Καὶ ταῦτα μὲν ἀφοροῦν τὴν ἐπίγειον τοῦ Μάρτυρος πατρίδα, ἐκεῖνο ὅμως τὸ ὁποῖον κυρίως ἐνδιαφέρει τοὺς εὐσεβεῖς εἶναι ἡ ἀρετή. Διότι μόνη ἡ ἀρετὴ ἑνωμένη μὲ τὴν εὐσέβειαν εἶναι ἀξία νὰ ἀνταποκριθῇ καὶ νὰ ὑπερβῇ ὅλα τὰ ἀγαθὰ τοῦ κόσμου, τὰ σήμερον ὄντα, καὶ αὔριον φθειρόμενα. Ἐπειδὴ αὐτὴ προξενεῖ εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι τὴν ἐργάζονται, χάριν ἀληθινὴν καὶ αἰώνιον, καὶ ὄχι φθειρομένην καὶ τρεπτήν· καὶ ἐπειδὴ οἱ τὴν ἁρετὴν μεταχειριζόμενοι, ὡς φρόνιμοι καὶ στοχαστικοί, δὲν ἀπατῶνται, κατὰ τοὺς ἄλλους κούφους καὶ ματαιόφρονας ἀνθρώπους, ἀπὸ τὴν κενὴν δόξαν τοῦ κόσμου. Δὲν χαίρουσι καὶ δὲν ὑπερηφανεύονται οὔτε εἰς τὸ ὄνομα τῆς πατρίδος καὶ τῶν προγόνων των, οὔτε εἰς τὸν πολὺν πλοῦτον, οὔτε εἰς τὴν ἔνδοξον ζωήν, οὔτε εἰς τὰ μεγάλα ἀξιώματα. Τί λέγω; Αὐτοὶ οὔτε νομίζουν ὅλως, ὡς μεγάλον κανένα ἀπὸ τὰ φαινόμενα ἀγαθά, διότι, ἂν αὐτοὶ ἀπέρριψαν ταῦτα ὡς οὐτιδανά, πῶς ἠμποροῦν ἔπειτα νὰ τὰ νομίζουν μεγάλα; Καὶ ἂν αὐτοὶ ἐκαταφρόνησαν τὴν τοιαύτην εὐδαιμονίαν, πῶς δύνανται ὕστερον νὰ καυχῶνται δι’ αὐτὴν ἵνα φαίνωνται ἐνδοξότεροι; Πάντα λοιπὸν τὰ παρόντα ὡς οὐδὲν λογιζόμενοι οἱ ἐνάρετοι, ἔχουσι μόνον τὸ πολίτευμά των εἰς τὸν οὐρανόν, κατὰ τὸν Ἀπόστολον (Φιλιπ. γ’ 20), καὶ ἀπὸ τὸν οὐρανὸν μένουν ἀχώριστοι, καὶ πρὸς τὸν οὐρανὸν τρέχουσι, τόσον διὰ τῶν ἐναρέτων ἔργων τῆς πράξεως ὅσον καὶ διὰ μέσου τῆς τοῦ νοὸς θεωρίας καὶ ἀναβάσεως.
Ὁ Μάρτυς λοιπὸν Θεόδωρος ὁ Στρατηλάτης, ὁ νῦν εἰς εὐφημίαν προκείμενος, ὄχι μόνον ὑπερέβαλε πολλοὺς κατὰ τὰ ἀνωτέρω τυχηρὰ ἀγαθά, ἀλλὰ τοὺς ὑπερέβαλεν ἀκόμη καὶ κατὰ τὴν ἔξωθεν σοφίαν τῶν λόγων, καὶ κατὰ τὴν ρητορικὴν καὶ τὰ μαθήματα τόσον, ὥστε ὠνομάζετο ἀπὸ ὅλους βρυορρήτωρ, ἤτοι βρύσις τῆς ρητορικῆς, ἀπὸ τοῦ ὁποίου τὸ στόμα ἔτρεχεν ὁ λόγος γλυκύτερος ἀπὸ τὸ μέλι, καθὼς λέγει ὁ ποιητὴς Ὅμηρος. Πρὸς τούτοις ὑπερέβαλλε τοὺς πολλοὺς κατὰ τὸ κάλλος καὶ τὴν εὐμορφίαν τοῦ σώματος, κατὰ τὴν συμμετρίαν τῶν μελῶν, κατὰ τὴν ἀνδρείαν καὶ κατὰ τὴν ἡλικίαν καὶ τὸ ἀνάστημα, τὸ ὁποῖον παρωμοίαζε μὲ ὑψηλὴν καὶ καλλίκλωνον κυπάρισσον. Ἀφήνω τὴν περιγραφὴν τῆς ἀξιωματικῆς ἐνδυμασίας, καὶ τῶν ἄλλων ἐξωτερικῶν γνωρισμάτων τὰ ὁποῖα ἐφόρει ὁ Ἅγιος ὡς βασιλικὸς ἄνθρωπος, ὅπου ἦτο.