Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

ΚΑΙ βασιλεὺς ἀποστείλας πολλάκις στρατηγούς, ἵνα ἀντιπαραταχθῶσι κατὰ τῶν πολεμίων καὶ πληροφορηθείς, ὅτι πολλὰς ἔπραξαν ἀνδραγαθίας καὶ τοὺς ἐχθροὺς κατὰ κράτος ἐνίκησαν, διὰ μεγάλων ἀξιωμάτων τούτους ἐτίμησε. Καταστήσας δὲ αὐτοὺς πλουσίους διὰ πλείστων καὶ λαμπρῶν δώρων, ὑπέδειξε διὰ τῶν τοιούτων, ὅτι οὐδέποτε πρέπει νὰ φείδωνται τοῦ ἰδίου των αἵματος, οὔτε νὰ προδίδωσιν τὴν εὐγένειαν τοῦ ἀξιώματός των, ἀτιμάζοντες οὕτω τὸ στρατιωτικὸν ἀξίωμα. Ὅταν δὲ τυχὸν πληροφορηθῇ, ὅτι στρατηγός τις, ἀνάγκης δοθείσης, ἐθανατώθη διὰ τῆς ἰδίας του σπάθης, μακαρίζει τοῦτον ἐνώπιον ὁλοκλήρου τῆς βουλῆς καὶ τὸν στεφανώνει διὰ πολλῶν ἐπαίνων. Δὲν σταματᾷ δὲ μέχρι τούτων τῶν ἀμοιβῶν, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀπογόνους αὐτοῦ ἀναζητεῖ καὶ καλῶν αὐτοὺς ἐνώπιόν του, κατακοσμεῖ τούτους δι’ ἐπαινετικῶν λόγων καὶ τοὺς ἀνταμείβει διὰ τῶν ἀξιωμάτων τοῦ πατρός των καὶ τὰ ἐντίμως ἁρμόζοντα εἰς ἐκεῖνον προθύμως δωρίζει εἰς αὐτούς. Παραχωρεῖ δὲ πλούσια δῶρα ἀκόμη καὶ εἰς αὐτοὺς τοὺς ὑπηρέτας ἐκείνων, πράττων τοῦτο οὐχὶ ἀσκόπως, ἀλλὰ μὲ τὴν ἐλπίδα, ὅτι μὲ τὴν πάροδον τοῦ χρόνου θὰ ἀποβοῦν καὶ οὗτοι ὁποῖοι ὑπῆρξαν καὶ οἱ πατέρες αὐτῶν, ἱκανοὶ νὰ ἀποθάνωσιν ὑπὲρ τοῦ βασιλέως, τῆς πατρίδος καὶ τῶν ὁμοεθνῶν των.

Ἀλλ’ ἴσως ἤθελέ τις ἐρωτήσει, εἰς τί ἀναγκαιοῖ τὸ προοίμιον τοῦτο; Ἂς ἀκούσῃ λοιπόν. Διότι καὶ ὁ σήμερον, ὡς ὑπόθεσις τοῦ λόγου προκείμενος, Νικήτας ὁ ἱερώτατος, ὁ διοικήσας ποιμαντικῶς καὶ μετὰ πάσης δικαιοσύνης τὴν Μονὴν τοῦ Μηδικίου [1], ἐχρημάτισε τέκνον πνευματικὸν πολλῶν καὶ μεγάλων ὑπερασπιστῶν καὶ τρισαριστέων τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως, οἵτινες παρὰ Θεοῦ ἐφυλάττοντο καί, ὡς ἀστραπόμορφοι κεραυνοί, ἀπεστάλησαν ἐν καιρῷ κατακαίοντες λέοντας [2] καὶ κατακεραυνοῦντες καὶ καταρρίπτοντες εἰς τὴν γῆν τῶν αἰθιόπων δράκοντας, οἵτινες ἀπέπνεον ἐπικινδύνους φλόγας καὶ ἐξερεύγοντο φθοροποιὰ καὶ θανάσιμα δόγματα, βρυχόμενοι φοβερώτατα κατὰ τῶν σεπτῶν καὶ προσκυνουμένων ἁγίων Εἰκόνων.

Διότι, ὅτε ὁ Ὅσιος Νικήτας εἰσῆλθεν εἰς τὸν μονήρη βίον καὶ τοῦτον θεοφιλῶς διήνυεν, ὁ μὲν ἐν Πατριάρχαις ἀοίδιμος Γερμανὸς Α’ (715-730) [3] ἀπεδιώκετο τοῦ Πατριαρχικοῦ θρόνου, ἐπειδὴ ἤλεγχε τὸν βασιλέα, ὅστις διὰ τρόπου τυραννικοῦ ἐγένετο ἀρχηγὸς τῆς νέας αἱρέσεως, τοῦ δὲ Ὁσίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ τοῦ ἀπολύτως ἀφοσιωθέντος εἰς τὰ θεῖα, τὰ αὐτὰ δι’ ἐγγράφων ἀποδείξεων πράττοντος, ἀπεκόπτετο διὰ ραδιουργίας ἡ χεὶρ εἰς Δαμασκόν [4].


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).