Τῇ ΚΔ’ (24ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμῃ τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος ΑΡΕΘΑ καὶ τῶν σὺν αὐτῷ.

Τὴν πρωΐαν ἀποστέλλουσιν εἰς τὸν Ἐλεσβαὰν τὰ γράμματα τοῦ Ἰουστίνου, ἐκεῖνος δὲ ἦτο καὶ πρότερον ἡτοιμασμένος, διότι ἔμαθε τὰ γενόμενα καὶ εἶχε συνηγμένους στρατιώτας μυριάδας δώδεκα, εἶχε δὲ κατασκευάσει πλοῖα ἑβδομήκοντα καὶ ἄλλα ἑξήκοντα τῶν ἐμπόρων, οἵτινες ἔτυχον ἐκεῖ ἀπὸ τοὺς Πέρσας, τοὺς Αἰθίοπας καὶ ἀπὸ τὰς νήσους, ἔχων δὲ ἕτοιμα ὅσα ἐχρειάζετο, ὅταν ἤθελε νὰ κινήσῃ μὲ τὸ στράτευμα, εἰσῆλθεν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν χωρὶς ἀλουργίδα καὶ στέφανον, ἀλλὰ ἀσκεπὴς μὲ πολλὴν ταπείνωσιν, καὶ σταθεὶς ἔμπροσθεν τοῦ θυσιαστηρίου τοιαῦτα προσηύχετο· «Ἐνθυμεῖσαι, Δέσποτα παντοδύναμε, πόσας θαυματουργίας ἐτέλεσας εἰς τοὺς Ἰσραηλίτας καὶ πόσας εὐεργεσίας τοὺς ἐποίησας, αὐτοὶ ὅμως ἔγιναν εἰς ὅλα ἀχάριστοι· τούτων ἀπόγονοι εἶναι καὶ οὗτοι οἱ ἀσεβεῖς, οἵτινες ἐποίησαν εἰς τὸν λαόν σου τόσα κακά, καὶ πάλιν ἀπειλοῦσι νὰ μᾶς βλάψωσι χειρότερα. Ὅθεν παρακαλοῦμεν τὴν Βασιλείαν σου, μὴ μνησθῇς τῶν ἁμαρτιῶν μας καὶ μᾶς παραδώσῃς εἰς χεῖρας αὐτῶν, ἀλλὰ βοήθησόν μας διὰ νὰ μὴ καυχῶνται αὐτοὶ λέγοντες ποῦ εἶναι ὁ Ἐσταυρωμένος Θεὸς τῶν Χριστιανῶν καὶ δὲν τοὺς ἐλύτρωσε;».

Ταῦτα μετὰ δακρύων εὐξάμενος ὁ Ἐλεσβαὰν ἐξῆλθεν ἀπὸ τὴν χώραν και ἐπῆγεν οὕτω ἐνδεδυμένος πενιχρὰ ἱμάτια εἰς Ἀσκητήν τινα ἐνάρετον, ὅστις κατῴκει εἰς κελλίον τι στενόχωρον ἔτη τεσσαράκοντα πέντε, καὶ ἐγίνωσκε τὰ μέλλοντα, ἐπῆγε δὲ πεζοπορῶν διὰ νὰ ἐρωτήσῃ τὸν Ὅσιον, ἐὰν θὰ νικήσῃ εἰς τὸν πόλεμον· εἰσελθὼν λοιπὸν εἰς τὸ κελλίον τοῦ Ἁγίου, ἔδωκεν εἰς αὐτὸν θυμιάματα ἀναμεμιγμένα μὲ χρυσὸν κεκρυμμένον, τὰ ὁποῖα ἔφερε μεθ’ ἑαυτοῦ καὶ προσκυνήσας αὐτὸν ἠρώτησε τὴν ἔκβασιν τοῦ πολέμου· ὁ δὲ Ἅγιος τὸν ἐγνώρισεν ἀπὸ θείαν Χάριν καὶ εὐλογήσας αὐτόν, ηὐχήθη λέγων· «Ὕπαγε καὶ ἂς εἶναι μὲ τὴν βασιλείαν σου ὁ Θεός, ὅστις ἐπήκουσε τὰς εὐχὰς τοῦ Ἀρχιερέως Ἀλεξανδρείας, τοῦ Ἰουστίνου τὰ δάκρυα καὶ τὴν δέησίν μου, καὶ θὰ λάβῃς τὴν νίκην ὑπ’ αὐτοῦ ἐνδυναμούμενος». Ταῦτα ἀκούσας ὁ βασιλεὺς ἀπῆλθεν ἀγαλλιώμενος καὶ προστάσσων τὸ στράτευμα νὰ μὴ λάβωσιν εἰ μὴ μόνον εἴκοσιν ἡμερῶν τροφάς, εἰσῆλθεν εἰς τὰ πλοῖα καὶ ἐπῆγεν αὐτὸς μὲν διὰ θαλάσσης, διὰ δὲ ξηρᾶς ἔστειλε χιλιάδας δεκαπέντε. Ὁ δὲ Ἑβραῖος, ταῦτα ἀκούσας, ἡτοιμάζετο καὶ αὐτὸς πρὸς πόλεμον, διεμοίρασε δὲ καὶ αὐτὸς εἰς δύο μέρη τὸ στράτευμα αὐτοῦ, διὰ νὰ ἀποκρούσῃ τοὺς ἐπερχομένους Χριστιανούς.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατὰ τοὺς ἱστορικοὺς, Νεγρὰ ὠνομάζετο ἡ πόλις Ναντσρὰν τῆς βορείου Ὑεμένης, ὅπερ καὶ πιθανώτερον, διότι τοῦτο συμβιβάζεται περισσότερον μὲ τὰ ἐξιστορούμενα γεγονότα.

[2] Ἀξώμη (Axum, Αὔξουμις, Αὐξούμη καὶ Αὔξουσα), πόλις τῆς Αἰθιοπίας, ἀρχαία πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου αὐτῆς.

[3] Ὁμηρῖτις ἐκαλεῖτο τότε ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων ἡ χώρα ἡ καλουμένη σήμερον Ὑεμένη, κατὰ δὲ τὴν ἀρχαιότητα Σαβᾶ, κατελάμβανε δὲ αὕτη τὸ νοτιοδυτικὸν τμῆμα τῆς Εὐδαίμονος Ἀραβίας. Κατά τινας ἱστορικούς, τῆς χώρας ταύτης ἦτο βασίλισσα ἡ θρυλικὴ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ, τῆς ὁποίας τὴν πρὸς τὸν Σολομῶντα ἐπίσκεψιν περιγράφει ἡ Παλαιὰ Διαθήκη (Γʹ Βασιλ. ιʹ 1-13 καὶ Βʹ Παραλ. θʹ 1-12). Κατ’ ἄλλους πάλιν βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἦτο ἡ βασίλισσα τῆς Αἰθιοπίας, ἔχουσα τὴν ἕδραν της εἰς τὴν παλαιὰν πρωτεύουσαν τῆς Αἰθιοπίας Ἀξώμην. Κατὰ τοὺς Αἰθίοπας ἡ βασίλισσα τοῦ Σαβᾶ ἀπέκτησε τέκνον ἐκ τοῦ Σολομῶντος ὠνομασθὲν Μενελὶκ (υἱὸς τοῦ Σοφοῦ), ὅστις ἐβασίλευσε τῆς Αἰθιοπίας, εἰς αὐτὸν δὲ τὸν Μενελὶκ ἀναβιβάζουσιν ἔτι καὶ νῦν τὴν καταγωγὴν τοῦ βασιλικοῦ αὐτῶν οἴκου. Ἕτερος υἱός, κατ’ ἄλλους, τῆς βασιλίσσης τοῦ Σαβᾶ, πρεσβύτερος, ὁ Χιρὰμ ἢ Χιμὰρ ἢ Ἰμὰρ διεδέχθη τὴν μητέρα του εἰς τὸν θρόνον τοῦ Σαβᾶ, ἐξ αὐτοῦ δὲ οἱ κάτοικοι τῆς χώρας του ἀπεκλήθησαν Ἰμιαρῖται καὶ Ἑλληνιστὶ Ὁμηρῖται.

[4] Ἂς λάβωσι παράδειγμα ἀπὸ τὸ διήγημα τοῦτο αἱ σημεριναὶ μητέρες τῶν Χριστιανῶν καὶ ἄς διδάσκωσι τὰ τέκνα των, ἔτι νήπια ὄντα, νὰ μένωσι στερεὰ εἰς τὴν πίστιν και εὐσέβειαν, καὶ νὰ ἀγαπῶσιν ὁλοψύχως τὸν Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν ποιητὴν καὶ πλάστην των· καὶ ἂν τὸ καλέσῃ ὁ καιρὸς καὶ ἡ ἀνάγκη, νὰ προτιμῶσι τὸν θάνατον καὶ τὸ Μαρτύριον μᾶλλον ἢ νὰ ἀρνηθῶσι τὸ τοῦ Χριστοῦ γλυκύτατον ὄνομα.