Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Τούτους, εὐθὺς ὡς εἶδεν ὁ λεοντόψυχος, τὰ μέγιστα ἐχάρη καὶ ἀφοῦ τὴν ἑσπέραν συνεκάθησε μετ’ αὐτῶν εἰς πολυτελὲς συμπόσιον καὶ ἀνεκοίνωσεν εἰς αὐτοὺς τὴν σκέψιν του, ἔλαβε παρ’ αὐτῶν συμβουλὴν νὰ καλέσῃ ἐνωρὶς τὴν πρωΐαν τὸν Πατριάρχην μετὰ τῶν συλλειτουργῶν αὐτοῦ καὶ παντὸς τοῦ Κλήρου ὡς καὶ τοὺς προεξάρχοντας τῶν Μοναστηρίων, ὄχι μόνον τῶν ἐν τῇ πόλει ἀλλὰ καὶ τῶν ἐκτὸς ταύτης εὑρισκομένων καὶ τῶν πλησιοχώρων, ἵνα πάντες προσέλθωσιν εἰς τὰ ἀνάκτορα καὶ ἀκούσωσιν ὑπόθεσίν τινα, τὴν ὁποίαν ὁ βασιλεὺς θὰ ἐξέθετε, λόγῳ ἀνάγκης. Εἶπον δὲ οἱ παρευρισκόμενοι εἰς τὸν τύραννον, ἐὰν μὲν ἔλθουν, σὺ μὲν ἄρχισε νὰ ὁμιλῇς μὲ τρόπον ἥμερον, ἡμεῖς δέ, διὰ προβολῆς δυσκατανοήτων προβλημάτων θέλομεν κλείσει συντόμως τὰ στόματα αὐτῶν καὶ οὕτω θὰ σοῦ δοθῇ ἀμέσως εὐλογοφανὴς ἀφορμὴ εἰς τὸ νὰ νομοθετήσῃς αὐτὸ τὸ ὁποῖον θέλεις, ὥστε νὰ καταστῇ τοῦτο εὐκόλως παραδεκτὸν ἀπὸ ὅλους τοὺς ὑπηκόους.

Ἀρεστὴ λοιπὸν ἐφάνη ἡ συμβουλή. Ὅθεν μετὰ τὴν ἐκ τοῦ ὕπνου ἔγερσιν συνηθροίσθησαν εἰς τὰ ἀνάκτορα ἅπας ὁ ἱερατικὸς σύλλογος καὶ ἡ τῶν Μοναχῶν ἔγκριτος καὶ ἐξάρχουσα Συνοδεία, προηγεῖτο δὲ ὅλων ἡ οὐρανομήκης κεφαλή, ὁ θεοπρόβλητος, λέγω, καὶ μέγας ἀριστεὺς Νικηφόρος ὁ θειότατος Πατριάρχης μετὰ τῶν περὶ αὐτόν. Ὄχι δὲ μόνον καλῶς ἐγνώριζε ὁ Ἁγιώτατος ἐκεῖνος Πατριάρχης τὰ μελετηθέντα παρὰ τοῦ βασιλέως καὶ τῶν σὺν αὐτῷ, ἀλλὰ καὶ θείας ὁράσεως ἠξιώθη περὶ τούτου κατὰ τὴν νύκτα. Προεκάθησε λοιπὸν ὁ βασιλεὺς ἀπὸ πρωΐας, ὡς συνήθιζε, καὶ ἀφοῦ προηγουμένως ἀπέκρυψε τοὺς ὁμόφρονας αὐτοῦ, ἐπέτρεψε τὴν εἴσοδον, πρῶτον εἰς τὸν Πατριάρχην, ὅστις εἰσῆλθε καὶ ἠξιώθη συγκαθεδρίας. Ὁ δὲ Ἁγιώτατος Πατριάρχης δὲν κατεδέχθη νὰ συνομιλήσῃ κατὰ μόνας, ἂν καὶ τοῦ ἐζητεῖτο νὰ ἀκούσῃ. Ἀλλ’ εἶπεν· «Κάλεσον, ὦ βασιλεῦ, καὶ τοὺς μετ’ ἐμοῦ, ἵνα ἀκούσωσι πάντες αὐτὰ τὰ ὁποῖα δογματίζεις». Ἀφοῦ δὲ τοῦτο ἐγένετο, εἰσῆλθον πάντες μὲ παράστασιν ἀπτόητον, ἄνευ ὅμως τῶν Μοναχῶν τῶν ἔξω τῆς πόλεως Μοναστηρίων· διότι τοῦτο διέταξεν ὁ τύραννος, ἐλπίζων εἰς δευτέραν ἐπιτυχίαν. Τότε ὁ Πατριάρχης, προλαβὼν τὴν δηλητηριώδη γλῶσσαν, εἶπε διὰ φωνῆς στεντορείας· «Πατέρες καὶ ἀδελφοί, εἴπατέ μοι δύναται τὸ μὴ ὂν καὶ τὸ μὴ ἱστάμενον νὰ πέσῃ;». Ἀποκριθέντων δὲ πάντων ὄχι, πάλιν διὰ δευτέρας ἐρωτήσεως, ἀναλύων τὴν αἰνιγματώδη φράσιν, εἶπεν· «Ἔπεσον αἱ ἅγιαι Εἰκόνες ἐπὶ τῆς βασιλείας τῶν Ἰσαύρων, ἢ ὄχι;».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).