον τελειοποιούμενον καὶ διὰ τῆς καθαρότητος εἰς τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ προσκολλώμενον, ἐσκέφθη, ὅτι ἔπρεπε νὰ τὸν ἀναβιβάσῃ εἰς τὸ ὕψος τῆς Ἱερωσύνης ἐμπιστευόμενος εἰς τοῦτον καὶ τὴν φροντίδα τῶν ἀδελφῶν. Τοῦτο καὶ ἔπραξε. Παραλαβὼν ἡμέραν τινὰ τὸν καλὸν τοῦτον ἀμνόν, ἀκολουθοῦντα αὐτὸν ἀκάκως καὶ χωρὶς καμμίαν ἀντίρρησιν καὶ ἀντιλογίαν, ἦλθεν εἰς τὸ Βυζάντιον καὶ ἀνεκοίνωσε τὰ κατὰ τὸν Ὅσιον εἰς τὸν ἀοίδιμον Πατριάρχην ἁγιώτατον Ταράσιον (784-806), παρεσκεύασε δὲ τὰ πράγματα, ἵνα διὰ τῆς ἐπιθέσεως τῶν χειρῶν ἐκείνου, ἀποδεχθῇ ὁ νέος τὸ τῆς Ἱερωσύνης ἀξίωμα. Ὅταν δὲ ὁ Ὅσιος κατηξιώθη τοῦ ἀξιώματος τούτου καὶ ἔλαβεν εὐχὴν καὶ εὐλογίαν παρὰ τοῦ Ἁγίου Ταρασίου, ἐπείσθη νὰ δεχθῇ καὶ τὴν ἐπιμέλειαν τῆς Μονῆς, νὰ εἶναι δεύτερος μετὰ τὸν Πατέρα Νικηφόρον καὶ νὰ συμμερίζεται μετ’ αὐτοῦ τοὺς κόπους, διότι ὁ Πατὴρ οὗτος ἔκλινε πρὸς τὸ ἔσχατον γῆρας καὶ ἠσθένει. Διότι πῶς θὰ ἠδύνατο νὰ ἀντιλέξῃ ὁ μέχρι θανάτου ὑπήκοος;

Ποῖοι δὲ οἱ μετὰ τὸ ἀξίωμα τοῦτο ἀγῶνες τοῦ ἁνδρός; Τάχα χλιαροὶ καὶ ἀσθενέστεροι ἢ προσδεξάμενοι φύραμα ζύμης φαρισαϊκῆς; Οὐδόλως. Ἀλλ’ ἐξαίρετοι καὶ ἀγγελοπρεπεῖς, πολλοὺς ἕλκοντες ἐκ τῶν ἔξωθεν διὰ τῆς φήμης, ὥστε νὰ ἐγκαταλείπουν τὸν κόσμον καὶ τὰ ἐν τῷ κόσμῳ καὶ νὰ συγκατατάσσωνται μετὰ τούτου διὰ τῆς κουρᾶς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).