Τῇ ΙΑ’ (11ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τῆς Ὁσίας μητρὸς ἡμῶν ΘΕΟΔΩΡΑΣ τῆς ἐν Ἀλεξανδρείᾳ.

Λέγει της ἡ κακότροπος ἐκείνη γυνή· «διὰ τοῦτο μὴ φοβεῖσαι, κόρη μου, ἄκουσον τὴν συμβουλήν μου, καὶ ἂς γίνῃ τὸ πρᾶγμα ἀφοῦ βασιλεύσῃ ὁ ἥλιος, καὶ οὕτως οὐδεὶς ἄλλος δύναται νὰ γνωρίσῃ τίποτε, μήτε θέλει εὑρεθῆ τις νὰ μαρτυρήσῃ οὔτε ἔμπροσθεν τοῦ Θεοῦ, οὔτε ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων. Τότε (ἀλλοίμονον!) ἀφ’ ἑνὸς μὲν διότι τὸ γένος τῶν γυναικῶν εἶναι ἐκ φύσεως εὐκολοκατάπειστον, ἀφ’ ἑτέρου δὲ ἀπὸ συνέργειαν τοῦ σατανᾶ, κατεπείσθη ἡ Θεοδώρα καὶ ἐγένετο τὸ ἔργον. Ἀφοῦ ὅμως ἐξετελέσθη ἡ πονηρὰ βουλή, ἤρχισεν εὐθὺς τὸ ξίφος τῆς συνειδήσεως μὲ τὸν ἔλεγχον νὰ κεντᾷ πικρότατα τὴν καρδίαν της. Βεβαίως, ὅταν μία ψυχὴ συνειθίσῃ εἰς τὰς ἀρετάς, ἔπειτα δὲ ἐκπέσῃ διὰ μικρὰν ἡδονήν, παρηγορίαν δὲν εὑρίσκει. Ἐνθυμουμένη ὅθεν καὶ αὕτη ἡ ἀείμνηστος τὴν προτέραν της τιμὴν καὶ σωφροσύνην, καὶ πῶς ἔχασε ταύτην διὰ μιᾶς στιγμῆς αἰσχρὰν ἡδονήν, ἐφλογίζετο ἡ καρδία της ἀπὸ ἄμετρον λὑπην, ἔκλαιε πικρῶς ὀλολύζουσα, καὶ μὲ βαρυτάτους ἀναστεναγμοὺς ἐβόα πρὸς Κύριον ἑκάστην στιγμὴν ἐκείνους τοὺς προφητικοὺς θλιβεροὺς λόγους· «Προσώζεσαν καὶ ἐσάπησαν οἱ μώλωπές μου ἀπὸ προσώπου τῆς ἀφροσύνης μου» καὶ κἂν νὰ ζητήσῃ συγχώρησιν ἀπὸ τὸν Θεὸν διὰ τὸ ἁμάρτημα δὲν ἐτόλμα, φοβουμένη μήπως τὴν ὀργισθῇ ὁ Θεὸς περισσότερον. Ὁ ἄνδρας της ὅμως, μὴ γνωρίζων τὴν αἰτίαν, βλέπων τὴν τοσαύτην λύπην, τὴν παρηγόρει διὰ παντὸς τρόπου. Ἐκείνη ὅμως ἔλαβεν ἀθεράπευτον τὴν πληγὴν τῆς λύπης εἰς τὴν ψυχήν της καὶ δὲν τῆς ἔδιδε παραμικρὰν ἄνεσιν.

Ἀναχωρήσασα ὅθεν κρυφίως κατέφυγεν εἰς ἕνα γυναικεῖον Μοναστήριον, τὸ ὁποῖον εἶχεν ἐνάρετον Ἡγουμένην, ἀφοῦ δὲ ἐπροσκύνησε ταύτην μετὰ πάσης εὐλαβείας καὶ ταπεινώσεως, πίπτουσα εἰς τοὺς πόδας της μὲ θερμότατα δάκρυα παρεκάλει νὰ φέρουν ἐκεῖ τὸ ἱερὸν Εὐαγγέλιον, διὰ νὰ ἴδῃ, κατὰ τὸν λόγον τῆς μάντισσας, ἐὰν ἐγνώρισεν ὁ Θεὸς τὴν ἁμαρτίαν τὴν ὁποίαν ἔκαμε τὴν νύκτα. Λέγει της ἡ Ἡγουμένη· καὶ τί πρᾶγμα γίνεται εἰς τὸν κόσμον μεγάλον ἢ μικρόν, καὶ δὲν τὸ ἠξεύρει ὁ Θεός; καθὼς λέγει καὶ ὁ Προφήτης, ἐκεῖνος ὅστις ἔδωκε τὴν ἀκοὴν καὶ τὴν ὅρασιν εἰς τὸν ἄνθρωπον, δὲν ἀκούει καὶ δὲν βλέπει τὰ πάντα; καὶ μόνον νὰ κινηθῇ καὶ νὰ σκεφθῇ ὁ ἄνθρωπος τὸ παραμικρότερον κίνημα καὶ νόημα, ἔχει τὴν εἴδησιν ὁ Θεός. Ὅμως ἐὰν θέλῃς νὰ ἐλευθερωθῇς τὸ συντομώτερον ἀπὸ τὴν πληγὴν ὅπου θλίβει τὴν καρδίαν σου, φανέρωσον εἰς ἐμὲ τὴν ὑπόθεσιν, καὶ ἴσως διὰ τῆς χάριτος τοῦ Κυρίου θέλω εὕρει τὴν θεραπείαν».


Ὑποσημειώσεις

[1] Περὶ τῆς Ὁσίας ταύτης Θεοδώρας γράφεται εἰς τὸν «Παράδεισον τῶν Πατέρων» ὅτι εἶπε τὸ ἀξιόλογον τοῦτο ἀπόφθεγμα, ἤτοι ὅτι δὲν σώζει τὸν ἄνθρωπον οὔτε ἡ ἄσκησις οὔτε ἡ ἀγρυπνία οὔτε κανεὶς ἄλλος κόπος, παρὰ μόνον ἡ γνησία ταπεινοφροσύνη. Ἦτο, ἔλεγεν, εἷς Ἀναχωρητής, ὅστις ἐδίωκε δαιμόνια· ἠρώτησε δέ ποτε ταῦτα μὲ ποίαν ἀρετὴν ἐξέρχονται ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους οὕτω λέγων· «Μὲ τὴν νηστείαν ἐξέρχεσθε;». Καὶ ἀπεκρίναντο τὰ δαιμόνια· «Ἡμεῖς ποτὲ δὲν τρώγομεν, οὔτε πίνομεν». «Μὲ τὴν ἀγρυπνίαν ἐξέρχεσθε;». Καὶ ἀπεκρίναντο· «Ἡμεῖς ποτὲ δὲν κοιμώμεθα». «Μὲ τὴν ἀναχώρησιν καὶ ἐρημίαν ἐξέρχεσθε;». Ἐκεῖνα δὲ ἀπεκρίναντο· «Ἡμεῖς εἰς τὴν ἀναχώρησιν καὶ ἐρημίαν εὑρισκόμεθα». Λέγει εἰς αὐτά· «Μὲ ποίαν, λοιπόν, ἀρετὴν ἐξέρχεσθε;». Καὶ ἀπεκρίθησαν· «Ἡμᾶς καμμία ἀρετὴ δὲν νικᾷ, εἰμὴ ἡ ταπεινοφροσύνη· διότι αὕτη εἶναι ὁ νικητὴς τῶν δαιμόνων». Ἔλεγε πάλιν ἡ Ἁγία· «Ἦτο εἷς Μοναχὸς καθήμενος εἰς τὴν ἔρημον ἐν τῷ κελλίῳ του· ἀπὸ τὸ πλῆθος δὲ τῶν πειρασμῶν, τοὺς ὁποίους ἐπροξένει εἰς αὐτὸν ὁ διάβολος, ἀποκαμών, εἶπεν· «Ἂς φύγω ἀπὸ ἐδῶ διὰ νὰ σωθῶ». Ὅταν δὲ ἡτοίμαζε τὰ ὑποδήματά του διὰ νὰ φύγῃ, βλέπει ἄλλον ἕνα ἄνθρωπον, ὅστις ἔβαλλε καὶ ἐκεῖνος τὰ ὑποδήματά του (οὗτος ἦτο ὁ διάβολος) καὶ λέγει εἰς τὸν Μοναχόν· «Σὺ φεύγεις ἀπὸ ἐδῶ ἐξ αἰτίας μου; ἀλλ’ ἰδοὺ ὅτι καὶ ἐγὼ προλαμβάνω καὶ ἑτοιμάζομαι νὰ ὑπάγω ἔμπροσθέν σου, ὅπου σὺ ὑπάγεις». (Βλέπε περὶ τούτων ἐν τῇ ἡμετέρᾳ ἐκδόσει τοῦ «Εὐεργετινοῦ»).

[2] Οὕτως ὠνομάζετο τὸ Μοναστήριον, διότι εὑρίσκετο παρὰ τὸ ἔνατον σημεῖον ἀπὸ Ἀλεξανδρείας. Σημεῖα δὲ ὠνομάζοντο ὡρισμένα σημάδια, μὲ τὰ ὁποῖα ἐσημείωναν τότε τὰς ἀποστάσεις τῶν ὁδῶν πρὸς πληροφορίαν τῶν ὁδοιπόρων, ὅπως γίνεται σήμερον μὲ τοὺς δείκτας τῶν χιλιομετρικῶν ἀποστάσεων.

[3] Ἐλέγετο δὲ τοῦτο Ὀκτωκαιδεκάτου, διότι εὑρίσκετο εἰς τὸ δέκατον ὄγδοον σημεῖον ἀπὸ Ἀλεξανδρείας.