Ἡ δὲ σύζυγος τοῦ Ἁγίου Θεοπίστη διεφυλάχθη ἀβλαβής, διότι εὐθὺς ὡς κατεκράτησε ταύτην ὁ βάρβαρος ἐκεῖνος πλοίαρχος, ἠσθένησε, κατὰ θείαν βεβαίως οἰκονομίαν, καὶ μετ’ ὀλίγας ἡμέρας ἐλθὼν εἰς τὴν πατρίδα του ἀπέθανε, χωρὶς νὰ δυνηθῇ νὰ ἐκπληρώσῃ τὴν αἰσχρὰν ἐπιθυμίαν του· ὅθεν καὶ ἔμεινεν αὕτη ἐκεῖ ἐλευθέρα. Ἀκολούθως ἡ πόλις, εἰς τὴν ὁποίαν ἡ Θεοπίστη εὑρίσκετο, ἐπανεστάτησεν· οἱ δὲ ἐπαναστατήσαντες ἐκυρίευσαν τότε πολλὰς πόλεις καὶ φρούρια τῆς ρωμαϊκῆς αὐτοκρατορίας.

Ὁ δὲ Τραϊανός, ἀπορῶν πῶς νὰ καταδαμάσῃ τοὺς ἀποστάτας, ἐνεθυμήθη τὰς ἀνδραγαθίας τοῦ Ἁγίου Εὐσταθίου· ἀλλὰ δὲν ἠδύνατο νὰ μάθῃ ποῦ εὑρίσκετο, οἱ δὲ στρατιῶται ἔλεγον εἰς αὐτόν· «Χωρὶς τὸν ἀρχιστράτηγόν μας Πλακίδαν εἰς τὸν πόλεμον δὲν πηγαίνομεν» καὶ ὅτι ἔπρεπε νὰ στείλῃ ἀνθρώπους ἐπίτηδες εἰς ὅλα τὰ μέρη τῆς αὐτοκρατορίας, διὰ νὰ προσπαθήσωσι νὰ τὸν εὕρωσιν. Ὅθεν ὁ Τραϊανός, δεχθεὶς τὴν πρότασίν των, ἔπεμψεν ἀνὰ δύο ἀνθρώπους εἰς ὅλας τὰς πόλεις καὶ τὰ φρούρια πρὸς ἀναζήτησιν καὶ ἀνεύρεσίν του, ἐξ ὧν δύο στρατιωτικοὶ φίλοι τοῦ Ἁγίου, ὁ μὲν εἷς Ἀντίοχος ὀνομαζόμενος, ὁ δὲ ἕτερος Ἀκάκιος, περιφερόμενοι ἀπὸ τόπου εἰς τόπον, ἔφθασαν καὶ εἰς τὴν πόλιν Βηρυτόν, ὅπου εὑρίσκετο ὁ Ἅγιος. Τούτους ἰδὼν μακρόθεν εἰς τὸν δρόμον περιπατοῦντας καὶ γνωρίσας ἀπὸ τὴν στολὴν καὶ τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ προσώπου των, εὐθὺς ἐδάκρυσε καὶ παρεκάλει τὸν Θεόν, ὅπως εἶδε τοὺς δύο ἐκείνους φίλους του, χωρὶς νὰ τὸ ἐλπίζῃ, τοιουτοτρόπως νὰ ἴδῃ καὶ τὴν γυναῖκά του τὴν Θεοπίστην, λέγων· «Διότι τὰ τέκνα μου, Κύριε, γνωρίζω καλῶς ὅτι τὰ ἔφαγον τὰ θηρία· πλὴν ἀξίωσόν με νὰ τὰ ἴδω κἂν εἰς τὴν ἡμέραν τῆς ἀναστάσεως». Ἐν ᾧ δὲ ἔλεγε ταῦτα, ἀκούει φωνὴν λέγουσαν. «Ἔχε θάρρος, Εὐστάθιε, διότι καὶ τὰς πρώτας τιμὰς θὰ ξαναποκτήσῃς, καὶ τὴν γυναῖκά σου θὰ ἴδῃς καὶ τὰ τέκνα σου, εἰς δὲ τὴν μέλλουσαν ζωὴν μεγαλύτερα ἀγαθὰ θὰ ἀπολαύσῃς καὶ θὰ ὑμνῆσαι εἰς γενεὰς γενεῶν». Ταῦτα ἀκούσας ὁ Ἅγιος καὶ γενόμενος ἔμφοβος, ἐκάθισεν.

Ὅταν δὲ οἱ ἀπεσταλμένοι ἐκεῖνοι περιπατοῦντες εἰς τὴν ὁδὸν ἐπλησίασαν, τοὺς ἐγνώρισε καλλίτερα· ἐκεῖνοι ὅμως δὲν τὸν ἐγνώρισαν· διότι καὶ ἄλλα ἐνδύματα ἐφόρει καὶ ἐκ τῆς μεγάλης του λύπης ἡ ὄψις του εἶχε μεταβληθῆ πάρα πολύ. Ὅθεν οὗτοι ἅμα ἐπλησίασαν τοῦ εἶπον· «Χαῖρε, ὦ φίλε». Ὁ δὲ Ἅγιος τοὺς ἀντεχαιρέτησε καὶ τοὺς εἶπε· «Χαίρετε καὶ σεῖς, ἀδελφοί μου».