Τότε, ἦλθεν εἰς τὸν Ὅσιον καὶ ὁ μετὰ ταῦτα μαρτυρήσας διὰ τὸν Χριστὸν Ἅγιος Ρωμανὸς ὁ Καρπενησιώτης, ὅστις ἔμεινε μετ’ αὐτοῦ χρόνον ἱκανόν, ἠγωνίζοντο δὲ καὶ οἱ δύο ὡς ἄσαρκοι. Ἐπειδὴ δὲ ὁ Ρωμανὸς ἐφέρετο ὡς ξένος τῆς παρούσης ζωῆς, ὅλος δι’ ὅλου τὸ Μαρτύριον φανταζόμενος, κοινῇ γνώμῃ, νηστεύσαντες καὶ οἱ δύο ἡμέρας ἱκανὰς καὶ δεηθέντες περὶ τῆς αἰσίας ἐκβάσεως τοῦ Μαρτυρίου, ἀπεκαλύφθη εἰς αὐτούς, ὅτι θέλημα Θεοῦ εἶναι τοῦτο καὶ θέλει τελειώσει καλῶς τὸ Μαρτύριον. Ὅθεν συνεφώνησαν μεταξύ των, ὅπως ὁ μὲν Ρωμανὸς μετὰ τὴν ἐπιτυχίαν τοῦ ποθουμένου Μαρτυρίου πρεσβεύῃ πρὸς τὸν Θεὸν ὑπὲρ τῆς τοῦ Ὁσίου σωτηρίας, ὁ δὲ Ὅσιος ἐπικαλεῖται τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ ὑπὲρ τοῦ Ρωμανοῦ, ἕως οὗ ἀξιωθῇ τοῦ μαρτυρικοῦ στεφάνου, νὰ παραμείνῃ δὲ εἰς τὸ ἵδιον ἐκεῖνο σπήλαιον μέχρι τῆς τελειώσεώς του. Πρὸς τούτοις συνεφώνησαν νὰ παρακαλοῦν ἀμφότεροι τὸν Θεὸν ὅπως μετὰ τὸν θάνατόν των κατατάξῃ αὐτοὺς ὁμοῦ ὁ Κύριος εἰς τὸν Παράδεισον. Ταῦτα λοιπὸν συμφωνήσαντὲς καὶ ἐνδυθεὶς ὁ μακάριος Ρωμανὸς τὸ μέγα καὶ Ἀγγελικὸν Σχῆμα, ἀπῆλθε χαίρων καὶ ἔλαβε δι’ εὐχῆς τοῦ Ὁσίου τὸ ποθούμενον Μαρτύριον, ὡς διαλαμβάνει τὸ περὶ τούτου Ὑπόμνημα [1]. Ὁ δὲ Ἅγιος ἠγωνίζετο ἔκτοτε περισσότερον.

Μετὰ παρέλευσιν ὀλίγου χρόνου ἀφήσας ὁ Ὅσιος τὸ σπήλαιον μετέβη εἰς τὸ κάθισμα τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου, προσευχόμενος δέ ποτε ἐκεῖ ἦλθεν εἰς ἔκστασιν καὶ βλέπει τὸν Ὁσιομάρτυρα Ρωμανὸν λευκοφόρον καὶ ἀρρήτως λάμποντα, τὸ δὲ πρόσωπόν του ἠκτινοβόλει ὑπὲρ τὸν ἥλιον. Ἀποστρέψας δὲ ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς τὸ θεοειδὲς αὐτοῦ πρόσωπον ἀπὸ τὸν Γέροντα, ἐφαίνετο ὡς νὰ τὸν ὠνείδιζε διὰ τὴν παράβασιν, τὴν ὁποίαν ἔκαμε καὶ ἔφυγεν ἀπὸ τὸ σπήλαιον. Ὁ δὲ Ὅσιος προσπέσας παρεκάλει τὸν Μάρτυρα νὰ τὸν ἀτενίσῃ μὲ ἱλαρὸν πρόσωπον καὶ νὰ τοῦ συγχωρήσῃ τὸ σφάλμα τῆς μετοικήσεως, ἀλλ’ ὁ Ρωμανὸς δὲν ἐπήκουσε καὶ ἔγινεν ἄφαντος. Ἐλθὼν τότε εἰς ἑαυτὸν ὁ Ὅσιος καὶ φοβηθεὶς τὸ ἀδιάλλακτον τοῦ Ἁγίου, ἐπέστρεψε πάλιν εἰς τὸ σπήλαιον. Ἐκεῖ εἶδε πολλάκις τὸν Ὁσιομάρτυρα μὲ τὴν ὁμοίαν δόξαν καὶ μὲ ἱλαρὸν καὶ γλυκύτατον πρόσωπον βλέποντα τὸν Ὅσιον καὶ ἐνθαρρύνοντα τοῦτον διὰ λόγων καὶ παρηγοροῦντα αὐτόν, οὕτω δὲ παρηγορηθεὶς μεγάλως ἔμεινεν ἐκεῖ ἀγωνιζόμενος.