Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν ΜΕΛΕΤΙΟΣ ὁ νέος, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῆς Μυουπόλεως ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Σελίδα 9 από 21

Αὐτὰ καὶ ἄλλα ὅμοια ψυχωφελῆ τοὺς ἔλεγεν ὁ Μελέτιος καὶ δὲν τοὺς ἐπέτρεπε νὰ ἀγοράσουν ἀγροὺς ἢ βόας ἢ ἄλλα χρειαζόμενα πράγματα, διὰ νὰ μὴ ἀσχολῆται ὁ νοῦς των εἰς τὰς γεωργίας καὶ ἀμελῶσι τὴν κυριωτέραν ἐργασίαν, ἤτοι τὴν προσευχήν, ὅτι ἐφοβεῖτο τὴν παραβολὴν ἐκείνου, ὅστις ἐδιώχθη ἀπὸ τοὺς γάμους, διότι δὲν ἐφόρει τοῦ γάμου τὸ ἔνδυμα. Ἦτο ἐκεῖνο τὸ ὄρος ἄλλος Παράδεισος, καὶ ἐξύμνουν οἱ τρισμακάριοι ἀδιαλείπτως τὸν Κύριον. Βλέπων δὲ ὁ Θεὸς τὴν ταπείνωσιν αὐτῶν καὶ τὴν ἀγαθὴν προαίρεσιν, ἐφώτιζε τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς ἔστελλον πᾶν ὅ,τι ἐχρειάζοντο. Ἵδρυσε δὲ τότε καὶ εἰκοσιτέσσαρα Παραλαύρια εἰς διάφορα μέρη τῆς Ἑλλάδος, εἰς τὰ ὁποῖα ἐγκατέστησε Μοναχοὺς κοινοβιακῶς ζῶντας, εἰς δὲ τὴν κυρίως Λαύραν ἀφῆκε μᾶλλον τοὺς τελειοτέρους τῶν Μοναχῶν, τοὺς ἐπιθυμοῦντας νὰ ζήσωσιν ἀναχωρητικὸν βίον εἰς ἰδιαίτερα δι’ ἕκαστον κελλία.

Ἐπειδὴ δὲ ἡ φήμη τοῦ Μελετίου διεδόθη εἰς πολὺν κόσμον ὄχι μόνον ὁ κοινὸς λαός, ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὁ βασιλεὺς τοῦ καιροῦ ἐκείνου, ὁ θεοσεβέστατος Ἀλέξιος, ἀκούσας τὰς μεγάλας ἀρετὰς τοῦ Ὁσίου, τὸν ηὐλαβήθη θαυμασιώτατα, καὶ τοῦ ἔστειλεν ἐλεημοσύνην μύρια (10.000) φλωρία χρυσᾶ, παρακαλῶν αὐτὸν νὰ τὰ δεχθῇ καὶ ὅταν ἔχῃ πάλιν καὶ ἄλλην ἀνάγκην διὰ οἰκοδομὴν καὶ ζῳοτροφίαν τῶν ἀδελφῶν νὰ τοῦ κάμῃ λόγον, καὶ αὐτὸς νὰ τοῦ στέλλῃ ὅσα χρειάζεται. Ὁ δὲ Ὅσιος ηὐχαρίστησε μὲν τὸν βασιλέα διὰ τὴν πλουσίαν του προαίρεσιν, τὰ δὲ φλωρία ἐπέστρεψε κρατήσας μόνον τετρακόσια εἴκοσι δύο, λέγων, ὅτι τόσα μόνον ἐχρειάζοντο, καὶ νὰ τὰ στέλλῃ κάθε χρόνον, διὰ νὰ μὴ τὰ φυλάττουν ἐκεῖνοι, θησαυρίζοντες εἰς τὴν ἔρημον.

Πράγματι ὑπήκουσεν ὁ χριστιανικώτατος Ἀλέξιος καὶ ὄχι μόνον τὸ χρυσίον τοῦ ἔστελλεν ἐτησίως, ἀλλὰ καὶ ἕτερα ἀναγκαῖα τοῦ σωματος. Ὅθεν καὶ ὁ Ὅσιος παρεκάλει πολλάκις διὰ τὸν ἐπίγειον βασιλέα τὸν Ἐπουράνιον, νὰ τοῦ δίδῃ εἰς τοὺς πολέμους τὰ νικητήρια· καὶ πολλὰς φορὰς ἐλυτρώθη διὰ πρεσβειῶν τοῦ Ὁσίου ἀπὸ τὸν κίνδυνον ὁ Ἀλέξιος καὶ ἐξόχως μίαν ἡμέραν, ὅταν ἐξεστράτευσαν οἱ Κομάνοι εἰς τὰ μέρη τῆς Θρᾴκης μὲ πολὺ στράτευμα, καὶ ᾐχμαλώτισαν τὰ περίχωρα τῆς Ἀγχιάλου τότε μετέβη καὶ ὁ βασιλεὺς ἐκεῖ μὲ τὸ στράτευμά του, νὰ ἀντιπολεμήσῃ τοὺς πολεμίους. Ἂν δὲ ἐξήρχετο τὴν ἡμέραν ἐκείνην ὅπου ἐμελέτα ὁ βασιλεὺς εἰς τὸν πόλεμον, θὰ τὸν ἐφόνευον οἱ βάρβαροι.

Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεόδωρος Πρόδρομος λέγει ὅτι 28 ὅλα ἔτη παρέμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ὁ Μελέτιος, εἰς τὸ ὁποῖον ἦλθεν, ὡς ἀνωτέρω εἴδομεν, δεκαεννεατής, γράφων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «…καὶ ἡ ἐκεῖ διαμονὴ τῷ ἀνδρὶ οὐ μέχρι δέκα ἢ πέντε ἢ μικρῷ πλειόνων ἡμερῶν περιγράφεται, οὐδ’ ἐπὶ τρισὶν ἢ τέσσαρσιν ἡλίου κύκλοις περιορίζεται, ἀλλ’ εἰς ὅλους ὀκτὼ πρὸς τοὺς εἴκοσιν ἐνιαυτοὺς ἀποτείνεται»· ὅθεν φαίνεται ὅτι περὶ λάθους μᾶλλον πρόκειται τῶν ἀντιγραφέων καὶ ὅτι 28 χρόνους παρέμεινεν ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον.

[2] Ὄρος Μυουπόλεως ὀνομάζει ἐνταῦθα ὁ Νικόλαος Μεθώνης τὸν Κιθαιρῶνα, κείμενον εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἀττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας, ὁ δὲ Θεόδωρος Πρόδρομος Μυούπολιν ὀνομάζει παρακείμενον χωρίον, ἐκ τοῦ ὁποίου πιθανῶς ἐδόθη εἰς τὸ ὄρος τὸ ὄνομα τῆς Μυουπόλεως. Μυούπολις δὲ ἄλλοι μὲν λέγουσιν ὅτι ἦσαν αἱ Ἐρυθραὶ κοινῶς Κριεκούκι, ἄλλοι δὲ ἡ Οἰνόη, κοινῶς Μάζι τῆς Μάνδρας Ἀττικῆς, ἕτεροι δὲ τὰ μεσημβρινῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχοντα ἐρείπια ἀρχαίας πόλεως.

[3] Οὗτος ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1084-1111.

[4] Πρόκειται περὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἀθηνῶν Νικήτα Γʹ τοῦ Κούρδη, ἀποθανόντος τὸ 1103.

[5] Οὗτος ἦτο Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, βασιλεύσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1078-1105.

[6] Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου εἶναι ἐκτισμένη εἰς τὸ ἀνατολικὸν τμῆμα τοῦ Κιθαιρῶνος, ὅπερ εἶναι καὶ τὸ χαμηλότερον, καλούμενον σήμερον «Πάστρα». Τούτου ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ ἔχει ὕψος 1015 μέτρων, ἐνῷ ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ τοῦ δυτικοῦ τμήματος, ἔχει ὕψος 1407 μέτρων. Ἡ τοποθεσία ἐν τῇ ὁποίᾳ κεῖται ἡ Μονὴ εἰναι θαυμασία καὶ κατάφυτος. Κάτωθεν αὐτῆς ἐκτείνεται πεδιάς, διὰ τῆς ὁποίας διέρχεται ἡ ὁδὸς Ἀθηνῶν-Θηβῶν. Ἡ Μονή, ὡς εἴδομεν, προϋπάρχουσα τοῦ Ὁσίου Μελετίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Συμβούλου ἢ Συμβόλου, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ ἐπηυξήθη ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Μελετίου, ὅστις ἀνεκαίνισε καὶ ἐμεγάλυνε καὶ τὸν κεντρικὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἐπίσης ἐμεγαλύνθη καὶ κατελαμπρύνθη ὑπὸ τῶν μαθητῶν τοῦ Ὁσίου, ἀνήγειρεν οὗτος καὶ δύο ἑτέρους Ναούς, τὸν τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.

Μικρὸν πρὸ τῆς τοῦ Ὁσίου μακαρίας τελευτῆς ἠρώτησαν ἡμέραν τινὰ τοῦτον οἱ μαθηταί του διαποροῦντες πῶς θὰ διαμείνωσι καὶ θὰ διατηρηθῶσι τὰ Μοναστήρια μετὰ τὸν θάνατόν του, πόθεν θὰ ἔχωσιν οἱ πολυάριθμοι Μοναχοὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν χωρὶς νὰ παύσωσι ζῶντες ἐν ἀκτημοσύνῃ. Ὁ Ὅσιος ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε τὴν ὀλιγοπιστίαν αὐτῶν, ἀπήντησεν ἐπὶ λέξει, ὡς ταῦτα γράφει ὁ Νικόλαος Μεθώνης, τὰ ἑξῆς: «Ἴστε ὡς περὶ μὲν θαύματος οὐδεὶς ἐμοὶ λόγος· ἐὰν δὲ παρρησίαν εὕρω πρὸς τὸν Θεόν, οὐδὲν ἡμῖν ἐλλείψει τῶν ἀναγκαίων οὐδέποτε». Πράγματι δὲ ἡ πρόρρησις αὕτη ἐπραγματοποιήθη, διότι ὁ αὐτὸς Νικόλαος προσέθηκεν ὅτι τότε, ὅτε ἔγραφε τὴν βιογραφίαν, ἤτοι μετὰ 36 ἔτη ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ Μονὴ ἠρίθμει 300 Μοναχοὺς χωρὶς νὰ ἔχῃ ἄλλην τινὰ κτηματικὴν περιουσίαν ἐκτὸς τοῦ λαχανοκηπίου καὶ ὅμως συνετηρεῖτο θαυμασίως, οὐχὶ δὲ μόνον μέχρι τότε, ἀλλὰ ἐπὶ ὀκτὼ περίπου συνεχεῖς αἰῶνας ἡ Μονὴ ἤκμαζε καὶ ἐκραταιοῦτο πλουτιζομένη καὶ κατοχυρουμένη διὰ Πατριαρχικῶν Σιγγιλλίων ἀνακηρυχθεῖσα Σταυροπηγιακή.

Κατὰ τὴν Μεγάλην Ἑλληνικὴν Ἐθνεγερσίαν τῶν ἐτῶν 1821-1828 ἡ Μονὴ ὑπέστη ἐπανειλημμένως μεγάλας καταστροφάς, μετὰ δὲ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Κράτους ἀνασυνεστήθη αὕτη, ἀλλὰ σὺν τῷ χρόνῳ ἤρξατο μαραινομένη συνεπείᾳ τῶν ἀπολλοτριώσεων καὶ τῆς ἀπογυμνώσεώς της ἐκ τοῦ ἐμψύχου καὶ ἀψύχου ὑλικοῦ. Ἡ Μονὴ ἐκτὸς τῶν ἄλλων διετήρει ἐν Ἀθήναις δύο Μετόχια, τὸ περὶ τὸν ἐν Σεπολίοις Ναὸν τοῦ Ὁσίου Μελετίου μετατραπέντα εἰς ἐνοριακὸν καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Αἰόλου, τὸ ὁποῖον διατηρεῖ μέχρι σήμερον.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ