δεύτερον δὲ εἰς ἔπαινον τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου, ὅστις διὰ τὴν ἐνάρετον αὐτοῦ πολιτείαν καὶ διὰ τὴν προαίρεσιν καὶ προθυμίαν, τὴν ὁποίαν εἶχεν εἰς τὰ καλά, κάθε προσπάθειαν τῆς σαρκὸς κατὰ κράτος ἐνίκησεν.
Ἀφήνων λοιπὸν κατὰ μέρος τὴν οὐράνιον πατρίδα τοῦ Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου, ὡς ἀκατάληπτον εἰς τον νοῦν καὶ ἀνεκδιήγητον εἰς τὸν λόγον, τῆς ὁποίας αὐτὸς ἐστάθη καὶ υἱὸς καὶ πολίτης ἀληθινός, θέλω διηγηθῆ μόνον περὶ τῆς ἐπιγείου αὐτοῦ πατρίδος, ἥτις ἦτο τὰ Εὐχάϊτα, τόπος, ὅστις εὑρίσκεται εἰς τὸ ἄκρον τῆς Ἀνατολῆς, καὶ συνορεύει μὲ τὴν Μαύρην θάλασσαν. Ἐκ τῆς πατρίδος ταύτης ἐβλάστησε καὶ ὁ ἄλλος ὁμώνυμος τούτου Θεόδωρος ὁ Τήρων, ὅστις ἔζησε τὴν ὁμοίαν μὲ τοῦτον στρατιωτικὴν ζωήν, καὶ ἐτελείωσε μὲ τὸ αὐτὸ τέλος τοῦ Μαρτυρίου. Καθὼς δὲ εἶχον καὶ οἱ δύο τὸ αὐτὸ ὄνομα, οὕτως ἠκολούθησε νὰ ἔχουν καὶ τὴν αὐτὴν εὐσέβειαν, καὶ τοὺς αὐτοὺς ἀγῶνας, καὶ τὴν αὐτὴν ἀνδρείαν, καὶ νίκην καὶ θάνατον (ἂν πρέπει νὰ ὀνομάσω θάνατον ἐκεῖνον, ὅστις τοὺς μετεβίβασεν εἰς τὴν ἀθάνατον ζωήν). Τὸ δὲ μεγαλύτερον προνόμιον, εἰς τὸ ὁποῖον ἡ πατρίς των καυχᾶται, εἶναι, διότι ἔχει εἰς τὸν ἑαυτόν της τεθησαυρισμένα τὰ μαρτυρικὰ Λείψανα καὶ τῶν δύο Ἁγίων Θεοδώρων, καὶ προβάλλει ταῦτα εἰς ὅλους τοὺς ἀσθενεῖς καὶ δεομένους, ὡς κοινὸν καὶ ἀσύλητον καταφύγιον. Διότι ἔπρεπεν ὁμοῦ μὲ τὸν Στρατηλάτην Θεόδωρον νὰ εὑρίσκεται καὶ ὁ ὁμώνυμος αὐτοῦ στρατιώτης Θεόδωρος.
Αὐτὴ ἡ ἰδία πατρὶς τῶν Ἁγίων Θεοδώρων, ὡς κῆπος ἀειθαλής, ἐβλάστησεν ἕνα εὐωδέστατον καὶ μυρίπνοον ἄνθος, ἕνα ἱερὸν καὶ θαυματουργὸν ἄνδρα. Αὐτὴ δὲ ἐστάθη καὶ πατρὶς ἑνὸς βασιλέως τῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει βασιλευσάντων. Διὰ νὰ εἰπῶ δὲ καθολικῶς, ἡ πατρὶς αὕτη τῶν Ἁγίων Θεοδώρων, τὰ Εὐχάϊτα, ἐβλάστησε καὶ βασιλεῖς, καὶ Ἀρχιερεῖς, καὶ Μάρτυρας, οἵτινες ἦσαν ὅλοι ἄξιοι νὰ ὀνομάζωνται βασιλεῖς, οἱ μὲν κατ’ ὄνομα μόνον, οἱ δὲ καὶ κατὰ τὸ πρᾶγμα. Ἐπειδή, ὅστις νικήσῃ τὰ πάθη καὶ γίνῃ παθοκράτωρ, οὗτος πραγματικῶς καὶ κατὰ ἀλήθειαν πρέπει νὰ ὀνομάζεται αὐτοκράτωρ καὶ βασιλεύς. Ἡ πατρὶς αὕτη τοῦ Ἁγίου Θεοδώρου εἶναι πεπλουτισμένη ἀκόμη καὶ ἀπὸ τοποθεσίαν ὡραίαν, ἀπὸ διαφόρους καρπούς, ἀπὸ κάθε εὐτυχίαν καὶ ἀπὸ πᾶν ἀγαθόν, εἰς τὰ ὁποῖα ταῦτα κοσμικὰ καὶ πρόσκαιρα καλά, εἶναι προσηλωμένοι οἱ τοῦ κόσμου ἄνθρωποι, καὶ καυχῶνται εἰς τὰ μικρὰ ταῦτα καὶ εὐκαταφρόνητα, ὡς νὰ ἦσαν μεγάλα καὶ θαυμαστά.