Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ ὁ Ἀναχωρητὴς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ μαρτυρήσαντες πεντακόσιοι τεσσαράκοντα ἕξ, ἐν ἔτει ἀπὸ Χριστοῦ τγ’ (303) σταυρωθεὶς τελειοῦται.

Ὁ δὲ Ἀρριανὸς ἀνταπήντησε· «Τί εἶναι αὐτὴ ἡ τρέλλα, ἡ ὁποία σᾶς κατέλαβε; διότι, καθὼς βλέπω, τὴν ἀνοησίαν τοῦ ἀποστάτου Παφνουτίου ἔχετε καὶ σεῖς». Οἱ δὲ Μάρτυρες τοῦ εἶπον· «Κλεῖσε τὸ στόμα σου καὶ σιώπα, μὴ βλασφημῇς τὸν ἄνθρωπον τοῦ Θεοῦ».

Ἀκούσας ταῦτα ὁ ἐξουσιαστὴς ἤναψεν ἀπὸ θυμὸν καὶ ἐγένετο ἔξω φρενῶν· ὅθεν διέταξε νὰ βασανίσουν τοὺς Ἁγίους· ἀφοῦ δὲ τοὺς ἐβασάνισαν ἐπὶ ὥραν πολλήν, τοὺς ἔφεραν εἰς ἔρημον τόπον καὶ ἀνάψαντες πυρὰν μεγάλην, τοὺς ἔρριψαν ἐντὸς αὐτῆς· καὶ ὅλοι ὁμοῦ οἱ τεσσαράκοντα, κρατοῦντες ὁ εἷς τὴν χεῖρα τοῦ ἄλλου, ἐτελειώθησαν διὰ πυρὸς εἰς μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἡμέραν, καὶ τοιουτοτρόπως ἀπέλαβον τὸ στέφανον τοῦ Μαρτυρίου.

Ὁ δὲ Ἅγιος Παφνούτιος, περιπατῶν ἐντὸς τῆς πόλεως καὶ ἰδὼν τὴν θύραν ἑνὸς πλουσίου ἀνοικτήν, ἐπῆγεν ἐκεῖ καὶ εἶπεν εἰς τὴν θυρωρόν· «Δός μοι ὀλίγον ὕδωρ νὰ πίω». Ἐκείνη δέ, γνωρίζουσα αὐτὸν πρότερον, τοῦ εἶπεν· «Ἔμβα μέσα, πάτερ»· καὶ παρευθὺς ἔτρεξεν εἰς τὴν κυρίαν της καὶ τῆς εἶπεν· «Ἔλα ἔξω, κυρία, νὰ ἴδῃς τὸν Ἅγιον Παφνούτιον, ὅστις πολλὰ θαύματα ἐτέλεσε ἐνώπιον τοῦ ἐξουσιαστοῦ Ἀρριανοῦ». Εὐθὺς δὲ ἐξελθοῦσα ἡ κυρία της εἰς τὴν αὐλὴν τῆς οἰκίας καὶ ἰδοῦσα τὸν Ἅγιον, ὁ ὁποῖος ἔστεκεν ὡς Ἄγγελος Θεοῦ, προσκυνήσασα τοῦ εἶπε· «Κατὰ ἀλήθειαν, ὅλον μου τὸν πλοῦτον ἐὰν ἐξώδευα, δὲν θὰ ἦτο οὗτος ἱκανὸς νὰ σὲ κάμῃ νὰ ἔλθῃς εἰς τὸν οἶκόν μου· εἴθε νὰ δοξασθῶ σήμερον δόξαν θεϊκήν, ὅτι ἠθέλησας νὰ ἔλθῃς εἰς ἡμᾶς». Λέγουσα δὲ ταῦτα ἔφερε τὸν Ἅγιον εἰς τὸ ἐσωτερικὸν τοῦ οἴκου της καὶ τὸν ἐκάθισεν εἰς θρόνον ἀργυροῦν· ὁ δὲ μακάριος Παφνούτιος εἶπεν εἰς αὐτήν· «Θύγατερ, εἰς τί σᾶς χρησιμεύει τὸ πολὺ χρυσίον καὶ ἀργύριον; διότι ἐκεῖνος, ὁ ὁποῖος ἔχει ταῦτα, καυχᾶται εἰς ματαίας ἐλπίδας· ἄκουσόν μου, τέκνον, καὶ ἔκλεξον διὰ τὸν ἑαυτόν σου τὴν ἀγγελικὴν καὶ ἀθάνατον πολιτείαν, ἀντὶ νὰ ἔχῃς ταῦτα τὰ ἐπίγεια καὶ φθαρτὰ ἀγαθά». Ταῦτα ἀκούσασα ἡ θυγάτηρ της ἀπὸ τὸ δωμάτιόν της, ἐξῆλθεν εὐθὺς ἔξω φοροῦσα πολύτιμον ἔνδυμα καὶ χρυσοῦν στέφανον εἰς τὴν κεφαλήν. Ὁ δὲ Ἅγιος Παφνούτιος, ἐγερθεὶς τοῦ θρόνου, ἐκάθισε κάτω εἰς τὸ ἔδαφος· ὁμοίως καὶ ἡ μήτηρ καὶ ἡ θυγάτηρ της ἐκάθισαν ἔμπροσθεν τῶν ποδῶν του.