Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος Ὁσιομάρτυς ΠΑΦΝΟΥΤΙΟΣ ὁ Ἀναχωρητὴς καὶ οἱ σὺν αὐτῷ μαρτυρήσαντες πεντακόσιοι τεσσαράκοντα ἕξ, ἐν ἔτει ἀπὸ Χριστοῦ τγ’ (303) σταυρωθεὶς τελειοῦται.

Ὁμοίως καὶ ὁ ἐξουσιαστής, ἀγανακτήσας ὑπερβολικῶς, διέταξε καὶ ἔρριψαν τὸν παῖδα μέσα εἰς τὸν βωμόν· ἐθαύμαζεν ὅμως διὰ τὴν τόλμην αὐτοῦ· ὁμοίως καὶ οἱ ἄλλοι εἰδωλολάτραι ἔμειναν ἐκστατικοὶ εἰς τὴν φρόνησίν του, οἱ δὲ ἄλλοι παῖδες, οἱ συμμαθηταὶ καὶ συνηλικιῶταί του, ἔλεγον εἰς τὸν Μάρτυρα· «Ἀδελφέ, μνήσθητι καὶ ἡμῶν πρὸς τὸν ὕψιστον Θεόν, τὸν ποιητὴν τοῦ παντός, καὶ δεήθητι αὐτοῦ δι’ ἡμᾶς, ἐπειδὴ διὰ τῆς φρονήσεώς σου ἔγινες ἀπαρχὴ εἰς τὸν Θεὸν καὶ πρῶτος ἀπὸ τῆς συνοδείας ἡμῶν ἐδόθης εἰς αὐτὸν δῶρον ἄξιον· διὰ τοῦτο καὶ ἡμεῖς, ἀκολουθοῦντες τὸ ἰδικόν σου παράδειγμα, θέλομεν καταξιωθῆ τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν διὰ νὰ συναγαλλώμεθα μετὰ τῶν πατέρων ἡμῶν». Τὸ δὲ παιδίον, εὑρισκόμενον ἐντὸς τοῦ πυρός, ἐμβλέψαν εἰς τὸν οὐρανὸν καὶ εὐχαριστῆσαν τῷ Θεῷ ἐσφράγισε τὸ πρόσωπόν του διὰ τοῦ σημείου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, καὶ οὕτω παρέδωκε τὴν ἁγίαν του ψυχὴν εἰς χεῖρας Θεοῦ· ὁ δὲ κριτής, ἐγγράψας τὰ ὀνόματα καὶ τῶν ἄλλων παιδίων, διέταξε νὰ τὰ λογχεύσουν καὶ οὕτω νὰ τὰ θανατώσουν. Ἐξαγαγόντες ὅθεν αὐτὰ οἱ στρατιῶται ἔξω τῆς πόλεως τὰ ἐθανάτωσαν μὲ τὰ ἀκόντια κατὰ τὴν προσταγὴν τοῦ κριτοῦ καὶ τοιουτοτρόπως ἐτελειώθη ἐν Κυρίῳ καὶ τούτων τῶν παιδίων τὸ μαρτύριον.

Ὁ δὲ Ἅγιος Παφνούτιος περιεφέρετο ζητῶν νὰ ἐπιστρέψῃ εἰς τὴν θεοσέβειαν καὶ ἄλλους πεπλανημένους· πορευθεὶς δὲ ἕως εἰς τὸ χεῖλος τοῦ ποταμοῦ, εἶδεν ἐκεῖ συνάθροισιν πολλῶν ἀνθρώπων, τοὺς ὁποίους ἐπλησίασεν· ἐκεῖνοι δὲ κλίναντες τὰς κεφαλὰς προσεκύνησαν αὐτόν, ὁ δὲ Ἅγιος τοὺς ηὐλόγησε λέγων· «Χαίρετε, τέκνα ἐν Κυρίῳ· διατί δὲν ἤλθετε καὶ σεῖς νὰ ἀγωνισθῆτε, ἐφ’ ὅσον εἶναι ἕτοιμος ὁ ἀγών, καὶ ἡ ἀνταμοιβὴ αὐτοῦ εἶναι ἡτοιμασμένη διὰ σᾶς; Ὑπακούσατέ μου κἂν τώρα καὶ πιστεύσατε εἰς τὸν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Βασιλέα τῶν αἰώνων, καὶ ὁμολογήσατε τὸ ἅγιόν Του ὄνομα ἔμπροσθεν τοῦ κριτοῦ, καὶ θὰ σᾶς χαρίσῃ ὁ Κύριος τὴν αἰώνιον ζωήν». Ταῦτα ἀκούσαντες ἐκεῖνοι ἐπίστευσαν ὅλοι εἰς τὸν Χριστόν, καὶ ἔλαβον Πνεῦμα Ἅγιον, δοξάζοντες τὸν Θεόν. Παρευθὺς δὲ ἀφήσαντες τὰ πλοιάριά των (διότι ἦσαν ἁλιεῖς, ὀγδοήκοντα τὸν ἀριθμὸν) ἐπῆγαν εἰς τὴν πόλιν· ὁ δὲ Ἅγιος, τρέχων ἐμπρός, προσῆλθεν εἰς τὸν κριτήν, καὶ ἐφώναξε πάλιν καθὼς καὶ πρότερον· «Βῆμα, βῆμα, κατὰ σοῦ ἦλθον πάλιν, ὦ Ἀρριανέ, σὺ μὲν μετὰ τοῦ Ἀπόλλωνος, ἐγὼ δὲ μετὰ τοῦ Κυρίου μου Ἰησοῦ Χριστοῦ· ἦλθον πρὸς σὲ ἵνα σὲ νικήσω». Ὁ δὲ κριτής, πολλὰ παροργισθείς, διέταξε καὶ πάλιν νὰ τὸν συλλάβουν.