Λόγος εἰς τὴν παρείσβασιν τῶν νηστειῶν καὶ εἰς τὸν Ϛ’ Ψαλμόν, τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ἀναστασίου ἡγουμένου τοῦ ὄρους Σινᾶ.

Ὁ δὲ ἀρχιλῃστής, ὡς διὰ συνεργείας τοῦ Θεοῦ, ἐντραπεὶς τὸν λόγον τοῦ βασιλέως, ἀπέβαλε τὸ ληστρικὸν ὕφος καὶ μὲ πραότητα προβάτου κατῆλθε καὶ ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας τοῦ βασιλέως μὲ ταπεινοφροσύνην. Μετὰ ταῦτα, ἀφοῦ ἐπέρασαν ὀλίγαι ἡμέραι, ὁ λῃστὴς ἠσθένησε καὶ καταληφθεὶς ἀπὸ πυρετὸν ἔκειτο εἰς τὸ νοσοκομεῖον τὸ λεγόμενον τοῦ Σαμψών [5], πιὼν δὲ πολὺν οἶνον, περιῆλθεν εἰς κατάστασιν παραφροσύνης, ἀλλὰ μετ’ ὀλίγον συνῆλθεν.

Ὅταν πλέον ἐνύκτωσε, βλέπων ὅτι ἡ κατάστασίς του ἐβάρυνε καὶ ὅτι ὁπωσδήποτε ἐπλησίαζε τὸ τέλος τῆς ζωῆς του, ἤρχισε νὰ ἱκετεύῃ τὸν πανοικτίρμονα Θεὸν καὶ μὲ δάκρυα ἐξωμολογεῖτο τὰς ἁμαρτίας του καὶ ἐζήτει συγχώρησιν ἀπὸ τὸν Θεὸν λέγων· «Δὲν ζητῶ, κάτι τὸ ὁποῖον εἶναι ξένον διὰ σέ, Δέσποτα φιλάνθρωπε· ὅπως δηλαδὴ εἰς ἕνα λῃστὴν πρὶν ἀπὸ ἐμέ, οὕτω καὶ εἰς ἐμὲ κάμε τὸ θαῦμα τοῦ ἐλέους σου καὶ δέξου τοῦτον τὸν θρῆνον τῆς ὥρας τοῦ θανάτου μου, τὸν ὁποῖον θρηνῶ κείμενος εἰς τὴν ἐπιθανάτιον κλίνην. Καὶ ὅπως ἐδέχθης ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἦλθον πρὸς σὲ μετὰ τὴν ἐνδεκάτην ὥραν χωρὶς νὰ ἔχουν ἐπιτελέσει κανὲν ἀξιόλογον ἔργον, οὕτω δέξαι καὶ τὰ ἰδικά μου δάκρυα, καὶ βάπτισόν με καὶ καθάρισόν με ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας μου, συγχωρῶν αὐτὰς κατὰ τὴν ὥραν τοῦ θανάτου, ὅπως κατὰ τὸ βάπτισμα. Μὴ μοῦ ζητήσῃς τίποτε περισσότερον· δὲν μοῦ τὸ ἐπιτρέπει ἡ ὥρα, διότι πλησιάζουν ἤδη οἱ ἐκσπηλευταί μου [6]· ἀλλὰ μὴ ἀντιτείνῃς, μὴ ζητήσῃς ἀπὸ ἐμὲ τὸ ἀγαθόν· διότι μὲ ἐκυρίευσαν αἱ ἀνομίαι μου καὶ ἤδη ἔφθασα εἰς τὸ τέλος τοῦ βίου βεβαρημένος μὲ ἀμέτρητα χρέη· ἀλλ’ ὅπως ἐδέχθης τὸν πικρότατον κλαυθμὸν τοῦ Πέτρου τοῦ Ἀποστόλου σου, οὕτω δέξαι καὶ τὸν ἰδικόν μου, φιλάνθρωπε Κύριε, χύνων τὰ δάκρυά μου ταῦτα ἐπάνω εἰς τὸ χειρόγραφον τῶν ἁμαρτιῶν μου καὶ ἐξαλείφων τὰ ἀμέτρητα ἁμαρτήματά μου μὲ τὸν σπόγγον τῆς εὐσπλαγχνίας σου». Ταῦτα καὶ τὰ τοιαῦτα λέγων ἐπὶ πολλὰς ὥρας ὁ λῃστὴς ἐξομολογούμενος καὶ σπογγίζων τὰ δάκρυά του μὲ τὸν κεφαλόδεσμόν του, παρέδωκε τὸ πνεῦμα, καθὼς διηγήθησαν οἱ κοιμώμενοι πλησίον αὐτοῦ.

Ἀρχίατρος δὲ τίς, ὁ ὁποῖος ἐπεσκέπτετο τὸ νοσοκομεῖον ἐκεῖνο, κοιμώμενος εἰς τὴν οἰκίαν του βλέπει κατὰ τὴν ἰδίαν ὥραν, κατὰ τὴν ὁποίαν ἀπέθνῃσκεν ὁ λῃστής, πολλοὺς αἰθίοπας, οἱ ὁποῖοι ἦλθον παρὰ τὴν κλίνην τοῦ λῃστοῦ, κρατοῦντες εἰς τὰς χεῖρας των πολλοὺς χάρτας εἰς τοὺς ὁποίους ἦσαν ἀναγεγραμμένα τὰ ἁμαρτήματά του.


Ὑποσημειώσεις

[1] Λογοθέτης· γραμματεὺς τῆς Βυζαντινῆς ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος ἀνεγίνωσκε τὰς ἀποφάσεις τῶν αὐτοκρατόρων κ.λ.π.

[2] «Ράκος ἀποκαθημένης» χαρακτηρίζει ὁ Προφήτης Ἡσαΐας, ἐν τῷ ἀνωτέρω μνημονευομένῳ χωρίῳ, πᾶσαν ἡμῶν τὴν δικαιοσύνην. Ἅπασαι δηλαδὴ αἱ ἀρεταὶ ἡμῶν τόσον πολὺ ἀκάθαρτοι εἶναι, ὅσον τὸ ράκος τῆς ἀποκαθημένης. Ἀποκαθημένην δὲ ὀνομάζει ἡ Ἁγία Γραφὴ τὴν ἐμμηνορροοῦσαν γυναῖκα, τὴν ὁποίαν καὶ χαρακτηρίζει ἀκάθαρτον (Λευϊτ. ιεʹ 19-33, κʹ 18). Τὸ δὲ ράκος τῆς ἀποκαθημένης οὐχὶ μόνον βρωμερὸν καὶ ἄχρηστον τυγχάνει αὐτὸ καθ’ ἑαυτό, διὰ τὴν ἀκαθαρσίαν αὐτοῦ, ἀλλὰ καὶ νομικῶς εἶναι ἀκάθαρτον καὶ ὅστις ἐγγίσῃ αὐτὸ θεωρεῖται καὶ αὐτὸς ἀκάθαρτος (ἔνθ’ ἀνωτέρω ιεʹ 20).

[3] Τὴν προσευχὴν ταύτην τοῦ Μανασσῆ ὡς λίαν κατανυκτικὴν καὶ προτρεπτικὴν εἰς μετάνοιαν συμπεριέλαβον οἱ Πατέρες εἰς τὰς εὐχὰς τοῦ Μεγάλου Ἀποδείπνου ἐν τῷ Ὡρολογίῳ, ἔνθα καὶ βλέπε αὐτήν.

[4] Βλέπε σχετικὴν ὑποσημείωσιν περὶ τούτου καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου καὶ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου εἰς τὴν κϛʹ (26ῃ) Σεπτεμβρίου, ἐν τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Τὸ νοσοκομεῖον τοῦτο ᾠκοδόμησεν ὁ μέγας Ἰουστινιανὸς μετὰ τὴν θεραπείαν του ἀπὸ τὸν Ὅσιον Σαμψὼν τὸν Ξενοδόχον, διὸ καὶ ἔδωκεν εἰς αὐτὸ τὸ ὄνομα τοῦ Ὁσίου (βλέπε ἐν τόμῳ Ϛʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ κζʹ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἰουνίου).

[6] Ἐκσπηλευτής· ἡ λέξις δὲν ἀπαντᾷ εἰς τὰ λεξικά. Ἡ σημασία αὐτῆς εἶναι προφανής. Πλησιάζουν, λέγει, ἐκεῖνοι, οἵτινες θὰ μὲ ἀφαρπάσουν, θὰ μὲ ἐκσπάσουν βιαίως ἀπὸ τοῦ σπηλαίου μου (μεταφορικῶς ἀπὸ τοῦ ἁμαρτωλοῦ μου σώματος).

[7] Προφθάσωμεν τὸ πρόσωπον αὐτοῦ· ἂς παρουσιασθῶμεν, δηλαδή, ὅσον τὸ δυνατὸν συντομώτερον ἐνώπιόν Του, διὰ νὰ τὸν ὑμνήσωμεν. Ἂς σπεύσωμεν νὰ τὸν δοξολογήσωμεν αἰφνιδιάζοντες αὐτὸν διὰ τῆς ταχυτάτης προθυμίας μας.