Εὐθυμίου τοῦ Ζυγαδινοῦ ἢ Πρωτασηκρίτου ἐγκώμιον εἰς τὸν Ἅγιον Μεγαλομάρτυρα ΘΕΟΔΩΡΟΝ τὸν ΣΤΡΑΤΗΛΑΤΗΝ.

Ποῖος εἶναι ἱκανὸς νὰ παραστήσῃ καθαρῶς τὰ πολυειδῆ κολαστήρια, τὰ ὁποῖα ἔλαβες; Τοὺς δριμυτάτους πόνους σου; Τὰς ἀνυποφόρους βασάνους σου; Τὴν πεῖναν τὴν ὁποίαν ἐδοκίμασες ἐν τῇ φυλακῇ; Τὰ δεσμά; Τὸν τιμωρητικὸν σταυρόν; Καὶ τοῦτον μὲν πρότερον ἐσήκωσας ἐπὶ τῶν ὤμων σου, καὶ ἠκολούθησας τῷ Χριστῷ διὰ τῆς ἐργασίας τῶν ἐντολῶν, ὕστερον δὲ καὶ πραγματικῶς εἰς αὐτὸν ἐκρεμάσθης, μὴ ἀρνηθεὶς τὸν Δεσπότην σου, ἀλλὰ Ἐκεῖνον μιμούμενος, καὶ γενόμενος κοινωνὸς τοῦ Πάθους Του, διὰ νὰ συγκοινωνήσῃς Αὐτῷ καὶ τῆς δόξης, καὶ Βασιλείας Του; Ἐπειδὴ ἡ δόξα φυσικῶς ἀκολουθεῖ εἰς τὸ πάθος, καθὼς λέγει ὁ Παῦλος· «εἴπερ συμπάσχομεν, ἵνα καὶ συνδοξασθῶμεν» (Ρωμ. η’ 17).

Πρὸς τούτοις, τίς νὰ διηγηθῇ τὰ θαύματα, τὰ ὁποῖα ἔγιναν εἰς τὸν καιρὸν τοῦ Μαρτυρίου σου; Τίς νὰ παραστήσῃ τὴν παρηγορίαν, τὴν ὁποίαν ἐξ οὐρανῶν ἀπέστειλε πρὸς σὲ ὁ Κύριος, μὲ τὴν ὁποίαν ἐλαφρώθης ἀπὸ τοὺς πόνους καὶ τὰ βάσανα, καὶ ἔγινες πάλιν ὑγιὴς ὡς καὶ πρότερον; Τίς νὰ διηγῆται τὸ πλῆθος τῶν Ἑλλήνων, οἱ ὁποῖοι ἐκ τῆς ἀπιστίας ἐπέστρεψαν εἰς τὴν Πίστιν τοῦ Χριστοῦ διὰ μέσου σου; Ἀλλὰ καὶ τὰ λοιπὰ πάντα, ὅσα ἠκολούθησαν εἰς τὴν ἄθλησίν σου; Τίς νὰ παραστήσῃ τὴν διὰ ξίφους ἀποτομὴν τῆς ἁγίας σου κεφαλῆς, ἡ ὁποία ἐστάθη ἔσχατον μὲν τέλος τοῦ Μαρτυρίου σου, ἀρχὴ δὲ τῶν ἀθανάτων στεφάνων, τῶν ὁποίων ἠξιώθης ἐν οὐρανοῖς; Ἔμαθες, ἀδελφέ, πόση βροχὴ ὑπερανθρώπων δοκιμασίων καὶ σατανικῶν πειρασμῶν ἔπεσεν εἱς τὸν Στρατηλάτην Θεόδωρον; Ἤκουσας πόσοι ἀνεμοστρόβιλοι βασάνων ἔπνευσαν κατ’ ἐπάνω του; Ἐπληροφορήθης πόσοι σφοδροὶ πόνοι κατ’ αὐτοῦ ἐκινήθησαν; Ἐγνώρισας πόσας βίας τῆς φύσεως ἀνυποφόρους, ἀπὸ τὴν ἀρχὴν μέχρι τέλους τοῦ Mαρτυρίου του ἔλαβε;

Θαύμασον λοιπόν, ἀδελφέ, τὴν ὑπομονὴν καὶ γενναιότητα τοῦ Στρατηλάτου Θεοδώρου. Θαύμασον τὴν μεγαλοψυχίαν του, στοχαζόμενος, ὅτι ὁ ἀδαμάντινος οὗτος Θεόδωρος θαρσαλέως καὶ μεγαλοψύχως εἰσῆλθεν εἰς τὸν ἀγῶνα τοῦ Μαρτυρίου, καὶ εἰς τόσα πολλὰ καὶ μεγάλα βασανιστήρια, καὶ ὅλα τὰ ἐνίκησε μὲ τὴν θείαν Χάριν καὶ συνεργείαν, κατὰ τὸν πόθον καὶ τὴν ἐλπίδα του, ἐπειδὴ κατὰ τὸν Ἀπόστολον· «ἡ θλῖψις ὑπομονὴν κατεργάζεται· ἡ δὲ ὑπομονὴ δοκιμήν· ἡ δὲ δοκιμὴ ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπὶς οὐ καταισχύνει» (Ρωμ. ε’ 3-5).


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἐνταῦθα τὸ πρωτότυπον ἔχει τὴν φράσιν «ἄχθος ἀρούρης» τοῦ Ὁμήρου, ἥτις ἑρμηνεύεται βάρος τῆς γῆς.

[2] Eἰς ἐπίρρωσιν τῶν ὅσων ἐσημειώσαμεν, σημειοῦμεν καὶ τοῦτο ἐνταῦθα, ὅτι ἐν τῇ ἀρχαιοτάτῃ περιωνύμῳ Μονῇ τοῦ Μεγάλου Σπηλαίου ἀποθησαυρίζονται ἐν ἀργυραῖς θῆκαις αἱ δύο σεπταὶ δεξιαὶ παλάμαι τῶν Ἁγίων τούτων ἐνδόξων μεγάλων Μαρτύρων Θεοδώρων Τήρωνος καὶ Στρατηλάτου.