Λόγος Α’. Εἰς τὴν Πανσεβάσμιον Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ», διωρθωμένος εἴς τινα σημεῖα καὶ διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Μετὰ τὴν ἅλωσιν τῇς Ἱερουσαλήμ, ἐπανελθόντες οἱ Χριστιανοὶ εἰς τὴν Σιών, προέβαλον Ἐπίσκοπον τὸν Συμεών, τὸν υἱὸν τοῦ Κλεώπα, ὁ ὁποῖος ἦτο καὶ ἐξάδελφος τοῦ Κυρίου κατὰ τὸ ἀνθρώπινον [1], διότι ὁ Κλεώπας ἦτο ἀδελφὸς τοῦ Ἰωσὴφ τοῦ μνήστορος. Γίνονται δὲ ἀπὸ τοῦ σωτηρίου Πάθους τοῦ Χριστοῦ μέχρι τῆς ἁλώσεως τῶν Ἱεροσολύμων ἔτη τεσσαράκοντα. Ὁ δὲ Οὐεσπασιανὸς βασιλεύσας ἔτη δέκα ἀπέθανε, καὶ ἐβασίλευσεν ὁ Δομετιανός. Οὗτος προέβη εἰς ἀμείλικτον ἐξόντωσιν τῶν Ἑβραίων, διατάξας, ὅπου ἀνεύρισκον Ἰουδαῖον, νὰ τὸν φονεύωσιν· ὁμοίως καὶ κατὰ τῶν Χριστιανῶν διωγμὸν μέγαν ἐκίνησε· βραδύτερον ὅμως μεταμεληθεὶς κατέπαυσε τὸν κατὰ τῶν Χριστιανῶν διωγμόν· ἀπέθανε δὲ καὶ οὗτος βασιλεύσας ἔτη δώδεκα. Μετὰ τοῦτον ἐβασίλευσεν ὁ Νέρβας χρόνον ἕνα, καὶ ἀπέθανε, ἐβασίλευσε δὲ ἀντ’ αὐτοῦ ὁ Τραϊανὸς ἔτη εἴκοσιν. Οὗτος ἤγειρε τὸν μέγιστον ἐκεῖνον κατὰ τῶν Χριστιανῶν διωγμόν, ὅστις πολλοὺς Χριστιανοὺς ἀνέδειξε Μάρτυρας. Ἀλλὰ οἱ ἄρχοντές του, βλέποντες τὰς πολλὰς τιμωρίας τῶν Χριστιανῶν, ἐλυπήθησαν καὶ τὸν κατέπεισαν νὰ παύσῃ τὸν διωγμόν, ὅπερ καὶ ἐγένετο. Εἰς τὸν καιρὸν τοῦ αὐτοκράτορος τούτου Τραϊανοῦ ἐμαρτύρησεν ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος [2] εἰς τὴν Ρώμην καὶ ἄλλοι πολλοί.

Μετὰ τὸν θάνατον τοῦ Τραϊανοῦ ἐβασίλευσεν εἰς τὴν Ρώμην ὁ Ἀδριανός, ὁ λεγόμενος Αἴλιος. Οὗτος προσεβλήθη ἐκ βαρείας ἀσθενείας· ὅθεν περιερχόμενος ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν καὶ ζητῶν ἰατρείαν, μετέβη καὶ εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ· ἐπειδὴ δὲ τὴν εἶδε κατεστραμμένην, προσέταξε νὰ τὴν ἀνακτίσουν, ἐκτὸς τοῦ Ναοῦ. Ὡς δὲ ἤκουσαν οἱ Ἰουδαῖοι, ὅτι κτίζεται ἡ Ἱερουσαλήμ, συνήχθησαν πλῆθος μέγα, καὶ κατῴκησαν ἐκεῖ· ὁ διάβολος ὅμως, ὅστις τοὺς ἐπολέμει ἀπ’ ἀρχῆς, δὲν τοὺς ἀφῆκε καὶ πάλιν νὰ εἰρηνεύσουν· ὅθεν ἀπεστάτησαν ἐκ νέου ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους, καὶ ἔκαμαν ἰδικόν των βασιλέα, ἀνθρωπόν τινα Βαρχολιβᾶν [3] λεγόμενον. Ταῦτα ὡς ἔμαθεν ὁ Ἀδριανὸς ἐξαπέστειλε κατ᾽ αὐτῶν στρατεύματα ἀρκετά, καὶ ἀπέκλεισαν τὴν Ἱερουσαλήμ, ἕως οὗ ἀπὸ πεῖναν καὶ δίψαν ἀπέθανε πᾶς ὁ λαός. Αὐτὴ ἦτο ἡ τελειωτικὴ ἐρήμωσις τῆς Ἰουδαίας· διότι ὡς ἐξωλοθρεύθησαν οἱ Ἰουδαῖοι καὶ ἡ πόλις ἠρημώθη παντελῶς, διέταξεν ὁ Καῖσαρ τοὺς Ἕλληνας νὰ κατοικήσωσιν αὐτοί, ἔγραψε δὲ καὶ νόμον ἀπαγορευτικόν, ὅτι πλέον Ἰουδαῖος νὰ μὴ κατοικῇ εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ Συμεὼν τούτου καὶ τῆς μετὰ τοῦ Κυρίου συγγενείας του κατὰ τὸ ἀνθρώπινον βλέπε εἰς τὸ Συναξάριον αὐτοῦ καὶ τὴν ὑποσημείωσιν τῇ κζʹ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἀπριλίου, ἐν τόμῳ Δʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου βλέπε εἰς τὴν κʹ (20ὴν) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ ΙΒʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[3] Τὸ ἀκριβὲς ἑβραϊκὸν ὄνομα αὐτοῦ ἦτο Βάρ-Κοχεβά, ἤτοι υἱὸς ἀστέρος, ἐπιστεύθη δὲ ὑπὸ τῶν Ἑβραίων ὡς ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας.

[4] Βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου τῇ καʹ (21ῃ) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Ὁ Μαξιμιανὸς Γαλέριος κατενικήθη ὑπὸ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου πρὸ τῆς καταστροφῆς τοῦ ἀνωτέρω ἀναφερομένου Μαξεντίου καὶ ἀπέθανεν ἐν ἔτει 311 (βλέπε καὶ πάλιν εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου τῇ καʹ (21ῃ) Μαΐου).