Τῇ ΙΑ’ (11ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῆς Ὁσίας μητρὸς ἡμῶν ΘΕΟΔΩΡΑΣ τῆς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ.

Ἕνα καιρὸν δὲν εἶχε τὸ Μοναστήριον ἔλαιον, καὶ ὁ προεστὼς ἔστειλεν αὐτὴν μὲ δύο καμήλους εἰς τὴν Ἀλεξάνδρειαν νὰ φέρῃ τὸ συνειθισμένον ἔλαιον· καὶ καθὼς ἐμάκρυνεν ὀλίγον ἀπὸ τὸ Μοναστήριον, συναντᾷ τὸν ἄνδρα της εἰς τὸν δρόμον (καὶ τοῦτο πάντως κατὰ θείαν οἰκονομίαν), ἐπειδὴ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς ἀπὸ τὸν καιρὸν ὅπου ὑστερήθη τοιαύτης γυναικός, δὲν ἐστέγνωσαν ποτὲ οἱ ὀφθαλμοί του ἀπὸ τὰ δάκρυα, καὶ ὁ πόνος του ἦτο μήπως ἡ Θεοδώρα ἠκολούθησεν ἄλλον ἄνδρα καὶ ἀφῆκεν αὐτόν, διὰ τοῦτο παρεκάλει ἡμέραν καὶ νύκτα τὸν Θεὸν νὰ τοῦ φανερώσῃ ἐὰν εὑρίσκετο εἰς ἄλλον ἄνδρα ἢ ὄχι. Ὁ δὲ Πανάγαθος Θεός, σπλαγχνισθεὶς τὰ δάκρυά του, ἔστειλε θεῖον Ἄγγελον, ὅστις εἶπε πρὸς αὐτόν· «Ἐὰν θέλῃς νὰ ἰδῇς καὶ μὲ τοὺς ὀφθαλμούς σου τὴν Θεοδώραν, ἀνάστα λίαν πρωί καὶ πήγαινε εἰς τὸν δρόμον, ὅστις ὀνομάζεται Μαρτύριον Πέτρου τοῦ Ἀποστόλου, καὶ ἐκεῖ θέλει σὲ ἀπαντήσει ἄνθρωπος, τὸν ὁποῖον νὰ στοχασθῇς ἐπιμελῶς εἰς τὸ πρόσωπον, καὶ θέλεις ἐπιτύχει ἐκεῖνο τὸ ὁποῖον ζητεῖς».

Κατὰ τὸν λόγον ὅθεν τοῦ Ἀγγέλου, εἰς τὸν καιρὸν τοῦ ὄρθρου ἐκίνησεν ὁ ἄνθρωπος, καὶ τὸ πρωῒ φθάσας εἰς τὸ διορισθὲν μέρος, συνηντήθησαν ὁ εἷς μετὰ τοῦ ἄλλου κατὰ πρόσωπον. Καὶ ἡ μὲν Θεοδώρα ἐγνώρισεν εὐθὺς τὸν ἄνδρα της, καὶ ἐνεθυμήθη τὴν ἀγάπην τὴν ὁποίαν εἶχεν οὗτος πρὸς αὐτήν, καὶ τὴν ἁμαρτίαν τὴν ὁποίαν ἔκαμεν αὕτη, καὶ μὲ μεγάλους ἀναστεναγμοὺς ἐγέμισαν δάκρυα οἱ ὀφθαλμοί της· πλησιάσασα δὲ ἐχαιρέτησεν αὐτόν, καὶ εὐθὺς ἐπροχώρησε τὴν ὁδόν της. Ἐκεῖνος ὅμως, ἐπειδὴ ἐφόρει ἀνδρικὰ μοναχικὰ ἐνδύματα, καὶ ἀπὸ τὴν κακοπάθειαν καὶ τὴν ἄμετρον λύπην, τὴν ὁποίαν ἐπερνοῦσεν, εἶχεν ἀλλάξει παντάπασιν τὸ σχῆμα καὶ τὴν μορφήν, διὰ τοῦτο δὲν τὴν ἐγνώρισε τότε, μόνον τὴν ἀντεχαιρέτησε καὶ αὐτὸς καὶ οὕτως ἐχωρίσθησαν. Τότε πάλιν ἤρχισε νὰ παραπονῆται περισσότερον πρὸς τὸν Θεόν, ὅτι δῆθεν ἠπατήθη, ἐφ’ ὅσον ὁ Ἄγγελος δὲν ἐπλήρωσε τὴν ὑπόσχεσιν. Ὅμως ἐφάνη πρὸς αὐτὸν πάλιν ὁ Ἄγγελος καὶ τοῦ λέγει· «Κατὰ τὴν ὑπόσχεσίν μου σοῦ ἔδειξα τὴν γυναῖκα σου, ἥτις ἦτο ἐκεῖνος ὁ Μοναχὸς μὲ τὸν ὁποῖον συνηντήθητε χθὲς καθ’ ὁδόν, καὶ ἐχαιρετίσθητε, αὐτὸς ἦτο ἡ γυνή σου Θεοδώρα». Ἀπὸ τότε ἐπληροφορήθη ὁ ἄνθρωπος, ὅτι ἡ Θεοδώρα δὲν ἐπῆγε μὲ ἄλλον ἄνδρα καὶ οὕτως ἔπαυσε τοῦ λοιποῦ ἀπὸ τοιαύτην ὑποψίαν, ἐλυπεῖτο μόνον ὅτι ἐστερήθη τὴν καλὴν ὁμόζυγον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ὁσίας ταύτης Θεοδώρας γράφεται εἰς τὸν «Παράδεισον τῶν Πατέρων» ὅτι εἶπε τὸ ἀξιόλογον τοῦτο ἀπόφθεγμα, ἤτοι ὅτι δὲν σώζει τὸν ἄνθρωπον οὔτε ἡ ἄσκησις οὔτε ἡ ἀγρυπνία οὔτε κανεὶς ἄλλος κόπος, παρὰ μόνον ἡ γνησία ταπεινοφροσύνη. Ἦτο, ἔλεγεν, εἷς Ἀναχωρητής, ὅστις ἐδίωκε δαιμόνια· ἠρώτησε δέ ποτε ταῦτα μὲ ποίαν ἀρετὴν ἐξέρχονται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους οὕτω λέγων· «Μὲ τὴν νηστείαν ἐξέρχεσθε;». Καὶ ἀπεκρίναντο τὰ δαιμόνια· «Ἡμεῖς ποτὲ δὲν τρώγομεν, οὔτε πίνομεν». «Μὲ τὴν ἀγρυπνίαν ἐξέρχεσθε;». Καὶ ἀπεκρίναντο· «Ἡμεῖς ποτὲ δὲν κοιμώμεθα». «Μὲ τὴν ἀναχώρησιν καὶ ἐρημίαν ἐξέρχεσθε;». Ἐκεῖνα δὲ ἀπεκρίναντο· «Ἡμεῖς εἰς τὴν ἀναχώρησιν καὶ ἐρημίαν εὑρισκόμεθα». Λέγει εἰς αὐτά· «Μὲ ποίαν, λοιπόν, ἀρετὴν ἐξέρχεσθε;». Καὶ ἀπεκρίθησαν· «Ἡμᾶς καμμία ἀρετὴ δὲν νικᾷ, εἰμὴ ἡ ταπεινοφροσύνη· διότι αὕτη εἶναι ὁ νικητὴς τῶν δαιμόνων». Ἔλεγε πάλιν ἡ Ἁγία· «Ἦτο εἷς Μοναχὸς καθήμενος εἰς τὴν ἔρημον ἐν τῷ κελλίῳ του· ἀπὸ τὸ πλῆθος δὲ τῶν πειρασμῶν, τοὺς ὁποίους ἐπροξένει εἰς αὐτὸν ὁ διάβολος, ἀποκαμών, εἶπεν· «Ἂς φύγω ἀπὸ ἐδῶ διὰ νὰ σωθῶ». Ὅταν δὲ ἡτοίμαζε τὰ ὑποδήματά του διὰ νὰ φύγῃ, βλέπει ἄλλον ἕνα ἄνθρωπον, ὅστις ἔβαλλε καὶ ἐκεῖνος τὰ ὑποδήματά του (οὗτος ἦτο ὁ διάβολος) καὶ λέγει εἰς τὸν Μοναχόν· «Σὺ φεύγεις ἀπὸ ἐδῶ ἐξ αἰτίας μου; ἀλλ’ ἰδοὺ ὅτι καὶ ἐγὼ προλαμβάνω καὶ ἑτοιμάζομαι νὰ ὑπάγω ἔμπροσθέν σου, ὅπου σὺ ὑπάγεις». (Βλέπε περὶ τούτων ἐν τῇ ἡμετέρᾳ ἐκδόσει τοῦ «Εὐεργετινοῦ»).

[2] Οὕτως ὠνομάζετο τὸ Μοναστήριον, διότι εὑρίσκετο παρὰ τὸ ἔνατον σημεῖον ἀπὸ Ἀλεξανδρείας. Σημεῖα δὲ ὠνομάζοντο ὡρισμένα σημάδια, μὲ τὰ ὁποῖα ἐσημείωναν τότε τὰς ἀποστάσεις τῶν ὁδῶν πρὸς πληροφορίαν τῶν ὁδοιπόρων, ὅπως γίνεται σήμερον μὲ τοὺς δείκτας τῶν χιλιομετρικῶν ἀποστάσεων.

[3] Ἐλέγετο δὲ τοῦτο Ὀκτωκαιδεκάτου, διότι εὑρίσκετο εἰς τὸ δέκατον ὄγδοον σημεῖον ἀπὸ Ἀλεξανδρείας.