Βίος (κατὰ πλάτος) καὶ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΝΙΚΗΤΑ Ἡγουμένου τῆς Μονῆς Μηδικίου.

Ἀντελήφθη τότε τὴν ἐρώτησιν τοῦ Πατριάρχου ὁ βασιλεύς, ἵνα δὲ κάμῃ ἑλιγμόν, προφθάνει καὶ αὐτὸς τὰς τῶν ἐρωτώντων γλώσσας καὶ ἐπιβαλὼν σιγὴν διὰ τῆς χειρός, δὲν ἀπέτεινε τὸν λόγον πρὸς τὸν Πατριάρχην. Διότι ἔβλεπε τὸ βέλος ἐκ κυκλοτεροῦς τόξου κατ’ αὐτοῦ ἀφιέμενον καὶ καιρίως ἀπειλοῦν. Ὅθεν, ἐκφεύγων, ἐτράπη πρὸς ἄλλην κατεύθυνσιν καὶ ὑποκρινόμενος εἶπε πρὸς τὸ συγκεντρωθὲν πλῆθος· «Ἐγὼ μέν, ὦ παριστάμενοι, καὶ τὸ αὐτὸ δόγμα μὲ ὑμᾶς ἀκολουθῶ καὶ τὴν αὐτὴν μὲ ὑμᾶς πίστιν ἔχω». Ἐκβαλὼν δὲ ἐγκόλπιον εἰκονισμένον καὶ ἐπιδείξας, εἶπεν· «Ἰδοὺ καὶ τὰς ἁγίας Εἰκόνας προσκυνῶ καὶ ἀσπάζομαι· ἀλλὰ τώρα ἐξηγέρθησαν ἄνδρες τινὲς σοφοὶ καὶ πολὺ ἀφωσιωμένοι εἰς τὰ θεῖα, ζῶντες βίον ἀκηλίδωτον, τῶν ὁποίων τὴν ἀνεπίληπτον διαγωγὴν καὶ ἐγὼ ἐπιβεβαιῶ, διότι καλῶς τὰ κατ’ αὐτοὺς ἐξήτασα, οἵτινες λέγουσιν, ὅτι ἡ Πίστις τὴν ὁποίαν ἡμεῖς σεβόμεθα δὲν εἶναι ὀρθή, ἀλλ’ εἰδωλολατρικὴ κάπως καὶ πεπλανημένη, ἄλλην δὲ πίστιν, τὴν ὁποίαν, ἀφοῦ πολὺ ἠρεύνησαν, διέγνωσαν ὡς ὀρθήν. Ἐπιθυμῶ λοιπὸν νὰ παρουσιάσω τούτους ἐνώπιον ὑμῶν, ἵνα συνδιαλεχθῶμεν. Καὶ ἐὰν μὲν ἐκεῖνοι εὑρεθῶσι λέγοντες τὰ ὀρθότερα καὶ παρ’ ἡμῶν μέχρι τοῦδε ἀγνοούμενα, κατ’ ἀνάγκην εἰς τὰ ὑπὸ τούτων λεγόμενα θὰ ὑποταχθῶμεν καὶ ταῦτα θὰ ἀκολουθήσωμεν· ἐὰν δὲ ἡμεῖς εἴπωμεν τὰ ὀρθά, θὰ παραμείνωμεν εἰς ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα παρελάβομεν».

Δὲν εἶχεν ἀκόμη τελειώσει τὰ λεγόμενα καὶ διαγνώσαντες οἱ Πατέρες, ὅτι ταῦτα ἦσαν ὑποκριτικὰ καὶ σκόπιμα, δὲν τὰ ἠνέχθησαν οὐδόλως, ἀλλὰ πάντες ὁμοῦ καὶ ὁ καθείς των χωριστὰ ἐφώναξαν· «Ἐννοήσαμεν τὴν ρᾳδιουργίαν, ὦ βασιλεῦ. Ἔχομεν πληροφορηθῆ τὰ τῆς ἀποκρυπτομένης καὶ ὑποκριτικῆς σκηνῆς. Εἰς μάτην ἐπιζητεῖς τὸν μεθ’ ἡμῶν διάλογον, μεταχειριζόμενος τὴν ἐξουσίαν, ἣν καὶ προετοιμάζεις ὡς συνεργὸν μετὰ τὴν ἧτταν τῶν ὁμοφρόνων σου. Ἀπηγορεύθη παρὰ τῶν Πατέρων ἡμῶν πᾶσα περὶ τούτου συζήτησις. Ὅτι προσκυνεῖται καὶ θὰ προσκυνῆται εἰς τοὺς αἰῶνας πᾶν θεῖον ἀποτύπωμα, οὐδεμία ἐπ’ αὐτοῦ ἐπιτρέπεται νὰ ἐγερθῇ ἀμφισβήτησις. Σύ, τῶν δημοσίων ὑποθέσεων μόνον ἐτάχθης ρυθμιστὴς καὶ κριτής, διὰ δὲ τὰ τοιαῦτα ζητήματα ἡ Ἐκκλησία καὶ μόνη εἶναι ἁρμοδία καὶ ὁ ταύτης Προκαθήμενος».


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ Μονὴ τοῦ Μηδικίου εὑρίσκετο πλησίον τῆς Τριγλίας, τῶν σημερινῶν δηλαδὴ Μουδανιῶν τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου εὑρίσκοντο καὶ αἱ Μοναὶ τοῦ Χηνολάκκου, τοῦ Βαθέος Ρύακος καὶ ἡ τῆς Πελεκητῆς, περὶ ἧς βλέπε ἐν τῇ ὑποσημειώσει τῆς σελίδος 26.

[2] Ἐνταῦθα ὁ συγγραφεὺς ὑπαινίσεται τοὺς λεοντωνύμους εἰκονομάχους βασιλεῖς Λέοντα Γʹ, Λέοντα Δʹ καὶ Λέοντα Εʹ.

[3] Περὶ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ βλέπε εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[4] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ βλέπε εἰς τὴν δʹ (4ην) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ IBʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[5] Περὶ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τοῦ Νέου τοῦ Ὁμολογητοῦ βλέπε εἰς τὴν κηʹ (28ην) Νοεμβρίου ἐν τόμῳ IΑʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[6] Ἡ Καισάρεια ἡ ἐν Βιθυνίᾳ ἦτο μικρὰ πόλις κειμένη πλησίον τῆς Προύσης, ἐκαλεῖτο δὲ καὶ Σμυρδάλεια ἢ Σμυρδιανή.

[7] Περὶ τοῦ Ἀναστασίου τούτου βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ τῇ ιβʹ (12ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» καθὼς καὶ σχετικὴν ὑποσημείωσιν εἰς τὴν μνήμην τοῦ Ἁγίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου Ἀρχιεπισκόπου Ἱεροσολύμων, ἐν τόμῳ Βʹ, τῇ ιʹ (10ῃ) τοῦ μηνὸς Φεβρουαρίου.

[8] Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Στουδίτης ἀντέστη τὸ πρῶτον εἰς τὸ παράνομον διαζύγιον καὶ τὸν ἐπακολουθήσαντα παράνομον δεύτερον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου Ϛʹ υἱοῦ τῆς Εἰρήνης, μετὰ τῆς Θεοδότης ἐξαδέλφης αὐτοῦ τούτου τοῦ Θεοδώρου. Ὁ Θεόδωρος δὲν ἐδελεάσθη οὔτε ἀπὸ τὰς πλουσίας ὑποσχέσεις, οὔτε ἀπὸ τὰς ἀπειλὰς τοῦ βασιλέως, οὔτε ἀπὸ τὴν συγγένειαν αὐτοῦ μετὰ τῆς νέας βασιλίσσης, ἀλλ’ ἤλεγξε καὶ ἀφώρισε τὸν βασιλέα, διότι διαζευχθεὶς τὴν νόμιμον σύζυγόν του, τὴν Μαρίαν, τὴν ὁποίαν ἠνάγκασε νὰ γίνῃ Μοναχή, συνεζεύχθη τὴν θαλαμηπόλον τῆς μητρός του Θεοδότην. Συνεπείᾳ τούτου ἐξωρίσθη εἰς Θεσσαλονίκην τῷ 795, ὁπόθεν ἐπανῆλθεν εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 797 μετὰ τὴν ἔκπτωσιν τοῦ βασιλέως Κωνσταντίνου. Τὸ δεύτερον ἀντέστη εἰς τὴν ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Νικηφόρου τοῦ Αʹ γενομένη ἀποκατάστασιν εἰς τὸ ἐκκλησιαστικὸν ἀξίωμα τοῦ Ἱερέως Ἰωσήφ, ὅστις, ἐπειδὴ παρανόμως καὶ ἄνευ ἀδείας Ἐπισκοπικῆς εἶχε τελέσει τὸν ἔκθεσμον γάμον τοῦ Κωνσταντίνου καὶ τῆς Θεοδότης, εἶχε καθαιρεθῆ ὑπὸ τοῦ Πατριάρχου Ταρασίου. Συνεπείᾳ τούτου ὁ Θεόδωρος ἐξωρίσθη εἴς τινα νῆσον ἐν τῇ Προποντίδι τῷ 809, ἐξ ἧς ἐπανέφερεν αὐτὸν τιμητικῶς εἰς τὴν Κωνσταντινούπολιν τῷ 811, ὁ Μιχαὴλ Αʹ ὁ Ραγκαβέ. Τὸ τρίτον ἀντέστη ὁ Θεόδωρος εἰς τὸν εἰκονομάχον Λέοντα Εʹ τὸν Ἀρμένιον καὶ ἐξωρίσθη εἰς διαφόρους τόπους, ὁπόθεν, μετὰ πενταετῆ περίπου ἐξορίαν, ἐπανῆλθεν εἰς Κωνσταντινούπολιν ἐπὶ Μιχαὴλ Βʹ τοῦ Τραυλοῦ.

[9] Κουροπαλάτης: φροντιστὴς τοῦ Παλατίου, ὑπασπιστὴς τῶν ἀνακτόρων.

[10] Ὁ Ἄχαρ ἦτο Ἰσραηλίτης ἐκ τῆς φυλῆς Ἰούδα, ὅστις, παρὰ τὴν αὐστηρὰν ἀπαγόρευσιν τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυῆ, λαβὼν λάφυρα ἀπὸ τὴν πρὸ ὀλίγου κυριευθεῖσαν ὑπὸ τῶν Ἰσραηλιτῶν Ἱεριχώ, τὴν ὁποίαν ὁ ἀρχηγὸς ἐκεῖνος τοῦ λαοῦ εἶχε κηρύξει «ἀνάθημα τῷ Κυρίῳ», ἀφιερωμένην δηλαδὴ εἰς τὸν Κύριον, ἐγένετο ἀφορμὴ σοβαρᾶς ἥττης τοῦ Ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, ἐφ’ ᾧ καὶ ὑπέστη τὸν διὰ λιθοβολισμοῦ θάνατον ἐν Ἀχώρ, νοτίως τῆς Ἱεριχοῦς (Ἰησ. Ναυῆ ϛʹ 15-18, ζʹ 12-6).