Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ὅσιος πατὴρ ἡμῶν ΜΕΛΕΤΙΟΣ ὁ νέος, ὁ ἐν τῷ ὄρει τῆς Μυουπόλεως ἀσκήσας, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Σελίδα 7 από 21

Τὰς ἡμέρας ἐκείνας ἐγένετο εἰς ὅλην τὴν ἐπαρχίαν τῶν Θηβαίων ἀνομβρία μεγάλη καὶ ἐκινδύνευον νὰ ξηρανθοῦν τὰ σπαρτὰ τελείως. Οἱ δὲ ἐγχώριοι ἐτέλουν καθ’ ἑκάστην λιτανείας καὶ παρακλήσεις πρὸς τὸν Κύριον, ἀλλὰ δὲν ἐπήκουεν αὐτῶν. Ὅθεν ἔδραμον ἅπαντες εἰς τὸν μέγαν Μελέτιον, ὅστις μόνον ἦτο ἄξιος νὰ παρακινήσῃ εἰς οἶκτον τὸν Δεσπότην Χριστόν. Φθάνοντες ὅθεν μὲ λιτανείαν εἰς τὸν μέγαν Γεώργιον, εἶχον εἰς τὴν συνοδείαν των καὶ τὸν ρηθέντα Νικόδημον ἐνδεδυμένον τὰ ἱερατικὰ ἱμάτια· καθὼς δὲ ἔκαμεν ὁ μέγας Μελέτιος πρὸς Κύριον δέησιν, ἦλθε βροχὴ ἀναρίθμητος καὶ πάντες ἐχάρησαν.

Ἰδὼν ὅμως ὁ Ὅσιος τὸν Νικόδημον, ἐπρόσταξε καὶ τὸν ἐξέδυσαν τὰ ἱερὰ που ἐφόρει, καὶ τὸν ἔβαλαν εἰς ἕνα λάκκον, διὰ κανόνα τῆς παρακοῆς ὅπου ἔκαμεν. Τινὲς δὲ ἀπὸ τὸν κοινὸν λαὸν ἀπαίδευτοι κατέκριναν τὸν Ὅσιον ὡς ἄσπλαγχνον· καὶ σύραντες ἀπὸ τὸν λάκκον τὸν δείλαιον, τοῦ εἶπον νὰ βάλῃ πάλιν τὰ ἱερά, νὰ στρέψωσιν εἰς τὴν πόλιν μὲ τὸν λοιπὸν λαὸν λιτανεύοντες. Ἀλλά, ὢ τοῦ φρικτοῦ τῆς ἄνωθεν δίκης κρίματος! πρὶν νὰ φθάσουν εἰς τὴν πόλιν λιτανεύοντες, ὅταν ἦσαν ἔξω ἀκόμη ἀπὸ τὸν Ναὸν τοῦ Ἁγίου Ἠλιού, ἐξέσπασε θύελλα φοβερωτάτη μὲ ἀστραπὰς καὶ βροντὰς δυνατάς, καὶ ἔπεσε κεραυνὸς εἰς τὸν ἄθλιον Νικόδημον, ὅστις μόνος ἡρπάγη ἀπὸ ὅλον ἐκεῖνο τὸ πλῆθος καὶ ἔπεσεν εἰς τὰς χεῖρας τοῦ ζῶντος Θεοῦ διὰ νὰ δώσῃ δίκας τῆς παρακοῆς ὁ ταλαίπωρος. Ἐγὼ δὲ καὶ τὰ δύο ταῦτα θαυμάζω. Πῶς ὁ λαὸς εὐηργετήθη μὲ τὴν πλήμμυραν τοῦ ὕδατος, καὶ ὁ πταίστης ὁμοῦ ἐκολάσθη. Ὅμοιον καὶ τοῦτο τοῦ θαυματουργήματος τοῦ Μωϋσέως, ὅστις μὲ τὴν ράβδον του, μὲ τὴν ὁποίαν ἐπέρασεν ἀβρόχως τοὺς φίλους του, ἐβύθισε καὶ τοὺς ἐχθρούς του θαυμασιώτατα. Οὕτω καὶ ἐδῶ οἱ μὲν ἄξιοι τῆς εὐχῆς ἀπέλαβον τὴν εὐεργεσίαν τοῦ ὕδατος, ὁ δὲ παραβάτης, ἀθετήσας τὸ πατρικὸν πρόσταγμα, ἔγινε τοῦ ἐναντίου στοιχείου ἀνάλωμα καὶ ἔμεινε πυρίκαυστος, διὰ νὰ σωφρονισθοῦν ἄλλοι παρήκοοι μὲ τὸ τούτου ὑπόδειγμα.

Ἄνθρωπός τις Θηβαῖος, πλούσιος, εἶχε θυγατέρα, τὴν ὁποίαν ἔταξεν εἰς γυναῖκα ἑνὸς ἄλλου πλουσίου ἄρχοντος, καὶ μὲ τὴν κόρην ἔγραψε νὰ δώσῃ προῖκα ὅλον τὸ πρᾶγμά του. Οὗτος εἶχε πολλὴν εὐλάβειαν καὶ ἀγάπην εἰς τὸν μέγαν Μελέτιον καὶ ἀπελθὼν τὸν παρεκάλεσε μὲ πολλὴν θερμότητα λέγων· «Κάμε, τίμιε Πάτερ, διὰ τὴν κόρην δέησιν νὰ περάσῃ εἰρηνικὰ μὲ τὸν ἄνδρα, ὅπου τὴν ἐμνήστευσα».

Ὑποσημειώσεις

[1] Ὁ Θεόδωρος Πρόδρομος λέγει ὅτι 28 ὅλα ἔτη παρέμεινεν εἰς τὸ Μοναστήριον τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ὁ Μελέτιος, εἰς τὸ ὁποῖον ἦλθεν, ὡς ἀνωτέρω εἴδομεν, δεκαεννεατής, γράφων ἐπὶ λέξει τὰ ἑξῆς: «…καὶ ἡ ἐκεῖ διαμονὴ τῷ ἀνδρὶ οὐ μέχρι δέκα ἢ πέντε ἢ μικρῷ πλειόνων ἡμερῶν περιγράφεται, οὐδ’ ἐπὶ τρισὶν ἢ τέσσαρσιν ἡλίου κύκλοις περιορίζεται, ἀλλ’ εἰς ὅλους ὀκτὼ πρὸς τοὺς εἴκοσιν ἐνιαυτοὺς ἀποτείνεται»· ὅθεν φαίνεται ὅτι περὶ λάθους μᾶλλον πρόκειται τῶν ἀντιγραφέων καὶ ὅτι 28 χρόνους παρέμεινεν ὁ Ὅσιος εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον.

[2] Ὄρος Μυουπόλεως ὀνομάζει ἐνταῦθα ὁ Νικόλαος Μεθώνης τὸν Κιθαιρῶνα, κείμενον εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἀττικῆς καὶ τῆς Βοιωτίας, ὁ δὲ Θεόδωρος Πρόδρομος Μυούπολιν ὀνομάζει παρακείμενον χωρίον, ἐκ τοῦ ὁποίου πιθανῶς ἐδόθη εἰς τὸ ὄρος τὸ ὄνομα τῆς Μυουπόλεως. Μυούπολις δὲ ἄλλοι μὲν λέγουσιν ὅτι ἦσαν αἱ Ἐρυθραὶ κοινῶς Κριεκούκι, ἄλλοι δὲ ἡ Οἰνόη, κοινῶς Μάζι τῆς Μάνδρας Ἀττικῆς, ἕτεροι δὲ τὰ μεσημβρινῶς τῆς Μονῆς ὑπάρχοντα ἐρείπια ἀρχαίας πόλεως.

[3] Οὗτος ἐπατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1084-1111.

[4] Πρόκειται περὶ τοῦ Μητροπολίτου Ἀθηνῶν Νικήτα Γʹ τοῦ Κούρδη, ἀποθανόντος τὸ 1103.

[5] Οὗτος ἦτο Ἀλέξιος Αʹ ὁ Κομνηνός, βασιλεύσας ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐν ἔτει 1078-1105.

[6] Ἡ Ἱερὰ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Μελετίου εἶναι ἐκτισμένη εἰς τὸ ἀνατολικὸν τμῆμα τοῦ Κιθαιρῶνος, ὅπερ εἶναι καὶ τὸ χαμηλότερον, καλούμενον σήμερον «Πάστρα». Τούτου ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ ἔχει ὕψος 1015 μέτρων, ἐνῷ ἡ ὑψηλοτέρα κορυφὴ τοῦ δυτικοῦ τμήματος, ἔχει ὕψος 1407 μέτρων. Ἡ τοποθεσία ἐν τῇ ὁποίᾳ κεῖται ἡ Μονὴ εἰναι θαυμασία καὶ κατάφυτος. Κάτωθεν αὐτῆς ἐκτείνεται πεδιάς, διὰ τῆς ὁποίας διέρχεται ἡ ὁδὸς Ἀθηνῶν-Θηβῶν. Ἡ Μονή, ὡς εἴδομεν, προϋπάρχουσα τοῦ Ὁσίου Μελετίου ἐκαλεῖτο Μονὴ τοῦ Συμβούλου ἢ Συμβόλου, ἀνεκαινίσθη ὅμως καὶ ἐπηυξήθη ὑπὸ τοῦ Ὁσίου Μελετίου, ὅστις ἀνεκαίνισε καὶ ἐμεγάλυνε καὶ τὸν κεντρικὸν Ναὸν τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων, ἐκτὸς δὲ τούτου καὶ τοῦ Ναοῦ τοῦ Σωτῆρος, ὅστις ἐπίσης ἐμεγαλύνθη καὶ κατελαμπρύνθη ὑπὸ τῶν μαθητῶν τοῦ Ὁσίου, ἀνήγειρεν οὗτος καὶ δύο ἑτέρους Ναούς, τὸν τῆς Θεοτόκου καὶ τὸν τοῦ Προφήτου Ἠλιοὺ τοῦ Θεσβίτου.

Μικρὸν πρὸ τῆς τοῦ Ὁσίου μακαρίας τελευτῆς ἠρώτησαν ἡμέραν τινὰ τοῦτον οἱ μαθηταί του διαποροῦντες πῶς θὰ διαμείνωσι καὶ θὰ διατηρηθῶσι τὰ Μοναστήρια μετὰ τὸν θάνατόν του, πόθεν θὰ ἔχωσιν οἱ πολυάριθμοι Μοναχοὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν χωρὶς νὰ παύσωσι ζῶντες ἐν ἀκτημοσύνῃ. Ὁ Ὅσιος ὅμως, ἀφοῦ ἤλεγξε τὴν ὀλιγοπιστίαν αὐτῶν, ἀπήντησεν ἐπὶ λέξει, ὡς ταῦτα γράφει ὁ Νικόλαος Μεθώνης, τὰ ἑξῆς: «Ἴστε ὡς περὶ μὲν θαύματος οὐδεὶς ἐμοὶ λόγος· ἐὰν δὲ παρρησίαν εὕρω πρὸς τὸν Θεόν, οὐδὲν ἡμῖν ἐλλείψει τῶν ἀναγκαίων οὐδέποτε». Πράγματι δὲ ἡ πρόρρησις αὕτη ἐπραγματοποιήθη, διότι ὁ αὐτὸς Νικόλαος προσέθηκεν ὅτι τότε, ὅτε ἔγραφε τὴν βιογραφίαν, ἤτοι μετὰ 36 ἔτη ἀπὸ τῆς κοιμήσεως τοῦ Ἁγίου, ἡ Μονὴ ἠρίθμει 300 Μοναχοὺς χωρὶς νὰ ἔχῃ ἄλλην τινὰ κτηματικὴν περιουσίαν ἐκτὸς τοῦ λαχανοκηπίου καὶ ὅμως συνετηρεῖτο θαυμασίως, οὐχὶ δὲ μόνον μέχρι τότε, ἀλλὰ ἐπὶ ὀκτὼ περίπου συνεχεῖς αἰῶνας ἡ Μονὴ ἤκμαζε καὶ ἐκραταιοῦτο πλουτιζομένη καὶ κατοχυρουμένη διὰ Πατριαρχικῶν Σιγγιλλίων ἀνακηρυχθεῖσα Σταυροπηγιακή.

Κατὰ τὴν Μεγάλην Ἑλληνικὴν Ἐθνεγερσίαν τῶν ἐτῶν 1821-1828 ἡ Μονὴ ὑπέστη ἐπανειλημμένως μεγάλας καταστροφάς, μετὰ δὲ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ ἐλευθέρου Ἑλληνικοῦ Κράτους ἀνασυνεστήθη αὕτη, ἀλλὰ σὺν τῷ χρόνῳ ἤρξατο μαραινομένη συνεπείᾳ τῶν ἀπολλοτριώσεων καὶ τῆς ἀπογυμνώσεώς της ἐκ τοῦ ἐμψύχου καὶ ἀψύχου ὑλικοῦ. Ἡ Μονὴ ἐκτὸς τῶν ἄλλων διετήρει ἐν Ἀθήναις δύο Μετόχια, τὸ περὶ τὸν ἐν Σεπολίοις Ναὸν τοῦ Ὁσίου Μελετίου μετατραπέντα εἰς ἐνοριακὸν καὶ τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς ἐπὶ τῆς ὁδοῦ Αἰόλου, τὸ ὁποῖον διατηρεῖ μέχρι σήμερον.

✥ Ο ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ