Λόγος Ἐπιτάφειος εἰς Κοιμηθέντας. Ὅτι σκιὰ εἶναι οὗτος ο κόσμος καί οἱ ἄνθρωποι εἶναι τυλιγμὲνοι εἰς αὐτὸν ὡσὰν εἰς πηλόν. Ἐκ τῆς Εὐαγγελικῆς Σάλπιγγος Μακαρίου τοῦ ἐν Πάτμῳ, διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Προσθέτει ἀκόμη εἰς τὸν λόγον του ὁ Εὐαγγελιστὴς καὶ τὸ ἑξῆς· «Ὅτε οἱ νεκροὶ ἀκούσονται» (αὐτόθι), τοῦτο δὲ τὸ λέγει διὰ νὰ ἐξυπνήσῃ τὴν ἀποκοιμημένην καρδίαν σου, ὦ ἁμαρτωλέ, νὰ ἐνθυμηθῇς ὄχι μόνον τὴν νέκρωσιν, τὴν ὁποίαν ὑποφέρει ἡ ψυχή σου ἀπὸ τὰς πολλὰς ἁμαρτίας, ἀλλ’ ἀκόμη ὅτι θέλει ἔλθει καιρὸς ν’ ἀπομείνῃς καὶ σὺ νεκρός, καταφρονημένος καὶ ἀναίσθητος. Διὰ τῶν λόγων τούτων σὲ παρακινεῖ εἰς τὸ νὰ φροντίζῃς δι’ ἐκείνην τὴν μέλλουσαν ζωὴν τὴν ἀθάνατον καὶ αἰώνιον, καὶ νὰ καταφρονήσῃς τὴν παροῦσαν πρόσκαιρον καὶ φθαρτήν. Τὴν δύναμιν τῆς φωνῆς ταύτης τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, μὲ τὴν ὁποίαν σὲ προσκαλεῖ κάθε ὥραν νὰ τὸν ἀκολουθήσῃς, τὴν ἔχεις δοκιμασμένην μὲ τὴν ἀνάστασιν τοῦ Λαζάρου, μὲ τῆς χήρας τὸ θυγάτριον καὶ ἄλλων πολλῶν.

Λοιπὸν ἡ ἀδυναμία εἰς σὲ εὑρίσκεται, καὶ διὰ τοῦτο ἀκούεις μόνον καὶ νὰ ἀναστηθῇς δὲν δύνασαι, ἐνῷ «οἱ ἀκούσαντες ζήσονται» (Ἰωάν. ε’ 25). Ἐδῶ σημείωσαι δύο θαυμαστὰ πράγματα, τὰ ὁποῖα περιέχονται μέσα εἰς αὐτὰ τὰ λόγια· ἕνα εἶναι τὸ λεγόμενον, ὅτι οἱ νεκροὶ ἀκούουσι, τὸ ἄλλο ὅτι διὰ τῆς ἀκοῆς ἀναστήσονται· ὡσὰν νὰ εἶναι πρῶτον ἡ ἀκοὴ ἀπὸ τὴν ζωήν. Καὶ ὅμως βλέπομεν νὰ εἶναι ἔργον ζωῆς ἡ ἀκοὴ ἀνίσως καὶ δὲν ἀποδώσωμεν αὐτὸ εἰς τὴν ἀνάστασιν. Τὸ ἀληθὲς εἶναι ὅτι οἱ νεκροὶ ἀκούουσιν, ἤτοι ὑποτάσσονται εἰς τὴν φωνὴν τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ. Ὅθεν οἱ Ἀπόστολοι ἔλεγον· «Ποταπός ἐστιν οὗτος, ὅτι καὶ οἱ ἄνεμοι καὶ ἡ θάλασσα ὑπακούουσιν αὐτῷ;» (Ματθ. η’ 27). Ἐὰν δὲ ἀποδώσωμεν τὸ «ἀκούσονται» εἰς τὴν ἀνάστασιν τῶν ἁμαρτωλῶν ψυχῶν, ἔχει λογαριασμὸν πολύν, καθότι ἡ φωνὴ τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, καθὸ ἔσωθεν διὰ θείας ἐπιπνοίας, καὶ ἔξωθεν μὲ τὴν διδασκαλίαν τὴν ἰδικήν Του, καὶ τῶν ἄλλων, παρακινεῖ τὰς ψυχὰς τῶν πιστῶν, ἔχει βέβαια δύναμιν ζωοποιητικήν, καθὼς διὰ τοῦ Ἰωάννου λέγει· «Τὰ ρήματα, ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, πνεῦμά ἐστι καὶ ζωή ἐστιν» (Ἰωάν. ϛ’ 63), καὶ τοιουτοτρόπως ζωοποιεῖ ὅταν δίδῃ τὴν ἀθώωσιν εἰς τοὺς ἁμαρτωλούς.

Αὐτὴν τὴν φωνὴν ἀνίσως ἠκούαμεν καὶ ἡμεῖς, βέβαια δὲν ἠθέλαμεν ἔχει τόσην πολλὴν νέκρωσιν εἰς τὴν ψυχήν, τόσην μεγάλην ἀναισθησίαν εἰς τὴν πνευματικὴν ζωὴν τὴν πρόσκαιρον καὶ φθαρτήν, καὶ μὲ ὅλον ὅτι φανερὰ μᾶς φωνάζει καὶ ὁ μακάριος Παῦλος· «Τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ γῆς» (Κολ. γ’ 2). Καὶ διατί, ὦ μακάριε Παῦλε; Διότι αὐτὴ ἡ ζωὴ δὲν εἶναι ἰδική μας ζωή· «Ἀπεθάνετε γάρ, καὶ ἡ ζωὴ ὑμῶν κέκρυπται σὺν τῷ Χριστῷ ἐν τῷ Θεῷ» (αὐτόθι 3). Ὡσὰν νὰ ἔλεγεν· ἀνίσως καὶ πιστεύετε ὅτι ἡ ζωὴ ἡ ἰδική σας εἶναι κεκρυμμένη ἐν τῷ Χριστῷ, καθὼς τὸ μαργαριτάρι μέσα εἰς τὸ ὄστρεον, ἔχετε χρέος νὰ ζῆτε ταύτην τὴν ζωὴν ὡς νεκροί.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ἡ φράσις αὕτη περιέχεται εἰς τὴν ἀπάντησιν τὴν ὁποίαν ἔδωσεν ὁ Θεὸς πρὸς τὸν Ἰωνᾶν διὰ τὴν λύπην του ἐπὶ τῇ ἀπωλείᾳ τῆς κολοκύνθης. Ὅταν δηλαδὴ ὁ Ἰωνᾶς περιελθὼν εἰς ἀπόγνωσιν ἐξέβαλε τὴν ἀπέλπιδα κραυγήν· «Καλόν μοι ἀποθανεῖν με ἢ ζῇν» (ἔνθ. ἀνωτ.) ὁ Θεὸς ἤνοιξεν ἀοράτως διάλογον πρὸς αὐτὸν καὶ τοῦ λέγει· «Εἰ σφόδρα λελύπησαι σὺ ἐπὶ τῇ κολοκύνθῃ; Καὶ εἶπε· σφόδρα λελύπημαι ἐγὼ ἕως θανάτου. Καὶ εἶπε Κύριος· σὺ ἐφείσω ὑπὲρ τῆς κολοκύνθης ὑπὲρ ἧς οὐκ ἐκακοπάθησας ἐπ’ αὐτήν, οὐδὲ ἐξέθρεψας αὐτήν, ἣ ἐγενήθη ὑπὸ νύκτα καὶ ὑπὸ νύκτα ἀπώλετο. Ἐγὼ δὲ οὐ φείσομαι ὑπὲρ Νινευὴ τῆς πόλεως τῆς μεγάλης, ἐν ᾗ κατοικοῦσι πλείους ἢ δώδεκα μυριάδες ἀνθρώπων, οἵτινες οὐκ ἔγνωσαν δεξιὰν αὐτῶν ἢ ἀριστερὰν αὐτῶν καὶ κτήνη πολλά;» (Ἰωνᾶ δʹ 9-11).

Ἡ τιμωρία δηλαδὴ ἥτις ἐδόθη εἰς τὸν Ἰωνᾶν ἐδόθη πρὸς αὐτὸν διὰ νὰ ἐννοήσῃ ὅτι μεγάλως ἔσφαλε λυπηθεὶς διὰ τὴν μὴ καταστροφὴν τῆς Νινευή. Ἐὰν σύ, τοῦ εἶπεν ὁ Θεός, ἐλυπήθης τόσον πολὺ διὰ μίαν κολοκύνθην, διὰ τὴν ὁποίαν οὔτε ἐκακοπάθησες, οὔτε ἐφρόντισες τίποτε δι’ αὐτήν, ἡ ὁποία τὴν μίαν νύκτα ἐφύτρωσε καὶ τὴν ἑπομένην ἐχάθη, πῶς ἐγὼ νὰ μὴ λυπηθῶ διὰ τὴν μεγάλην πόλιν Νινευή, εἰς τὴν ὁποίαν, πλὴν τῶν ἐνηλίκων ἀνθρώπων, κατοικοῦν πλέον τῶν 120.000 μικρῶν παιδίων, τὰ ὁποῖα δὲν γνωρίζουν νὰ διακρίνουν τὴν δεξιὰν ἀπὸ τῆς ἀριστερᾶς χειρός των καὶ κτήνη πολλά; Ἐκ τῶν λόγων τούτων τοῦ Κυρίου καταφαίνεται ἡ εὐσπλαγχνία καὶ ἡ δικαιοσύνη Αὐτοῦ πρὸς ἅπαντας τοὺς ἀνθρώπους πιστοὺς καὶ ἀπίστους καὶ ὅτι πάντας εἰς σωτηρίαν καλεῖ καὶ πάντων τὴν ἐπιστροφὴν ἀναμένει. Ἡ ἔκφρασις «θυγάτηρ νυκτὸς ἦν καὶ θυγάτηρ νυκτὸς ἀπώλετο», ἡ περιεχομένη εἰς τὸ Ἑβραϊκὸν κείμενον, ἀποδίδεται εἰς τὴν μετάφρασιν τῶν Ἑβδομήκοντα διὰ τῆς φράσεως «ἣ ἐγεννήθη ὑπὸ νύκτα καὶ ὑπὸ νύκτα ἀπώλετο» (ἐνθ. ἀνωτέρω).