Λόγος Α’. Εἰς τὴν Πανσεβάσμιον Ὕψωσιν τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ, ἐκ τοῦ «Νέου Θησαυροῦ», διωρθωμένος εἴς τινα σημεῖα καὶ διεσκευασμένος κατὰ τὴν φράσιν.

Μετὰ δὲ τὸν θάνατον τοῦ Ἡρῴδου ἐμοίρασαν τὴν βασιλείαν οἱ τέσσαρες υἱοί του, εἰς τέσσαρα μέρη· διὰ τοῦτο καὶ ὠνομάζοντο Τετράρχαι, ὅτι ἕκαστος ἐξ αὐτῶν ὥριζε τὸ τέταρτον τῆς ἀρχῆς καὶ ἐξουσίας τοῦ Ἡρῴδου. Καὶ πρῶτος μὲν ἦτο ὁ Ἀρχέλαος, δεύτερος δὲ ἄλλος Ἡρῴδης, ὅστις ἀπεκεφάλισεν Ἰωάννην τὸν Πρόδρομον, τρίτος ὁ Φίλιππος, καὶ τέταρτος ὁ Λυσανίας. Τότε ὁ Ἰωσὴφ ἐπέστρεψεν ἀπὸ τὴν Αἴγυπτον μετὰ τῆς Παρθένου καὶ τοῦ Χριστοῦ, ὄντος τετραετοῦς· καὶ ἐπειδὴ ἐβασίλευεν ὁ Ἀρχέλαος ἐπὶ τῆς Ἰουδαίας, φοβηθεὶς ἐπῆγε καὶ κατῴκησεν εἰς τὴν Ναζαρέτ. Εἰς δὲ τὸν ὄγδοον χρόνον τῆς τετραρχίας τοῦ Ἀρχελάου, ἐδίδαξεν ὁ Χριστὸς εἰς τὸ Ἱερόν, ἐτῶν ὑπάρχων δώδεκα κατὰ τὴν σωματικὴν ἡλικίαν· μετ’ οὐ πολὺ δὲ καὶ ὁ Ἰωσὴφ ἀπέθανεν. Ὁ δὲ Ἀρχέλαος, βασιλεύσας τὰ πάντα ἔτη ἐννέα, ἀπέθανεν ἄτεκνος· καὶ ὁ Καῖσαρ Αὔγουστος τεσσαράκοντα ἓξ ἔτη κρατήσας τῆς βασιλείας, ἐτελεύτησε, διαδεχθέντος αὐτὸν τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Τιβερίου. Ὁ δὲ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ἦτο τότε κατὰ τὸ ἀνθρώπινον ἐτῶν δέκα πέντε.

Τιβέριος δὲ ὁ Καῖσαρ, λαβὼν τὴν βασιλείαν τοῦ πατρὸς αὐτοῦ, ἐπειδὴ εἶχε φίλον τὸν Πιλᾶτον, τὸν ἔκαμεν ἡγεμόνα τῆς Ἰουδαίας· ὁ δὲ Πιλᾶτος ἦτο ἀπὸ μίαν νῆσον, ἡ ὁποία ὀνομάζεται Ποντία, καὶ εἶναι εἰς τὸ Τυρρηνικὸν πέλαγος. Εἰς δὲ τὸν δέκατον πέμπτον χρόνον τῆς βασιλείας τοῦ Καίσαρος Τιβερίου, κατὰ τὴν ἱστορίαν τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, ἦλθεν ὁ Πρόδρομος Ἰωάννης, κατ’ ἀποκάλυψιν Θεοῦ, κηρύσσων Βάπτισμα μετανοίας εἰς τὸν λαὸν εἰς ὅλην τὴν Ἰουδαίαν· ἐβαπτίσθη δὲ ὁ Κύριος ὑπ’ αὐτοῦ, ἐτῶν ὑπάρχων τριάκοντα, καὶ ἀπὸ τότε ἤρχισε νὰ ποιῇ καὶ νὰ διδάσκῃ ὅσα γράφει τὸ θεῖον καὶ ἱερὸν Εὐαγγέλιον.

Εἰς δὲ τὰς ἡμέρας ἐκείνας, ὁ Ἡρῴδης ὁ Β’, ὁ υἱὸς τοῦ Ἡρῴδου τοῦ βρεφοκτόνου, ἐξεδίωξε τὴν γυναῖκά του τὴν νόμιμον, ἡ ὁποία ἦτο θυγάτηρ τοῦ Ἀρέτα τοῦ βασιλέως, περὶ τοῦ ὁποίου γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος εἰς τὴν πρὸς Κορινθίους δευτέραν ἐπιστολήν, ἐν κεφαλαίῳ ια’ 32, ἔλαβε δὲ εἰς γυναῖκα τὴν Ἡρῳδιάδα, τὴν γυναῖκα τοῦ ἀδελφοῦ αὐτοῦ Φιλίππου, τούτου ἔτι ζῶντος· διὰ τοῦτο τὸν ἤλεγχε καὶ ὁ Πρόδρομος, ὡς παράνομον καὶ μοιχόν. Εἰς δὲ τὸν δέκατον ὄγδοον χρόνον τῆς βασιλείας τοῦ Καίσαρος Τιβερίου ἐσταυρώθη ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς ὑπὸ τῶν Χριστοκτόνων Ἰουδαίων, κατὰ τὴν φύσιν τῆς σαρκός. Ὅτε δὲ ἀνέστη ἐκ τῶν νεκρῶν, τότε οἱ Ἰουδαῖοι, ἀπὸ τὸν φθόνον των, ἔδωκαν χρήματα εἰς τοὺς φύλακας στρατιώτας, νὰ διαβάλουν τὴν Ἀνάστασιν τοῦ Χριστοῦ, καὶ νὰ εἴπουν ὅτι τὸν ἔκλεψαν οἱ Ἀπόστολοι.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τοῦ Συμεὼν τούτου καὶ τῆς μετὰ τοῦ Κυρίου συγγενείας του κατὰ τὸ ἀνθρώπινον βλέπε εἰς τὸ Συναξάριον αὐτοῦ καὶ τὴν ὑποσημείωσιν τῇ κζʹ (27ῃ) τοῦ μηνὸς Ἀπριλίου, ἐν τόμῳ Δʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Περὶ τοῦ Ἁγίου Ἰγνατίου τοῦ Θεοφόρου βλέπε εἰς τὴν κʹ (20ὴν) Δεκεμβρίου ἐν τόμῳ ΙΒʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» ὅτε οὗτος ἑορτάζεται.

[3] Τὸ ἀκριβὲς ἑβραϊκὸν ὄνομα αὐτοῦ ἦτο Βάρ-Κοχεβά, ἤτοι υἱὸς ἀστέρος, ἐπιστεύθη δὲ ὑπὸ τῶν Ἑβραίων ὡς ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας.

[4] Βλέπε εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου τῇ καʹ (21ῃ) Μαΐου, ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[5] Ὁ Μαξιμιανὸς Γαλέριος κατενικήθη ὑπὸ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου πρὸ τῆς καταστροφῆς τοῦ ἀνωτέρω ἀναφερομένου Μαξεντίου καὶ ἀπέθανεν ἐν ἔτει 311 (βλέπε καὶ πάλιν εἰς τὸν Βίον τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου τῇ καʹ (21ῃ) Μαΐου).