Λόγος Α’. Εἰς τὴν Πανσεβάσμιον Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ», διωρθωμένος εἴς τινα σημεῖα καὶ διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Οἱ δὲ οἰκήτορες τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐπειδὴ ἦσαν ἀλλόφυλοι, ἔστησαν καὶ εἴδωλον τοῦ βασιλέως Ἀδριανοῦ. Τότε ἐπληρώθη ὁ λόγος τοῦ Κυρίου, εἰπόντος εἰς τὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον. «Ὅταν οὖν ἴδητε τὸ βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, τὸ ρηθὲν διὰ Δανιὴλ τοῦ Προφήτου, ἑστὼς ἐν τόπῳ ἁγίῳ … τότε οἱ ἐν τῇ Ἰουδαίᾳ φευγέτωσαν εἰς τὰ ὄρη» (Ματθ. κδ’ 15). Βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως τὸ εἴδωλον τοῦ Καίσαρος Ἀδριανοῦ ὀνομάζει ὁ Κύριος, ὅπερ ἔστησαν τότε οἱ Ἕλληνες ἐν τῷ ἱερῷ ἐρημωθείσης τῆς Ἱερουσαλήμ.

Ἀπὸ τῆς πρώτης καταστροφῆς τῶν Ἱεροσολύμων, ἥτις ἐγένετο ὑπὸ τοῦ Τίτου, τοῦ υἱοῦ τοῦ Οὐεσπασιανοῦ, ἕως ταύτης τῆς δευτέρας ἐρημώσεως, παρῆλθον χρόνοι πεντήκοντα. Τότε συναχθέντες οἱ Χριστιανοὶ εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ ἐχειροτόνησαν Ἐπίσκοπον Μάρκον τινά, ἄνδρα κατὰ πάντα ἁγιώτατον. Μαθόντες δὲ καὶ ἐκ παραδόσεως τὸν τόπον τοῦ Γολγοθᾶ, ὅστις ἦτο κεχωσμένος ὑπὸ τῶν Ἑβραίων, ὡς προείπομεν, μετέβαινον ἐκεῖ εἰς προσκύνησιν. Ἀλλ’ οἱ εἰδωλολάτραι, φθονοῦντες τοὺς Χριστιανούς, ὑποκινούμενοι δὲ καὶ ὑπὸ τοῦ διαβόλου, ἔκτισαν ἐκεῖ ναὸν τῆς ἀκαθάρτου Ἀφροδίτης· ὅθεν οἱ Χριστιανοί, ἀποστρεφόμενοι τὸν τόπον, μετὰ παρέλευσιν καιροῦ ἐλησμόνησαν παντελῶς ποῦ ἦτο ὁ τόπος ὅπου ἐσταυρώθη ὁ Χριστός.

Ἀποθανόντος δὲ τοῦ Ἀδριανοῦ, ἐβασίλευσεν ὁ Ἀντώνιος, ὁ ἐπιλεγόμενος Εὐσεβής, χρόνους εἴκοσιν ἕνα. Μετὰ δὲ τὸν θάνατον τούτου, ἐβασίλευσεν ὁ Μάρκος Αὐρήλιος Οὐάρων, καὶ Ἀντώνιος ὁ υἱὸς αὐτοῦ, ὁμοῦ μετὰ τοῦ Λουκίου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ χρόνους δέκα ἐννέα. Ὡς δὲ ἀπέθανεν ὁ Οὐάρων, διεδέξατο τὴν ἡγεμονίαν ὁ Κόμμοδος χρόνους δώδεκα. Μετὰ τοῦτον ἐβασίλευσεν ὁ Περτίναξ μῆνας ἕξ. Μετὰ τοῦτον ἐβασίλευσεν ὁ Σεβῆρος χρόνους δέκα ὀκτώ. Τελευτήσαντος δὲ καὶ τούτου, ἐβασίλευσεν ὁ Ἀντώνιος ὁ Καράκαλος χρόνους ἑπτά. Τοῦτον διαδέχθη ὁ Μακρῖνος, ὅστις ἐβασίλευσε χρόνον ἕνα. Μετὰ τοῦτον ἐβασίλευσεν ἄλλος Ἀντώνιος, ὁ ἐπιλεγόμενος Ἡλιογάβαλος χρόνους τέσσαρας. Μετὰ δὲ τοῦτον ἐβασίλευσεν Ἀλέξανδρος Σεβῆρος, ὁ υἱὸς τῆς Μαμμαίας, ἔτη δέκα τρία. Κατ’ ἐκεῖνον τὸν καιρὸν ἦτο εἰρήνη πολλὴ εἰς τοὺς Χριστιανούς, διότι ἡ μήτηρ τοῦ βασιλέως, Μαμμαία ὀνόματι, ἦτο εὐσεβὴς καὶ Ὀρθόδοξος.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ Συμεὼν τούτου καὶ τῆς μετὰ τοῦ Κυρίου συγγενείας του κατὰ τὸ ἀνθρώπινον βλέπε εἰς τὸ Συναξάριον αὐτοῦ καὶ τὴν ὑποσημείωσιν τῇ κζʹ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἀπριλίου, ἐν τόμῳ Δʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου βλέπε εἰς τὴν κʹ (20ὴν) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ ΙΒʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[3] Τὸ ἀκριβὲς ἑβραϊκὸν ὄνομα αὐτοῦ ἦτο Βάρ-Κοχεβά, ἤτοι υἱὸς ἀστέρος, ἐπιστεύθη δὲ ὑπὸ τῶν Ἑβραίων ὡς ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας.

[4] Βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου τῇ καʹ (21ῃ) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Ὁ Μαξιμιανὸς Γαλέριος κατενικήθη ὑπὸ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου πρὸ τῆς καταστροφῆς τοῦ ἀνωτέρω ἀναφερομένου Μαξεντίου καὶ ἀπέθανεν ἐν ἔτει 311 (βλέπε καὶ πάλιν εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου τῇ καʹ (21ῃ) Μαΐου).