Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ διήγησις περὶ τῆς εὑρέσεως καὶ ἀνακομιδῆς τοῦ λειψάνου τοῦ Ὁσίου καὶ θεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν ΕΥΔΟΚΙΜΟΥ τοῦ νεοφανοῦς, τοῦ ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου.

ΕΥΔΟΚΙΜΟΣ ὁ Ὅσιος Πατὴρ ἡμῶν ἔζησε καὶ ἐπολιτεύθη εὐδοκίμως εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν Βατοπαιδίου, εἰς τὴν ὁποίαν καὶ ἐκομίσατο τὸν τῆς ἀγήρω ζωῆς ἄφθαρτον στέφανον. Τὸ πραγματικὸν ὄνομα τούτου τοῦ Ὁσίου Πατρός, μοναχικὸν ἢ βαπτιστικόν, δὲν εἶναι γνωστόν, διότι τὸ ὄνομα Εὐδόκιμος ἐδόθη εἰς αὐτὸν μετὰ τὴν εὕρεσιν τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ λειψάνου. Δὲν εἶναι ἐπίσης γνωστὸν οὔτε ἐν ποίᾳ ἀκριβῶς ἐποχῇ ἔζησεν, οὔτε ἐκ ποίας ἐπιγείου πατρίδος ἦτο, οὔτε οἱ ἀσκητικοὶ αὐτοῦ κάματοι ἐγνώσθησαν, ἓν δὲ μόνον εἶναι βέβαιον, ὅτι πολιτευθεὶς εὐδοκίμως καὶ ἐναρέτως ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ Βατοπαιδίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἐκληρώσατο τὴν ἄνω Ἱερουσαλὴμ τὴν οὐράνιον πατρίδα, εἰς τὴν ὁποίαν νῦν ἀπολαμβάνει τοὺς καρποὺς τῶν κόπων καὶ τῶν μόχθων αὐτοῦ. Μόνη δὲ αἰτία ἐξ ἧς ἐγνώσθη ἡ εὐδόκιμος καὶ ἐνάρετος αὐτοῦ διαβίωσις ἐν τῇ Ἱερᾷ Μονῇ Βατοπαιδίου εἶναι ἡ εὕρεσις καὶ ἀνακομιδὴ τοῦ ἱεροῦ αὐτοῦ λειψάνου, τὴν ὁποίαν καὶ ἑορτάζομεν σήμερον.

Ἡ ἱερὰ αὕτη ἀνακομιδὴ ἐγένετο εἰς τὸ παλαιὸν κοιμητήριον τῆς ἐν τῷ Ἁγίῳ Ὄρει Ἱερᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπαιδίου κατὰ τὴν πέμπτην Ὀκτωβρίου τοῦ ἔτους ͵αωμ’ (1840). Κατ’ αὐτὴν ἀνελπίστως καὶ κατὰ θείαν οἰκονομίαν εὑρέθη τὸ ἅγιον τούτου λείψανον, ἀποπνέον εὐωδίας ἀρρήτου ἔλαβε δὲ χώραν ἡ εὕρεσις αὐτοῦ ὑπὸ τὰς ἑξῆς περιστάσεις: Κατὰ τὴν ἐποχὴν ἐκείνην, ὁ τότε σκευοφύλαξ τῆς Μονῆς, ὀνόματι Ἰάκωβος, ἰδὼν τὸν τοῖχον τοῦ ὑπὸ τὸν Νάρθηκα πρὸς δυσμὰς μεταγενεστέρου κοιμητηρίου διαρραγέντα, κινούμενος ὑπὸ γνώμης εὐσεβοῦς, ἀπεφάσισε νὰ ἐπισκευάσῃ τοῦτον· ὅθεν καλέσας τεχνίτας τινὰς ἀνέθεσεν εἰς τούτους τὴν οἰκοδομήν, καταστήσας ἐπιμελητὴν τῶν ἔργων ἕτερόν τινα ἀδελφόν. Ἀφαιρέσαντες λοιπὸν οὗτοι τὴν ἐπὶ τοῦ Νάρθηκος στέγην καὶ κρημνίσαντες τὸν διερρηγμένον τοῖχον, ἔπεσαν τεμάχια ἐξ αὐτοῦ ἐπὶ τοῦ σκοτεινοῦ κοιμητηρίου καὶ ἀνεμίχθησαν τὰ ἐν αὐτῷ ἀποτεθειμένα ὀστᾶ μετὰ τῶν λίθων καὶ τῶν ἀμμοκονιαμάτων. Ἐδέησεν ὅθεν ὅπως ὁμοῦ μὲ τὰ κρημνίσματα ἀποκομίσουν ἐκεῖθεν καὶ τὰ ὀστᾶ διὰ νὰ δυνηθοῦν νὰ καθαρίσουν τὸ κοιμητήριον καὶ οὕτως ἀφοῦ ἀνοικοδομήσουν τὸν κρημνισθέντα τοῖχον νὰ ἐπαναθέσουν τὰ ὀστᾶ κεχωρισμένα ἀπὸ τῶν ἐρειπίων καὶ κεκαθαρμένα.