Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ ὁ Ἀναχωρητὴς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ μαρτυρήσαντες πεντακόσιοι τεσσαράκοντα ἕξ, ἐν ἔτει ἀπὸ Χριστοῦ τγ’ (303) σταυρωθεὶς τελειοῦται.

Ὁ δὲ κριτὴς εἶπε πρὸς αὐτούς· «Εἰπέτε μοι τὴν ἀλήθειαν, τρισάθλιοι, τί εἴδετε καὶ ἤλθετε εἰς τοιαύτην τρέλλαν, κατεφρονήσατε τὸ κριτήριον, ἠρνήθητε τοὺς δικαίους θεούς, καὶ τὸ σέβας τῶν βασιλέων;». Ἐκεῖνοι δὲ ἀπεκρίθησαν ὁμοφώνως ἀμφότεροι· «Ἡμεῖς, ἐκεῖνα τὰ ὁποῖα εἴδομεν, ὦ ἐξουσιαστά, δὲν ἠμποροῦμεν νὰ σοῦ τὰ εἴπωμεν, ὅτι οὕτω γράφει εἰς τὴν Ἁγίαν Γραφὴν τῶν Χριστιανῶν. «Μὴ δότε τὰ ἅγια τοῖς κυσί, μηδὲ βάλετε τοὺς μαργαρίτας ἔμπροσθεν τῶν χοίρων». Ὁ Ἀρριανὸς εἶπε· «Λοιπὸν ἴσον μὲ ἐκάμετε μὲ τοὺς σκύλους καὶ μὲ τοὺς χοίρους;». Οἱ δὲ στρατιῶται εἶπον· «Χειρότερος εἶσαι, ἐπειδὴ ἐκεῖνα τὰ ἄλογα ζῷα εἶναι δικαιότερά σου· διότι ἕκαστον ἄλογον ζῷον δοξάζει τὸν Θεὸν μὲ τὴν φωνὴν τὴν ὁποίαν ἔχει ἐκ φύσεως, σὺ δὲ ὁ λογικὸς καὶ κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πεπλασμένος ἀρνεῖσαι καὶ ἀτιμάζεις τὸν ποιητήν σου Θεόν· καὶ τὶ ἄλλο δύναται νὰ γίνῃ ποτὲ χειρότερον τούτου;». Τότε ὁ κριτής, θυμωθεὶς πολλὰ κατ’ αὐτῶν, διέταξε παρευθὺς νὰ τοὺς ἀποκεφαλίσουν, σημειώσας δὲ τὰ ὀνόματά των, τοὺς ἔστειλεν ἔξω τῆς πόλεως καὶ ἀπεκεφαλίσθησαν καὶ οὕτω τελειωθέντος τοῦ Μαρτυρίου τῶν δύο στρατιωτῶν, τοῦ Διονυσίου λέγω καὶ τοῦ Καλλιμάχου, ἀνέβησαν οὗτοι ἐν δόξῃ μαρτυρικῇ εἰς τὸν οὐρανόν.

Ὁ δὲ Ἀρριανός, προστάξας νὰ φυλακισθῇ ὁ Μάρτυς Παφνούτιος, ἀνεχώρησε διὰ τὸ παλάτιόν του· οἱ δὲ στρατιῶται ἁρπάσαντες τὸν Μάρτυρα τὸν ἔκλεισαν εἰς ἓν σκοτεινὸν δωμάτιον τῆς φυλακῆς· καὶ τὴν ἄλλην ἡμέραν ἔκαμεν ὁ ἐξουσιαστὴς ζήτησιν τῶν χρεοφειλετῶν τοῦ δημοσίου ταμείου καὶ εὑρὼν αὐτοὺς τεσσαράκοντα τὸν ἀριθμόν, ἄνδρας βουλευτὰς κατὰ τὴν ἀξίαν, ἔβαλεν εἰς τὴν φυλακήν· καὶ τὴν νύκτα ἐκείνην, καθ’ ἣν οὗτοι ἦσαν ἐν τῇ φυλακῇ ἔλαμπε φῶς μέγα ἐκεῖ καθὼς λάμπει ὁ ἥλιος, τὸ ὁποῖον βλέποντες οἱ τεσσαράκοντα ἐκεῖνοι ἄρχοντες, εἶπον εἰς τὸν δεσμοφύλακα· «τί εἶναι αὐτὸ ὅπου ἔκαμες; διατί ἔβαλες πῦρ μέσα εἰς τὴν φυλακήν; ὡς φαίνεται θέλεις νὰ καύσῃς τὴν φυλακήν, καὶ νὰ ἐλευθερώσῃς τοὺς ἄλλους φυλακισμένους, ἡμᾶς δὲ νὰ βάλῃς εἰς κίνδυνον, διὰ τοῦτο τὸ ἔκαμες». Ὁ δὲ δεσμοφύλαξ εἶπε· «Καὶ ἐγώ, ἀδελφοί, θαυμάζω πολὺ περὶ τούτου, διότι πῦρ εἰς τὴν φυλακὴν τελείως δὲν ἔφερα, καὶ εἶναι τώρα δύο νύκτες ὅπου λάμπει ὁ τόπος οὗτος, καὶ σκότος παντελῶς δὲν ἐγένετο, ἀφοῦ εἰσῆλθεν ἐνταῦθα ὁ Χριστιανὸς Παφνούτιος, ἀλλὰ τὸ φῶς αὐτοῦ ἐξαπλώνεται εἰς ἡμᾶς ὅλην τὴν νύκτα».