Ἐπειδή, ὡς εἶναι γεγραμμένον· «Ἡ παιδεία Κυρίου ἀνοίγει μου τὰ ὦτα» (Ἡσ. ν’ 5) καὶ τούτου τοῦ Ὁσίου Νικήτα τὰς νοητὰς ἀκοὰς ἤνοιξε καὶ προσέθεσεν εἰς αὐτὸν οὖς. Ὅθεν πότε μὲν ἤκουεν ἐκ τῆς Βίβλου τῆς Γενέσεως τὸν Κύριον λέγοντα· «Ἔξελθε ἐκ τῆς γῆς σου καὶ τῆς συγγενείας σου» (Γεν. ιβ’ 1), ἄλλοτε δὲ ἐκ τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου· «Εἴ τις ἔρχεται πρός με καὶ οὐ μισεῖ τὸν πατέρα ἑαυτοῦ καὶ τὴν μητέρα καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα καὶ τοὺς ἀδελφοὺς καὶ τὰς ἀδελφάς, ἔτι δὲ καὶ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν, οὐ δύναταί μου μαθητὴς εἶναι» (Λουκ. ιδ’ 26) καὶ ἄλλοτε πάλιν τῶν Ἀποστόλων λεγόντων· «Κύριε, ἰδοὺ ἡμεῖς ἀφήκαμεν πάντα καὶ ἠκολουθήσαμέν σοι» (Λουκ. ιη’ 28). Σὺν τούτοις ἀνεμιμνήσκετο καὶ τοῦ πατρός του. Διὰ τοῦτο λοιπόν, ὅπως καὶ ἐκεῖνος, ἐγκαταλείψας τὰ πάντα, ἐπροτίμησε τὴν κατὰ Θεὸν πτωχείαν, οὕτω καὶ ὁ Ὅσιος οὗτος τὸν βίον περιεφρόνησεν, αἰσθανθεὶς αἴφνης τὴν φλόγα τοῦ θείου ἔρωτος καὶ διὰ τῆς φλογὸς ταύτης, ἀφοῦ ἐθερμάνθη, ἐγκατέλειψε πᾶσαν τὴν τοῦ οἴκου φροντίδα καὶ ἐπορεύθη ἔξω τῆς πόλεως ἄρας τὸν σταυρόν, καθὼς ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ὁδηγούμενος ἐπὶ τὸ Πάθος. Ἀνεπαύθη δὲ περὶ τὴν μεσημβρίαν εἴς τινα χείμαρρον κείμενον πλησίον τῆς πατρίδος του.
Ἐκεῖ εὑρὼν σπήλαιον, εἰς τὸ ὁποῖον κατῴκει Μοναχός τις ὀνόματι Στέφανος, ὅστις ἐπροτίμησε, μετὰ τὸν κοινοβιακόν, τον ἡσυχαστικὸν βίον, εἰς τοῦτον ἀνέθεσε πάντα τὰ καθ’ ἑαυτόν. Ἀσπασθεὶς δὲ τὴν μετ’ αὐτοῦ συναναστροφὴν καὶ συνοίκησιν, ἐδιδάχθη παρὰ τοῦ Γέροντος ὁποῖος πρέπει νὰ εἶναι ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος ἀποτάσσεται ἐκ τοῦ βίου καὶ τῶν φροντίδων καὶ τῶν περιπετειῶν αὐτοῦ. Ἀφοῦ δὲ ἐπί τινα καιρὸν ἔζησε μετὰ τοῦ Ἡσυχαστοῦ καὶ τὴν πρὸς τὰ καλὰ ἐπιθυμίαν ὁλονὲν καὶ περισσότερον ἐπεδείκνυεν, ἤκμαζε δὲ κατὰ τὴν νεότητα καὶ κατὰ τὸ πνεῦμα καὶ ἔβλεπεν ὁ Γέρων τοῦτον ὡς πρόθυμον ἐργάτην προσερχόμενον εἰς τὸν ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου αὐτοῦ ὁμοῦ μετὰ τῶν κατὰ τὴν πρώτην ὥραν προσερχομένων. Ἀλλὰ καὶ μετὰ τῶν κατὰ τὴν ἐνδεκάτην εἰσερχομένων πάλιν, μετ’ αὐτῶν συνεισερχόμενον, δὲν ἐφθόνησε, οὐδὲ ὡς φίλαυτος καὶ θέλων νὰ καλεῖται διδάσκαλος, ὑπεκρίνετο εἰς τὸν Ὅσιον, ἵνα τὸν ὑποτάξῃ. Ἀλλὰ συνεβούλευε πάντοτε εἰς αὐτὸν τὰ συντείνοντα εἰς τὴν σωτηρίαν τῆς ψυχῆς του καὶ τὴν τελειοποίησίν του. Ὅθεν, ὅταν ἔκρινε τοῦτο ἀναγκαῖον, εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἀρκετὴ εἶναι, τέκνον, ἡ μετ’ ἐμοῦ συναναστροφή σου. Ὁ Κύριος εἴθε νὰ σοῦ δώσῃ τὸν μισθὸν τῆς ὑπακοῆς σου καὶ τῆς ἀγάπης σου.