Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ διήγησις περὶ τῆς εὑρέσεως καὶ ἀνακομιδῆς τοῦ λειψάνου τοῦ Ὁσίου καὶ θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΕΥΔΟΚΙΜΟΥ τοῦ νεοφανοῦς, τοῦ ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου.

Ἐὰν δὲ πάλιν ἔθαπτον τὸν Ἅγιον εἰς τὸ ἀφεγγὲς κοιμητήριον, πῶς μετὰ τῆς εἰκόνος καὶ αὐτὸν μόνον ἐκεῖ ἐνέβαλον, τῶν δὲ ἄλλων Πατέρων μόνον τὰ ὀστέα συνῆγον ἐκεῖ καὶ ταῦτα ἀτάκτως; ἔτι δὲ καὶ τὸ νὰ θάπτουν ἐκεῖ τὰ σώματα τῶν κεκοιμημένων Πατέρων δὲν φαίνεται οὔτε πιθανὸν οὔτε ἀληθές, διότι ἐπεκοινώνει τὸ ὑστερόδμητον τοῦτο κοιμητήριον διὰ θυρίδος πρὸς τὸ ὑπὸ τὴν Ἐκκλησίαν παλαιὸν καὶ καμαρωτὸν κοιμητήριον, καὶ διὰ τοῦτο ἔπρεπε νὰ εἰσέλθῃ τις πρῶτον εἰς τὸ μικρὸν καὶ νεόδμητον. Ἔπειτα δὲ καὶ ἐὰν τοῦτο, καίπερ ἀπίθανον, ὑποθέσωμεν, πῶς εἰσερχόμενοι καὶ ἐμβάλλοντες τὰ σώματα δὲν εἶδον ἐκεῖ τὸ λείψανον οὕτω καθήμενον; διότι ἐὰν εἰσήρχοντο ἐκεῖ πρὸς ἐνταφιασμὸν τῶν τεθνεώτων, δὲν θὰ εἰσήρχοντο βεβαίως ἄνευ φωτός. Ἀλλὰ καὶ τὸ ὅτι τὰ τῶν ἄλλων Πατέρων ὀστᾶ ἦσαν ἀτάκτως ἐρριμμένα ἀναιρεῖ παντελῶς τὴν ὑπόθεσιν περὶ τῆς ἐκεῖ εἰσόδου Μοναχῶν πρὸς ἐνταφιασμὸν τῶν νεκρῶν καὶ μόνον τὰ ὀστᾶ ἐρρίπτοντο εἰς τὸ σκοτεινὸν αὐτὸ κοιμητήριον. Ἐκ τούτων ὅθεν ἁπάντων ἡ γνώμη τοῦ προρρηθέντος ἀδελφοῦ ἐφάνη δεκτὴ καὶ ἀναντίλεκτος.

Φαίνεται δὲ ὅτι ὁ Ἅγιος τοσοῦτον ἔκρυπτε τὴν ἀρετὴν αὐτοῦ καὶ ἁγιότητα, ὥστε πιθανὸν νὰ ἐκρύβη, διότι ἐφοβεῖτο μήπως οἱ ἐν τῷ Βατοπαιδίῳ συνάδελφοί του εὕρωσιν εἰς αὐτὸν δείγματα ἁγιότητος καὶ τὸν τιμήσωσιν, ὅπερ αὐτὸς δὲν ἤθελε, διότι ἐπίστευεν ὅτι μὲ τὸ νὰ τιμᾶται τις ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἁμαρτάνει εἰς τὸν Θεὸν καὶ διότι τόσον θὰ ἦτο ταπεινόφρων, ὥστε κατεφρόνει ἁπάσας τὰς τοῦ ματαίου τούτου βίου τιμάς. Τεκμήριον τοῦτο μέγιστον τῆς ἁγιότητος αὐτοῦ, ὅπερ καὶ μόνον ἤρκει εἰς ἔνδειξιν τοῦ ἀληθῶς ἁγιάσαντος, περιττοῦ ὄντος παντὸς ἑτέρου θαύματος· διότι, ὡς λέγει τις τῶν Πατέρων, «ὁ γὰρ κατὰ Θεὸν βίος καὶ σημείων χωρὶς τὸν στέφανον ἀποφέρεται τῆς ἁγιότητος»· ὅτι δὲ ὁ βίος αὐτοῦ ἦτο ἐνθεώτατος εἶναι φανερὸν ἐκ τοῦ ὅτι ἤθελε πάντοτε νὰ κρύπτεται καὶ ζῶν καὶ μετὰ θάνατον, διὸ καὶ εἰς οὐδένα εἶπέ τι, διότι ἐφοβεῖτο μήπως ποιήσῃ τι πρὸς τὸ «θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις» (Ματθ. κγ’ 5), ὁ δὲ φόβος οὗτος ἡγίασε τὸν Εὐδόκιμον, ὅτι τὸ κρύπτειν ἀρετὴν εἶναι μέγα κατόρθωμα.