Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν ΜΕΛΕΤΙΟΣ ὁ νέος, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῆς Μυουπόλεως ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Ὁ δὲ Μελέτιος, προβλέπων ὡς παρόντα τὰ μέλλοντα, ἀπεκρίνατο· «Ἐὰν ἀγαπᾷς τὴν κόρην σου καὶ τὸ συμφέρον σου, ἄφες τοὺς γάμους, ὅτι εἰς ἕνα μῆνα τὴν παίρνει ὁ Νυμφίος της, καὶ δὲν ζημιώνεσαι τὴν προῖκά της ἄδικα, καὶ κερδαίνει καὶ αὐτὴ τὴν παρθενίαν της». Δέχεται τὴν συμβουλὴν ὁ Θηβαῖος, καὶ πρὶν νὰ τελειώσῃ ὁ μὴν ἀπῆλθεν ἡ κόρη πρὸς Κύριον καὶ ὁ πατήρ της ἐπώλησεν ὅλην τὴν προῖκα, καὶ τὴν ἔδωκεν ἐλεημοσύνην, διὰ νὰ τὴν εὕρῃ ἐκείνη καὶ αὐτὸς εἰς ζωὴν τὴν αἰώνιον.

Ὅταν δὲ εἶχεν ὀκτὼ [1] χρόνους ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον, βλέπων ὅτι ἤρχοντο πολλοὶ καὶ δὲν τὸν ἄφηναν νὰ ἡσυχάζῃ κατὰ τὸν πόθον του, ἀνεχώρησεν ἀπ’ ἐκεῖ, ψηφίσας Ἡγούμενον ἕναν, τὴν κλῆσιν Νικόλαον, εἰς χεῖρας τοῦ ὁποίου ἐνεπιστεύθη τὸ ποίμνιον αὐτὸς δὲ ἐπῆγεν εἰς τὸ ὄρος τῆς Μυουπόλεως [2], δύσβατον κατὰ πολλά, εἰς τὸ ὁποῖον ἦτο τὸ Μοναστήριον, τοῦ Συμβούλου καλούμενον ἢ Συμβόλου, τιμώμενον ἐπ’ ὀνόματι τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, εἰς τὸ ὁποῖον ἡγουμένευεν εἷς ἐνάρετος Κληρικός, ὀνόματι Θεοδόσιος, ὅστις ἐδέχθη τὸν Ὅσιον μετὰ πλείστης ἀγαλλιάσεως καὶ τοῦ ἔδωκε κατ’ ἀρχὰς τὸ εὐκτήριον τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ νὰ κυβερνᾷ ὡς βούλεται· μὲ τὸν καιρὸν δὲ διὰ τὴν ἀγάπην τοῦ Μελετίου συνηθροίσθησαν καὶ ἐκεῖ ἀναρίθμητοι, καὶ ἔγινε Λαύρα ἡ ἔρημος. Ἔφθασε δὲ ἡ φήμη τοῦ Ἁγίου ἕως τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ὁ δὲ Πατριάρχης Νικόλαος ὁ Γραμματικὸς [3] ἔδωκεν ἐντολὴν εἰς τὸν Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν Νικήταν [4] νὰ χειροτονήσῃ τὸν Μελέτιον Ἱερέα διὰ νὰ ἐξυπηρετῇ καὶ ἐξομολογῇ τους ἀδελφούς, τὸ ὁποῖον καὶ παρὰ τὴν θέλησίν του ἐγένετο καὶ ἐκοσμήθη ὁ ὑπεράξιος μὲ τὴν ἀξίαν τῆς ἱερωσύνης.

Εἰς ὀλίγον καιρὸν ἐκοιμήθη ὁ Θεοδόσιος καὶ ἔμεινεν ὅλη ἡ προστασία καὶ τῆς κυρίως Μονῆς τῶν Ἀσωμάτων εἰς τὸν Μελέτιον. Ἦσαν δὲ οἱ ἀδελφοὶ ἑκατὸν καὶ περισσότεροι, καὶ καθ’ ἑκάστην ὁ ἀριθμὸς ἐπλήθυνεν· ὅτι ὁ Ὅσιος ὑπεδέχετο ἅπαντας καὶ ἔκτιζον κελλία καὶ οἰκητήρια, εἰς τὰ ὁποῖα συνεκοπίαζε καὶ ἐβοήθει ὁ Ὅσιος καὶ τοὺς ἡρμήνευε καὶ ἐνουθέτει τὰ χρειαζόμενα, διδάσκων αὐτοὺς πρὸ πάντων νὰ ἔχουν πτωχείαν ἔξωθεν καὶ ἔσωθεν, νὰ μὴ φροντίζουν διὰ τὴν σάρκα πῶς νὰ τραφῶσιν, ἀλλὰ νὰ ἐλπίζουν εἰς τὸν Πανάγαθον Θεόν, ὅστις θὰ τοὺς διακυβερνᾷ εἰς ὅσα χρειάζονται, καθὼς τρέφει καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεόδωρος Πρόδρομος λέγει ὅτι 28 ὅλα ἔτη παρέμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ὁ Μελέτιος, εἰς τὸ ὁποῖον ἦλθεν, ὡς ἀνωτέρω εἴδομεν, δεκαεννεατής, γράφων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «…καὶ ἡ ἐκεῖ διαμονὴ τῷ ἀνδρὶ οὐ μέχρι δέκα ἢ πέντε ἢ μικρῷ πλειόνων ἡμερῶν περιγράφεται, οὐδ’ ἐπὶ τρισὶν ἢ τέσσαρσιν ἡλίου κύκλοις περιορίζεται, ἀλλ’ εἰς ὅλους ὀκτὼ πρὸς τοὺς εἴκοσιν ἐνιαυτοὺς ἀποτείνεται»· ὅθεν φαίνεται ὅτι περὶ λάθους μᾶλλον πρόκειται τῶν ἀντιγραφέων καὶ ὅτι 28 χρόνους παρέμεινεν ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον.

[2] Ὄρος Μυουπόλεως ὀνομάζει ἐνταῦθα ὁ Νικόλαος Μεθώνης τὸν Κιθαιρῶνα, κείμενον εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἀττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας, ὁ δὲ Θεόδωρος Πρόδρομος Μυούπολιν ὀνομάζει παρακείμενον χωρίον, ἐκ τοῦ ὁποίου πιθανῶς ἐδόθη εἰς τὸ ὄρος τὸ ὄνομα τῆς Μυουπόλεως. Μυούπολις δὲ ἄλλοι μὲν λέγουσιν ὅτι ἦσαν αἱ Ἐρυθραὶ κοινῶς Κριεκούκι, ἄλλοι δὲ ἡ Οἰνόη, κοινῶς Μάζι τῆς Μάνδρας Ἀττικῆς, ἕτεροι δὲ τὰ μεσημβρινῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχοντα ἐρείπια ἀρχαίας πόλεως.

[3] Οὗτος ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1084-1111.

[4] Πρόκειται περὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἀθηνῶν Νικήτα Γʹ τοῦ Κούρδη, ἀποθανόντος τὸ 1103.

[5] Οὗτος ἦτο Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, βασιλεύσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1078-1105.

[6] Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου εἶναι ἐκτισμένη εἰς τὸ ἀνατολικὸν τμῆμα τοῦ Κιθαιρῶνος, ὅπερ εἶναι καὶ τὸ χαμηλότερον, καλούμενον σήμερον «Πάστρα». Τούτου ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ ἔχει ὕψος 1015 μέτρων, ἐνῷ ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ τοῦ δυτικοῦ τμήματος, ἔχει ὕψος 1407 μέτρων. Ἡ τοποθεσία ἐν τῇ ὁποίᾳ κεῖται ἡ Μονὴ εἰναι θαυμασία καὶ κατάφυτος. Κάτωθεν αὐτῆς ἐκτείνεται πεδιάς, διὰ τῆς ὁποίας διέρχεται ἡ ὁδὸς Ἀθηνῶν-Θηβῶν. Ἡ Μονή, ὡς εἴδομεν, προϋπάρχουσα τοῦ Ὁσίου Μελετίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Συμβούλου ἢ Συμβόλου, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ ἐπηυξήθη ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Μελετίου, ὅστις ἀνεκαίνισε καὶ ἐμεγάλυνε καὶ τὸν κεντρικὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἐπίσης ἐμεγαλύνθη καὶ κατελαμπρύνθη ὑπὸ τῶν μαθητῶν τοῦ Ὁσίου, ἀνήγειρεν οὗτος καὶ δύο ἑτέρους Ναούς, τὸν τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.

Μικρὸν πρὸ τῆς τοῦ Ὁσίου μακαρίας τελευτῆς ἠρώτησαν ἡμέραν τινὰ τοῦτον οἱ μαθηταί του διαποροῦντες πῶς θὰ διαμείνωσι καὶ θὰ διατηρηθῶσι τὰ Μοναστήρια μετὰ τὸν θάνατόν του, πόθεν θὰ ἔχωσιν οἱ πολυάριθμοι Μοναχοὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν χωρὶς νὰ παύσωσι ζῶντες ἐν ἀκτημοσύνῃ. Ὁ Ὅσιος ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε τὴν ὀλιγοπιστίαν αὐτῶν, ἀπήντησεν ἐπὶ λέξει, ὡς ταῦτα γράφει ὁ Νικόλαος Μεθώνης, τὰ ἑξῆς: «Ἴστε ὡς περὶ μὲν θαύματος οὐδεὶς ἐμοὶ λόγος· ἐὰν δὲ παρρησίαν εὕρω πρὸς τὸν Θεόν, οὐδὲν ἡμῖν ἐλλείψει τῶν ἀναγκαίων οὐδέποτε». Πράγματι δὲ ἡ πρόρρησις αὕτη ἐπραγματοποιήθη, διότι ὁ αὐτὸς Νικόλαος προσέθηκεν ὅτι τότε, ὅτε ἔγραφε τὴν βιογραφίαν, ἤτοι μετὰ 36 ἔτη ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ Μονὴ ἠρίθμει 300 Μοναχοὺς χωρὶς νὰ ἔχῃ ἄλλην τινὰ κτηματικὴν περιουσίαν ἐκτὸς τοῦ λαχανοκηπίου καὶ ὅμως συνετηρεῖτο θαυμασίως, οὐχὶ δὲ μόνον μέχρι τότε, ἀλλὰ ἐπὶ ὀκτὼ περίπου συνεχεῖς αἰῶνας ἡ Μονὴ ἤκμαζε καὶ ἐκραταιοῦτο πλουτιζομένη καὶ κατοχυρουμένη διὰ Πατριαρχικῶν Σιγγιλλίων ἀνακηρυχθεῖσα Σταυροπηγιακή.

Κατὰ τὴν Μεγάλην Ἑλληνικὴν Ἐθνεγερσίαν τῶν ἐτῶν 1821-1828 ἡ Μονὴ ὑπέστη ἐπανειλημμένως μεγάλας καταστροφάς, μετὰ δὲ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Κράτους ἀνασυνεστήθη αὕτη, ἀλλὰ σὺν τῷ χρόνῳ ἤρξατο μαραινομένη συνεπείᾳ τῶν ἀπολλοτριώσεων καὶ τῆς ἀπογυμνώσεώς της ἐκ τοῦ ἐμψύχου καὶ ἀψύχου ὑλικοῦ. Ἡ Μονὴ ἐκτὸς τῶν ἄλλων διετήρει ἐν Ἀθήναις δύο Μετόχια, τὸ περὶ τὸν ἐν Σεπολίοις Ναὸν τοῦ Ὁσίου Μελετίου μετατραπέντα εἰς ἐνοριακὸν καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Αἰόλου, τὸ ὁποῖον διατηρεῖ μέχρι σήμερον.