Εὐθυμίου τοῦ Ζυγαδινοῦ ἢ Πρωτασηκρίτου ἐγκώμιον εἰς τὸν Ἅγιον Μεγαλομάρτυρα ΘΕΟΔΩΡΟΝ τὸν ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΝ.

Διότι εἰς τούτους καὶ τοὺς τοιούτους ἀποστολικοὺς λόγους προσέχων ὁ γενναῖος Θεόδωρος, καὶ συλλογισθείς, ὅτι τὰ βάσανα μὲν ταῦτα τοῦ σώματος εἶναι πρόσκαιρα, τὰ δὲ μέλλοντα ἀγαθὰ εἶναι αἰώνια, καὶ κρίνας ταῦτα μὲ ὀρθὸν σκοπόν, ὡς θρόνος αἰσθήσεως, ὅπου ἦτο, κατὰ τὸν Παροιμιαστήν, λέγοντα: «ἀνὴρ συνετὸς θρόνος αἰσθήσεως» (Παρ. ιβ’ 23), διὰ τοῦτο μὲ τὴν ἀγάπην τῶν αἰωνίων ἐδίωξεν ἀπὸ τὴν καρδίαν του τὸν φόβον τῶν προσκαίρων.

Ὅπως δὲ εἷς κολυμβητής, ὅστις ἤθελε δοκιμάσει νὰ διαπεράσῃ ἕνα μέγα πέλαγος, μὲ σκοπόν νὰ ἀπολαύσῃ μεγάλα τινὰ ἀγαθά, τὰ ὁποῖα εὑρίσκονται εἰς τὸ τέλος ἐκείνου τοῦ πελάγους, οὗτος, λέγω, ἐν ὅσῳ μὲν κολυμβᾷ μέσα εἰς τὸ πέλαγος, ἔχει καὶ φόβον τινά, μήπως κουρασθεὶς καταβυθισθῇ. Ἀφ’ οὗ ὅμως διαπεράσῃ ὅλον τὸ προκείμενον πέλαγος, καὶ φθάσῃ εἰς τὸν λιμένα, ἐπαινεῖται μὲν διὰ τὴν τέχνην τοῦ κολυμβήματος, καὶ διὰ τὴν δύναμιν τοῦ σώματος, ἀπολαμβάνει δὲ καὶ τὰ ἀγαθά, τὰ ὁποῖα ἤλπιζε. Τοιουτοτρόπως καὶ ὁ Μάρτυς Θεόδωρος. Ἐν ὅσῳ μὲν εὑρίσκετο ἀκόμη εἰς τὸ μέγα πέλαγος τοῦ Μαρτυρίου, εἶχε φόβον μήπως καὶ ἀποκάμῃ ἀπὸ τὰ βάσανα καὶ καταποντισθῇ. Ἀφ’ οὗ δὲ ἐτελείωσε τὸν ἀγῶνα τῆς ἀθλήσεως, μὲ τὴν θείαν Χάριν καὶ δύναμιν, καὶ ἔφθασεν εἰς τὸν ἐπιθυμητὸν λιμένα τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν, τότε ὁ φόβος ἀπὸ αὐτὸν ἐφυγαδεύθη, καὶ ἦλθεν ἡ χαρά, ἡ λύπη ἔφυγε, καὶ ἡ ἡδονὴ τὸν περιεκύκλωσεν, ὁ κόπος ἐπέρασε, καὶ ἡ ἀνάπαυσις μένει αἰώνιος.

Καὶ πρότερον μὲν ἐν δάκρυσι κατέβαλλε τὰ σπέρματα, ἀλλὰ τώρα θερίζει ἐν ἀγαλλιάσει τὰ δράγματα (Ψαλμ. ρκε’ 5-6)· καὶ κινεῖ ὄχι μόνον τοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ τοὺς Ἀγγέλους, εἰς τὸ νὰ ἐπαινοῦν, καὶ νὰ ἐγκωμιάζουν τοὺς τοιούτους μεγάλους ἀγῶνας, καὶ τὴν λαμπρὰν ταύτην νίκην του. Τί λέγω; Καὶ αὐτὸν τὸν ἀγωνοθέτην Χριστὸν ἐπαινέτην ἔχει, καὶ στεφανοδότην ὁ Μάρτυς Θεόδωρος, ἀπὸ τὸν ὁποῖον μέλλει νὰ λάβῃ τελειοτέραν τὴν ἀμοιβὴν τῶν ἀγώνων του ἐν τῷ καιρῷ τῆς κοινῆς ἀναστάσεως. Τότε θέλει ἐκλάμψει ὡς ὁ ἥλιος, καθὼς εἶπεν ὁ Κύριος· «τότε οἱ δίκαιοι ἐκλάμψουσιν, ὡς ὁ ἥλιος ἐν τῇ Βασιλείᾳ τοῦ πατρὸς αὐτῶν» (Ματθ. ιγ’ 43). Τότε θέλει καλλωπισθῆ μὲ τὰ στίγματα, τὰ ὁποῖα ἔλαβε διὰ τὴν εὐσέβειαν· θέλει ὡραϊσθῆ μὲ τὰς θεοειδεῖς καὶ ἱερὰς ἀρετάς, ἀξιούμενος τῆς ἐν φωτὶ τῶν ζώντων καταστάσεως.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐνταῦθα τὸ πρωτότυπον ἔχει τὴν φράσιν «ἄχθος ἀρούρης» τοῦ Ὁμήρου, ἥτις ἑρμηνεύεται βάρος τῆς γῆς.

[2] Eἰς ἐπίρρωσιν τῶν ὅσων ἐσημειώσαμεν, σημειοῦμεν καὶ τοῦτο ἐνταῦθα, ὅτι ἐν τῇ ἀρχαιοτάτῃ περιωνύμῳ Μονῇ τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου ἀποθησαυρίζονται ἐν ἀργυραῖς θῆκαις αἱ δύο σεπταὶ δεξιαὶ παλάμαι τῶν Ἁγίων τούτων ἐνδόξων μεγάλων Μαρτύρων Θεοδώρων Τήρωνος καὶ Στρατηλάτου.