Βίος καὶ πολιτεία τοῦ Δικαίου ΙΩΣΗΦ τοῦ ΠΑΓΚΑΛΟΥ.

Οὗτος ὁ Ἰωσὴφ ἦτο τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ τύπος καὶ σαφὲς προεικόνισμα. Διότι καθὼς αὐτὸς ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ διὰ σπλάγχνα οἰκτιρμῶν ἀπεστάλη παρὰ τοῦ Πατρὸς Αὐτοῦ πρὸς ἡμᾶς διὰ νὰ μᾶς σώσῃ, οἱ δὲ σκληροτράχηλοι Ἰουδαῖοι ἐκ φθόνου ἐφόνευσαν αὐτόν, οὕτω καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἐπέμφθη ὑπὸ τοῦ πατρός του Ἰακώβ, νὰ ἐπισκεφθῇ τοὺς ἀδελφούς του, αὐτοὶ δὲ ἐκ φθόνου κινούμενοι ἐπώλησαν αὐτὸν ἀντὶ τριάκοντα ἀργυρίων, καθὼς καὶ τὸν Δεσπότην ὁ Ἰούδας ἐπώλησεν· ἀλλ’ ὕστερον ἐδοξάσθη γενόμενος βασιλεὺς εἰς ὅλην τὴν Αἴγυπτον καὶ ἔσωσε πλῆθος κόσμου ἀπὸ τοῦ λιμοῦ μὲ τὸν σῖτον, τοὺς δὲ ἐπιβούλους καὶ φονεῖς αὐτοῦ κατὰ τὴν προαίρεσιν, ὄχι μόνον δὲν ἀπέκρουσε, ἀλλὰ ἀντήμειψεν ὁ ἀμνησίκακος μὲ δῶρα πλούσια. Οὕτω καὶ ὁ Δεσπότης Χριστὸς ἀναστὰς ἐκ τοῦ τάφου ἐβασίλευσεν εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα καὶ μὲ πολλὴν φιλανθρωπίαν τρέφει καθ’ ἑκάστην ἡμᾶς μὲ τὴν μυστικὴν σιτοδοσίαν, τὴν Ἁγίαν Κοινωνίαν, ὁ ἀνεξίκακος καὶ μακρόθυμος καὶ μᾶς κάμνει τόσας ἄλλας εὐεργεσίας ὡς πλουσιόδωρος καὶ πανάγαθος.

Τοῦτον τὸν σώφρονα Ἰωσὴφ ἐτίμησαν πολὺ εἰς τὰ συγγράμματά των οἱ διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας μας, καὶ μάλιστα ὁ μέγας Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος τὸν ἐνεκωμίασε τόσον, ὥστε τὸν παρομοιάζει μὲ τοὺς ἀΰλους Ἀγγέλους, ἐπειδὴ ἐφύλαξε τὸ κατ’ εἰκόνα Θεοῦ καθαρὸν καὶ ἀμόλυντον καὶ εὑρισκόμενος εἰς πολλὰς τρυφὰς καὶ ἀναπαύσεις καὶ πολλάκις ὑπὸ τῆς κυρίας αὐτοῦ πολεμούμενος, δὲν ἐνικήθη ὁ ἀδαμάντινος. Δι’ αὐτὸ καὶ οἱ Πατέρες ἡμῶν τὸν ἐδόξασαν, προστάσσοντες νὰ τὸν ἑορτάζωμεν τὴν ἁγίαν καὶ Μεγάλην Δευτέραν ὡς τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ προεικόνισμα. Ἀλλ’ ἂς εἴπωμεν ἐξ ἀρχῆς τὴν διήγησιν μὲ βραχυλογίαν, καθὼς εἰς τὴν Βίβλον τῆς Γενέσεως γράφεται.

Οὗτος ὁ πάνσοφος Ἰωσὴφ ἦτο ὁ ἑνδέκατος υἱὸς τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ, γεννηθεὶς ἐκ τῆς Ραχήλ, πρὸ τοῦ Βενιαμίν. Εἶχε δὲ πολλὴν εὐταξίαν καὶ μετριότητα καὶ καθ’ ἑκάστην προέκοπτεν εἰς τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ καὶ εἰς τὰς λοιπὰς ἀρετάς. Ὅθεν καὶ ὑπὸ τοῦ πατρός του ἠγαπᾶτο περισσότερον ἀπὸ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς, οἱ ὁποῖοι διὰ τοῦτο πολὺ τὸν ἐφθόνησαν, μάλιστα δὲ διότι εἶδεν ὄνειρον, ὅτι ἐθέριζαν εἰς τὸ χωράφιον καὶ ἐσηκώθησαν τὰ δράγματα τῶν ἀδελφῶν αὐτοῦ καὶ προσεκύνησαν τὸ ἰδικόν του χειρόβολον. Τὸ ὅραμα τοῦτο εἶπεν ὁ Ἰωσὴφ εἰς τοὺς ἀδελφούς του ὡς ἀπονήρευτος. Οἱ δὲ ἀπεκρίθησαν· «Ὥστε σὺ μέλλεις νὰ γίνῃς βασιλεύς, νὰ σὲ προσκυνήσωμεν ἅπαντες;». Ἀπὸ τότε λοιπὸν τὸν ἐφθόνουν περισσότερον καὶ οὐδόλως ἠδύναντο νὰ τὸν βλέπουν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Στακτή· ἀπόσταγμα, ἐκ τοῦ στάζω. Ὠνομάζετο δὲ στακτὴ εἶδος τι εὐώδους ρητίνης ἀπορρεούσης αὐτομάτως ἐκ δένδρου καλουμένου στύραξ (Styrax officinalis) καὶ φυομένου δίκην βάτου ἐπὶ τῶν λόφων τῆς Γαλιλαίας, ἐπὶ τοῦ ὄρους Θαβὼρ καὶ ἐπὶ τοῦ Καρμήλου. Τὰ φύλλα τοῦ στύρακος εἶναι ἀπὸ μὲν τῆς μιᾶς πλευρᾶς λευκὰ ἀπὸ δὲ τῆς ἑτέρας πράσινα καὶ εὐωδιάζοντα. Ἀνθίζει δὲ ὁ στύραξ κατὰ τὸν Μάρτιον, τὰ δὲ ἄνθη αὐτοῦ, εὐωδιάζοντα ἀρρήτως, κατακοσμοῦν ὅλους τοὺς κλώνους του, εἶναι δὲ ὅμοια τῶν πορτοκαλεῶν. Ἡ στακτὴ εἶναι ἓν ἐκ τῶν στοιχείων τοῦ ἱεροῦ θυμιάματος, ὅπερ παρήγγειλεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν Μωϋσῆν, ἵνα κατασκευάσῃ καὶ προσφέρῃ εἰς τὴν Σκηνὴν τοῦ Μαρτυρίου· «Καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωϋσῆν· λάβε σεαυτῷ ἡδύσματα, στακτὴν … καὶ θήσεις ἀπέναντι τῶν μαρτυρίων ἐν τῇ Σκηνῇ τοῦ Μαρτυρίου» (Ἐξ. λʹ 34-36).

[2] Τερέβινθος· εἶδος ἀρωματώδους ρητίνης ἀπορρεούσης ἐκ τῆς τερεβίνθου, δένδρου φυομένου εἰς Παλαιστίνην καὶ ἄλλας παραμεσογείους χώρας.

[3] Βλέπε περὶ τούτου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ αʹ (1ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου.