Μαρτύριον τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ τοῦ Μυροβλύτου, μετενεχθὲν εἰς τὴν καθομιλουμένην ὑπὸ τοῦ ἐν Μοναχοῖς Ὑποδιακόνου Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου, διασκευασμένον ἐνταῦθα κατὰ τὴν φράσιν.

Ἀπεκρίθησαν οἱ ἄνδρες καὶ εἶπον πρὸς αὐτόν· «Θὰ εἴπωμεν αὐτὰ εἰς τὸν ἀποστείλαντα ἡμᾶς Κύριον, μὴ τύχῃ ὅμως καὶ δυσαρεστηθῇ ἐναντίον σου;». Εἶπε πρὸς αὐτοὺς πάλιν ὁ Ἅγιος· «Οὕτω νὰ τοῦ εἴπητε». Ἀφοῦ εἶπε ταῦτα, ἐφάνη ὡς νὰ εἰσῆλθεν εἰς τὸ κουβούκλιόν του καὶ νὰ ἔκλεισε τὰς θύρας. Τὸ ὅραμα τοῦτο διηγήθη ὁ πρωτοσπαθάριος ἐκεῖνος πρὸς τοὺς Θεσσαλονικεῖς καὶ πάντες ἐπείσθησαν ὅτι μετ’ αὐτῶν εἶναι τί βοήθεια τοῦ Ἁγίου. Τοῦτο δέ, εὐσεβεῖς Χριστιανοί, θέλετε τὸ βεβαιωθῆ ἔτι μᾶλλον καὶ ἀπὸ τὴν ἑπομένην διήγησιν.

Ἀφοῦ οἱ βάρβαροι Ἄβαροι ἐκυρίευσαν πολλοὺς τόπους καὶ ἠρήμωσαν αὐτούς, ἐβάδισαν καὶ κατὰ τῆς Θεσσαλονίκης, ὄντες ἕως ἑκατὸν χιλιάδες τὸν ἀριθμόν. Ἅμα δὲ ἔφθασαν ἐκεῖ, ἀμέσως ἐπολιόρκησαν τὸ φρούριον καὶ στήσαντες κλίμακας ἀνέβησαν ἐπάνω εἰς τὰ τείχη. Τότε ὁ Ἅγιος ἐφάνη ἐν τῷ ἅμα ὡς ὡπλισμένος στρατιώτης καὶ ἐπιπεσὼν κατ’ αὐτῶν κατέσφαξε πολλοὺς ἐξ αὐτῶν· οἱ δὲ λοιποὶ φοβηθέντες ἔφυγον μακρὰν ἀπὸ τὸ φρούριον· ἐκεῖ ἔκαμον σκηνὰς καὶ ἔμειναν ἐν αὐταῖς. Ἀλλὰ καὶ ἐκεῖ εὑρισκόμενοι προητοίμαζον πάντα τὰ τοῦ πολέμου ἀναγκαῖα· ἔκτισαν δὲ καὶ πύργους ξυλίνους, ὑψηλοτέρους ἀπὸ τοὺς πύργους τοῦ φρουρίου· ἔφεραν δὲ καὶ πέτρας πολλὰς καὶ καταλλήλους καὶ οὕτως ἔβαλον εἰς τοὺς πύργους ἄνδρας τεχνίτας νὰ σφενδονίζωσι τὰς πέτρας ἐκείνας ἐντὸς τοῦ φρουρίου, τόσον δὲ πυκνὰ ἐπετροβόλουν, ὥστε ἐκρήμνισαν τοὺς προμαχῶνας τῶν τειχῶν, ἅπαντες δὲ οἱ εἰς τὸ φρούριον εὑρισκόμενοι ἐφοβοῦντο καὶ ἔτρεμον διὰ τὸν μέγαν κίνδυνον, ὅστις τοὺς ἠπείλει. Οἱ Θεσσαλονικεῖς, βλέποντες τὸ μέγαν κίνδυνον καὶ μὴ δυνάμενοι νὰ ἀντισταθῶσιν εἰς τοὺς πολεμίους, ἀφιέρωσαν ὅλην αὐτῶν τὴν ἐλπίδα εἰς τὸν Ἅγιον καὶ αὐτὸν παρεκάλουν νὰ τοὺς βοηθήσῃ. Ὁ δὲ Ἅγιος ὡς ἕτοιμος βοηθὸς πάραυτα τοὺς ἐβοήθησε κατὰ τὸν ἀκόλουθον παράδοξον τρόπον:

Παρεκίνησε τοὺς Θεσσαλονικεῖς καὶ ἀνέβησαν εἰς τὰ ὑψηλότερα μέρη τοῦ φρουρίου διὰ νὰ ἀντιπαραταχθῶσιν εἰς τοὺς ἐχθρούς· ἐφάνη δὲ καὶ ὁ Ἅγιος ἐν τῷ μέσῳ αὐτῶν καὶ λαβὼν μικράν τινα πέτραν, ἔγραψεν εἰς αὐτήν· «Ἐν τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, Ἅγιε Δημήτριε, βοήθει» καὶ ἔπειτα ἔρριψεν αὐτήν. Ἅμα δὲ ἐρρίφθη ὁ πολλῆς τιμῆς ἄξιος ἐκεῖνος λίθος, ὅστις ἔφερε τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου καὶ ἦτο ἐνδεδυμένος μὲ θείαν χάριν, ἐπῆγε κατ’ εὐθεῖαν εἰς τοὺς μεγάλους σωροὺς τῶν πετρῶν, τὰς ὁποίας εἶχον οἱ ἐχθροὶ συνηθροισμένας καὶ δεισκόρπισεν αὐτὰς καὶ ὅλας αὐτῶν τὰς μηχανὰς κατασυνέτριψεν.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε περὶ τῶν αὐτοκρατόρων τούτων πλατύτερον ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου τοῦ Μεγάλου, τῇ καʹ (21ῃ) τοῦ μηνὸς Μαΐου ἐν τόμῳ Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[2] Ὁ Ναὸς οὗτος ἐπὶ Τουρκοκρατίας μετετράπη εἰς τζαμίον. Μετὰ δὲ τὴν ἀπελευθέρωσιν τῆς Θεσσαλονίκης ἐν ἔτει 1912 ἀποκατεστάθη καὶ πάλιν εἰς Χριστιανικὸν Ναόν, ὅστις ὅμως κατεστράφη ἐκ πυρκαϊᾶς κατὰ τὸ ἔτος 1917. Βραδύτερον ἀνῳκοδομήθη μεγαλοπρεπέστατος καὶ ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ καλύτερα κοσμήματα τῆς Θεσσαλονίκης.