Ἐπειδὴ δὲ ἔμαθεν, ὅτι ὁ Ἅγιος εὗρε τὴν γυναῖκα καὶ τέκνα του, ἠθέλησε νὰ προσφέρῃ εἰς τὰ εἴδωλα μεγάλην θυσίαν, πρῶτον μὲν διότι ἐνικήθησαν οἱ ἀποστάται, δεύτερον δὲ διότι ὁ μακάριος Εὐστάθιος ἀπήλαυσε καὶ τὰ φίλτατά του πρόσωπα ἐπὶ τῆς γῆς ζῶντα, τὰ ὁποῖα πρὸ πολλοῦ καιροῦ εἶχεν ὡς ἀπολεσθέντα. Ἐν ᾧ δὲ ὁ ὁ Ἀδριανὸς μετέβη εἰς τὸν ναὸν τοῦ Ἀπόλλωνος καὶ προσέφερε θυσίαν, ὁ Ἅγιος δὲν ἠθέλησε νὰ ὑπάγῃ καὶ αὐτὸς νὰ πράξῃ τὸ ἴδιον. Ὅτε δὲ ὁ Ἀδριανὸς ὕστερον τὸν ἠρώτησε διατί δὲν ἐπῆγε καὶ αὐτὸς εἰς τὸν ναὸν τοῦ Ἀπόλλωνος νὰ προσφέρῃ θυσίαν εὐχαριστήριον εἰς τοὺς θεούς, δυνάμει τῶν ὁποίων καὶ τοὺς ἐχθροὺς ἐνίκησε καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα του εὗρεν, ὁ Ἅγιος ἀπεκρίθη· «Βασιλεῦ, ἐγὼ εἰς τὸν Χριστόν μου θυσιάζω, Αὐτὸν δοξάζω καὶ Αὐτὸν θὰ εὐχαριστήσω διότι εἰς αὐτὸν χρεωστῶ τὴν ζωήν μου καὶ τὴν ψυχήν μου· διότι Αὐτὸς μοὶ ἔδωκε δύναμιν καὶ ἐνίκησα τοὺς ἐχθροὺς τοῦ αὐτοκράτορος· Αὐτὸς ηὐδόκησε καὶ εἶδον καὶ τὴν γυναῖκα καὶ τὰ τέκνα μου. Ἄλλον Θεὸν οὔτε γνωρίζω οὔτε πιστεύω, εἰμὴ Αὐτὸν μόνον, ὅστις ἔκαμε τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν καὶ πάντα τὰ ἐν αὐτοῖς».

Τότε ὁ Ἀδριανὸς διέταξεν αὐτὸν νὰ ξεζωσθῇ εὐθὺς τὴν στρατηγικὴν ζώνην καὶ νὰ ἵσταται ἐμπρός του ὡς κατάδικος αὐτός, ἡ γυνή του καὶ τὰ τέκνα των, καὶ τοιουτοτρόπως ἤρχισε νὰ τοὺς κάμνῃ διαφόρους ἐξετάσεις καὶ παρατηρήσεις, προσπαθῶν ὅπως τοὺς καταπείσῃ νὰ ἀλλάξωσι γνώμην· ἀλλ’ ἐπειδὴ μὲ κανένα τρόπον δὲν τὸ κατώρθωσε, διέταξε νὰ τοὺς ἐκθέσωσιν εἴς τινα πεδιάδα, καὶ ν’ ἀπολύσωσιν ἐναντίον των ἕνα μέγαν λέοντα πεινῶντα. Ἀλλ’ ὁ λέων, ἅμα ἐπλησίασε τρέχων ὁρμητικῶς πρὸς αὐτούς, ἔκυψε τὴν κεφαλὴν ὡς προσκυνῶν αὐτοὺς καὶ ἀνεχώρησεν ὀπίσω. Ἐπειδὴ λοιπὸν οὕτως ὁ σκοπὸς τοῦ αὐτοκράτορος ἐματαιώθη, ἐπρόσταξε τοὺς στρατιώτας νὰ πυρώσωσι καλὰ ἓν χάλκινον βασανιστήριον κατεσκευασμένον εἰς εἶδος βοός, καὶ νὰ τοὺς κλείσωσιν εἰς αὐτό. Τοῦτο μαθόντες ἄπειρον πλῆθος κρυφῶν Χριστιανῶν καὶ εἰδωλολατρῶν, ἐπῆγαν τὴν ἡμέραν κατὰ τὴν ὁποίαν ἔμελλε νὰ ἐκτελεσθῇ ἡ ρηθεῖσα ποινή, διὰ νὰ ἴδωσι πῶς θὰ τοὺς βάλωσι καὶ πῶς θὰ τοὺς καύσωσιν ἐντὸς τοῦ χαλκίνου ἐκείνου βοός.

Ἀφοῦ λοιπὸν ἤναψαν μεγάλην πυρὰν κάτω ἀπὸ τὸ χάλκωμα καὶ ἐπυρώθη αὐτὸ ἀρκετά, οἱ δὲ στρατιῶται ἡτοιμάσθησαν νὰ τοὺς βάλωσιν ἐντός, οἱ Ἅγιοι τοὺς παρεκάλεσαν νὰ μείνωσιν ὀλίγον νὰ προσευχηθῶσι πρῶτον·