Βίος καὶ πολιτεία τοῦ Δικαίου ΙΩΣΗΦ τοῦ ΠΑΓΚΑΛΟΥ.

Ἀφοῦ δὲ ἔκλαυσεν ὁ Ἰωσήφ, τὸν ἐνεταφίασεν εἰς τὴν γῆν Χαναάν, καθὼς τὸν ὥρκισεν, οἱ δὲ ἀδελφοί του ἐφοβήθησαν, μήπως καὶ ἐνθυμηθῇ τὴν κακουργίαν αὐτῶν καὶ κάμῃ εἰς αὐτοὺς ἐκδίκησιν. Ὅθεν ἐπορεύθησαν ὅλοι ὁμοῦ καὶ εἶπον πρὸς αὐτόν· «Ὁ πατήρ σου σὲ ὥρκισε, πρὶν ἀποθάνῃ, νὰ μᾶς συγχωρήσῃς διὰ τὴν ἀδικίαν, τὴν ὁποίαν σοῦ ἐκάμαμεν καὶ νὰ μὴ μᾶς δώσῃς τὴν πρέπουσαν παίδευσιν». Ὁ δὲ εὐσπλαγχνικώτατος Ἰωσήφ, ἰδὼν αὐτοὺς ἐν φόβῳ γενομένους, ἐλυπήθη καὶ ἔκλαυσε λέγων· «Μὴ φοβεῖσθε· διότι ἐγὼ εἶμαι τοῦ Θεοῦ καὶ δὲν ἀποδίδω κακὸν ἀντὶ κακοῦ. Σεῖς ἠθελήσατε νὰ μοῦ κάμετε κακὸν καὶ ὁ Κύριος μοῦ ἀνταπέδωκεν ἀγαθά. Λοιπὸν μὴ ἔχετε περὶ τούτου φόβον τινά, οὔτε νὰ συλλογίζεσθε· ἐγὼ θὰ σᾶς θρέψω μὲ ὅλην σας τὴν συγγένειαν». Οὕτω δὲ καὶ ἕως τέλους ἐγένετο. Ἔζησε δὲ ὁ Ἰωσὴφ ἔτη ἑκατὸν δέκα καὶ εἶδε τέκνα ἕως τρίτης γενεᾶς· γνωρίσας δὲ τὸν θάνατόν του εἶπε πρὸς τοὺς ἀδελφούς του· «Ἐγὼ ἀποθνῄσκω, ὁ δὲ Θεὸς δὲν θέλει σᾶς ἐγκαταλείψει, ἀλλὰ μέλλει νὰ σᾶς ὑπάγῃ ἐκεῖ, ὅπου ὤμοσε τῶν πατέρων μας Ἀβραάμ, Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ καὶ τότε λάβετε τὰ ὀστᾶ μου ἀπ’ ἐδῶ». Ταῦτα εἰπών, παρέδωκε τὴν μακαρίαν του ψυχήν εἰς χεῖρας Θεοῦ.

Οὗτος εἶναι ὁ Βίος καὶ ἡ θαυμασία πολιτεία τοῦ Πατριάρχου Ἰωσήφ. Τούτου τὴν σωφροσύνην ἂς μιμηθῶμεν καὶ ἡμεῖς, ἀδελφοί· καὶ ἂς πατήσωμεν τὸν ἀντίπαλον, καταφρονοῦντες ἡδονὰς φθειρομένας, ἵνα ἀπολαύσωμεν τὴν ἄρρητον καὶ ἀνέκφραστον ἀγαλλίασιν, τῆς ὁποίας δὲν ἀξιώνονται οἱ σαρκικοὶ καὶ ἀκόλαστοι. Ὢ τῆς ἀναισθησίας τινῶν, νὰ προτιμῶσιν οἱ τάλανες μίαν βδελυρὰν καὶ βραχυτάτην ἡδονήν, ὑπὲρ τὸ ἀμήχανον ἐκεῖνο καὶ πανευφρόσυνον κάλλος. Ἡ ἀπόλαυσις τῆς σαρκός, ὦ ἄνθρωπε, δὲν διαρκεῖ περισσότερον ἀπὸ ὅσην ὥραν πίνεις μικρὸν ποτήριον ὕδατος. Ἔπειτα ἡ μὲν ἡδονὴ καὶ μικρὰ γλυκύτης ἐκείνη παρῆλθε καὶ ὡς ἀστραπὴ ἐξηφανίσθη, μένει δὲ μόνον ἡ λύπη εἰς τὴν ψυχήν, ἥτις σὲ θλίβει ἀπαρηγόρητα, ὅπως ἐπίσης ἡ αἰσχύνη καὶ ἡ ἐντροπὴ τῆς ἐξαγορεύσεως, ὁ κόπος τοῦ κανόνος, τῆς μετανοίας τὰ δάκρυα καὶ ἄλλα ὅμοια λυπηρὰ καὶ ἐπίπονα, ἀπὸ τὰ ὁποῖα, ἐὰν θέλῃς νὰ λυτρωθῇς, κάμε ὑπομονήν, ὅταν ἔχῃς τὸ σκάνδαλον.

Συλλογίσου, ὦ ἄνθρωπε, ὅτι ἀφοῦ κακοπραγήσῃς καὶ παρέλθῃ μία στιγμή, δὲν μένει πλέον καμμία γεῦσις ἢ αἴσθησις ἡδονῆς εἰς τὸν ἑαυτόν σου, ἀλλ’ εἶσαι ὡς πρὸς ταῦτα ὅμοιος μὲ ἐκεῖνον, ὅστις δὲν ἐπόρνευσεν. Ἐπαναλαμβάνω δὲ ὅτι τοῦτο ἰσχύει μόνον καθ’ ὅσον ἀφορᾷ τὴν ἡδονὴν τῆς σαρκὸς καὶ τὴν πρὸς ὥραν ἀπόλαυσιν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Στακτή· ἀπόσταγμα, ἐκ τοῦ στάζω. Ὠνομάζετο δὲ στακτὴ εἶδος τι εὐώδους ρητίνης ἀπορρεούσης αὐτομάτως ἐκ δένδρου καλουμένου στύραξ (Styrax officinalis) καὶ φυομένου δίκην βάτου ἐπὶ τῶν λόφων τῆς Γαλιλαίας, ἐπὶ τοῦ ὄρους Θαβὼρ καὶ ἐπὶ τοῦ Καρμήλου. Τὰ φύλλα τοῦ στύρακος εἶναι ἀπὸ μὲν τῆς μιᾶς πλευρᾶς λευκὰ ἀπὸ δὲ τῆς ἑτέρας πράσινα καὶ εὐωδιάζοντα. Ἀνθίζει δὲ ὁ στύραξ κατὰ τὸν Μάρτιον, τὰ δὲ ἄνθη αὐτοῦ, εὐωδιάζοντα ἀρρήτως, κατακοσμοῦν ὅλους τοὺς κλώνους του, εἶναι δὲ ὅμοια τῶν πορτοκαλεῶν. Ἡ στακτὴ εἶναι ἓν ἐκ τῶν στοιχείων τοῦ ἱεροῦ θυμιάματος, ὅπερ παρήγγειλεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν Μωϋσῆν, ἵνα κατασκευάσῃ καὶ προσφέρῃ εἰς τὴν Σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου· «Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωϋσῆν· λάβε σεαυτῷ ἡδύσματα, στακτὴν … καὶ θήσεις ἀπέναντι τῶν μαρτυρίων ἐν τῇ Σκηνῇ τοῦ Μαρτυρίου» (Ἐξ. λʹ 34-36).

[2] Τερέβινθος· εἶδος ἀρωματώδους ρητίνης ἀπορρεούσης ἐκ τῆς τερεβίνθου, δένδρου φυομένου εἰς Παλαιστίνην καὶ ἄλλας παραμεσογείους χώρας.

[3] Βλέπε περὶ τούτου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ αʹ (1ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου.