Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν ΜΕΛΕΤΙΟΣ ὁ νέος, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῆς Μυουπόλεως ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Σελίδα 3 από 21

Ὁ δὲ Ὅσιος τοῦ λέγει· «Ἕως τὴν Ρώμην βούλομαι νὰ φθάσω διὰ νὰ προσκυνήσω τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων τὰ λείψανα». Καὶ ὁ νέος τοῦ λέγει· «Δὲν εἶναι καιρὸς τώρα νὰ ὑπάγῃς ἐκεῖ, ἀλλὰ ὕπαγε εἰς τὰ μέρη τῆς Ἑλλάδος· εἰς τὰς Θήβας πλησίον, πρὸς τὸ νότιον μέρος, εἶναι Μοναστήριον Γεωργίου τοῦ Μάρτυρος καὶ ἐκεῖ σοῦ ἡτοίμασε τὴν κατοικίαν ὁ Κύριος». Ταῦτα εἰπών, ἐγένετο ἀφανὴς ὁ φανεὶς νεανίας.

Ὁ δὲ Ὅσιος, γνωρίσας ὅτι ἦτο ἐκ Θεοῦ ἡ ὅρασις, ὑπήκουσε τοῦ θείου προστάγματος καὶ ἀνέβαλε την μεγάλην αὐτοῦ ἀποδημίαν εἰς Ρώμην καὶ Ἱεροσόλυμα καὶ ἦλθεν εἰς Ἀθήνας, ἔνθα ἐπεσκέφθη τὸν ἐν τῷ Παρθενῶνι τῆς Ἀκροπόλεως Ναὸν τῆς Θεοτόκου, ἐξ Ἀθηνῶν δὲ μετέβη εἰς Θήβας.Εἴκοσι στάδια μακρὰν τῆς πόλεως τῶν Θηβῶν καὶ πρὸς νότον εὗρε τὸν ρηθέντα Ναὸν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καὶ ἔμεινεν ἐκεῖ ἀγωνιζόμενος· ὅσον δὲ αὐτὸς ἐπροσπαθοῦσε νὰ κρύπτῃ τὴν ἀρετήν του ἀπὸ τοὺς ἄλλους, τόσον αὕτη τὸν ἐμαρτύρει καὶ ἐφανέρωνεν, ἐπειδὴ πόλις ἥτις εἶναι εἰς ὑψηλὸν ὄρος δὲν κρύπτεται. Ἔφθασεν ὅθεν ἡ φήμη του εἰς ὅλα ἐκεῖνα τὰ ὅρια, καὶ συνήχθησαν καὶ ἄλλοι πολλοὶ πρὸς ζῆλον αὐτοῦ καὶ μίμησιν. Ὁ δὲ Ὅσιος, ἐπειδὴ εἶχε τάξιμον νὰ προσκυνήσῃ εἰς τὴν Ρώμην καὶ εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα, ἔλαβεν ἀπὸ τοὺς Πατέρας συγχώρησιν καὶ ὁμοῦ μὲ ἕνα Μοναχὸν διὰ συνοδείαν του μετέβη μὲ κίνδυνον τῆς ζωῆς του εἰς Ἱεροσόλυμα, τὰ ὁποῖα κατεῖχον τότε οἱ Σελτζουκίδαι Τοῦρκοι, οἵτινες εἶχον νικήσει τοὺς ἐπιτοπίους Ἄραβας καὶ τοὺς Ἕλληνας καὶ εἶχον μάλιστα συλλάβει αἰχμάλωτον τὸν αὐτοκράτορα Διογένην Ρωμανόν.

Ἦτο δὲ τόση ἡ μανία τῶν βαρβάρων ἐκείνων, ὥστε πολλούς, οἵτινες δὲν ἐδέχοντο να ἀρνηθοῦν τὸν Χριστόν, κακῶς ἐθανάτωναν. Ὁ μακάριος ὅμως Μελέτιος, ἔχων τὴν καρδίαν του πεπυρωμένην ἀπὸ τὸν πόθον τοῦ μαρτυρίου, ἦλθεν εἰς Ἱεροσόλυμα ἀψηφῶν ὅλους τοὺς κινδύνους· ὅσους δὲ ὑπέστη καθ’ ὁδὸν ραβδισμούς, λιθασμούς, ὕβρεις, κατὰ κόρης ραπίσματα καὶ ἄλλα, τίς διηγήσεται; διότι οἱ βάρβαροι ἐζήτουν νὰ ρίψῃ κατὰ γῆς τὸν Τίμιον Σταυρὸν καὶ νὰ πατήσῃ αὐτόν. Ὁ γενναῖος ὅμως τῆς εὐσεβείας ἀγωνιστὴς ὑπέμεινε προθύμως πᾶσαν δοκιμασίαν καὶ παρ’ ὀλίγον θὰ ἐσφάζετο ὑπ’ αὐτῶν, ὅμως ὁ Πανάγαθος Θεός, ὅστις προώριζε τὸν Μελέτιον ὡς σκεῦος ἐκλογῆς εἰς πολλῶν σωτηρίαν, ἐλύτρωσε θαυμασίως αὐτόν.

Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεόδωρος Πρόδρομος λέγει ὅτι 28 ὅλα ἔτη παρέμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ὁ Μελέτιος, εἰς τὸ ὁποῖον ἦλθεν, ὡς ἀνωτέρω εἴδομεν, δεκαεννεατής, γράφων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «…καὶ ἡ ἐκεῖ διαμονὴ τῷ ἀνδρὶ οὐ μέχρι δέκα ἢ πέντε ἢ μικρῷ πλειόνων ἡμερῶν περιγράφεται, οὐδ’ ἐπὶ τρισὶν ἢ τέσσαρσιν ἡλίου κύκλοις περιορίζεται, ἀλλ’ εἰς ὅλους ὀκτὼ πρὸς τοὺς εἴκοσιν ἐνιαυτοὺς ἀποτείνεται»· ὅθεν φαίνεται ὅτι περὶ λάθους μᾶλλον πρόκειται τῶν ἀντιγραφέων καὶ ὅτι 28 χρόνους παρέμεινεν ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον.

[2] Ὄρος Μυουπόλεως ὀνομάζει ἐνταῦθα ὁ Νικόλαος Μεθώνης τὸν Κιθαιρῶνα, κείμενον εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἀττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας, ὁ δὲ Θεόδωρος Πρόδρομος Μυούπολιν ὀνομάζει παρακείμενον χωρίον, ἐκ τοῦ ὁποίου πιθανῶς ἐδόθη εἰς τὸ ὄρος τὸ ὄνομα τῆς Μυουπόλεως. Μυούπολις δὲ ἄλλοι μὲν λέγουσιν ὅτι ἦσαν αἱ Ἐρυθραὶ κοινῶς Κριεκούκι, ἄλλοι δὲ ἡ Οἰνόη, κοινῶς Μάζι τῆς Μάνδρας Ἀττικῆς, ἕτεροι δὲ τὰ μεσημβρινῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχοντα ἐρείπια ἀρχαίας πόλεως.

[3] Οὗτος ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1084-1111.

[4] Πρόκειται περὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἀθηνῶν Νικήτα Γʹ τοῦ Κούρδη, ἀποθανόντος τὸ 1103.

[5] Οὗτος ἦτο Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, βασιλεύσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1078-1105.

[6] Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου εἶναι ἐκτισμένη εἰς τὸ ἀνατολικὸν τμῆμα τοῦ Κιθαιρῶνος, ὅπερ εἶναι καὶ τὸ χαμηλότερον, καλούμενον σήμερον «Πάστρα». Τούτου ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ ἔχει ὕψος 1015 μέτρων, ἐνῷ ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ τοῦ δυτικοῦ τμήματος, ἔχει ὕψος 1407 μέτρων. Ἡ τοποθεσία ἐν τῇ ὁποίᾳ κεῖται ἡ Μονὴ εἰναι θαυμασία καὶ κατάφυτος. Κάτωθεν αὐτῆς ἐκτείνεται πεδιάς, διὰ τῆς ὁποίας διέρχεται ἡ ὁδὸς Ἀθηνῶν-Θηβῶν. Ἡ Μονή, ὡς εἴδομεν, προϋπάρχουσα τοῦ Ὁσίου Μελετίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Συμβούλου ἢ Συμβόλου, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ ἐπηυξήθη ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Μελετίου, ὅστις ἀνεκαίνισε καὶ ἐμεγάλυνε καὶ τὸν κεντρικὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἐπίσης ἐμεγαλύνθη καὶ κατελαμπρύνθη ὑπὸ τῶν μαθητῶν τοῦ Ὁσίου, ἀνήγειρεν οὗτος καὶ δύο ἑτέρους Ναούς, τὸν τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.

Μικρὸν πρὸ τῆς τοῦ Ὁσίου μακαρίας τελευτῆς ἠρώτησαν ἡμέραν τινὰ τοῦτον οἱ μαθηταί του διαποροῦντες πῶς θὰ διαμείνωσι καὶ θὰ διατηρηθῶσι τὰ Μοναστήρια μετὰ τὸν θάνατόν του, πόθεν θὰ ἔχωσιν οἱ πολυάριθμοι Μοναχοὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν χωρὶς νὰ παύσωσι ζῶντες ἐν ἀκτημοσύνῃ. Ὁ Ὅσιος ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε τὴν ὀλιγοπιστίαν αὐτῶν, ἀπήντησεν ἐπὶ λέξει, ὡς ταῦτα γράφει ὁ Νικόλαος Μεθώνης, τὰ ἑξῆς: «Ἴστε ὡς περὶ μὲν θαύματος οὐδεὶς ἐμοὶ λόγος· ἐὰν δὲ παρρησίαν εὕρω πρὸς τὸν Θεόν, οὐδὲν ἡμῖν ἐλλείψει τῶν ἀναγκαίων οὐδέποτε». Πράγματι δὲ ἡ πρόρρησις αὕτη ἐπραγματοποιήθη, διότι ὁ αὐτὸς Νικόλαος προσέθηκεν ὅτι τότε, ὅτε ἔγραφε τὴν βιογραφίαν, ἤτοι μετὰ 36 ἔτη ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ Μονὴ ἠρίθμει 300 Μοναχοὺς χωρὶς νὰ ἔχῃ ἄλλην τινὰ κτηματικὴν περιουσίαν ἐκτὸς τοῦ λαχανοκηπίου καὶ ὅμως συνετηρεῖτο θαυμασίως, οὐχὶ δὲ μόνον μέχρι τότε, ἀλλὰ ἐπὶ ὀκτὼ περίπου συνεχεῖς αἰῶνας ἡ Μονὴ ἤκμαζε καὶ ἐκραταιοῦτο πλουτιζομένη καὶ κατοχυρουμένη διὰ Πατριαρχικῶν Σιγγιλλίων ἀνακηρυχθεῖσα Σταυροπηγιακή.

Κατὰ τὴν Μεγάλην Ἑλληνικὴν Ἐθνεγερσίαν τῶν ἐτῶν 1821-1828 ἡ Μονὴ ὑπέστη ἐπανειλημμένως μεγάλας καταστροφάς, μετὰ δὲ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Κράτους ἀνασυνεστήθη αὕτη, ἀλλὰ σὺν τῷ χρόνῳ ἤρξατο μαραινομένη συνεπείᾳ τῶν ἀπολλοτριώσεων καὶ τῆς ἀπογυμνώσεώς της ἐκ τοῦ ἐμψύχου καὶ ἀψύχου ὑλικοῦ. Ἡ Μονὴ ἐκτὸς τῶν ἄλλων διετήρει ἐν Ἀθήναις δύο Μετόχια, τὸ περὶ τὸν ἐν Σεπολίοις Ναὸν τοῦ Ὁσίου Μελετίου μετατραπέντα εἰς ἐνοριακὸν καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Αἰόλου, τὸ ὁποῖον διατηρεῖ μέχρι σήμερον.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ