Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ ὁ Ἅγιος ΕΥΘΥΜΙΟΣ ὁ Νέος ὁ ἀπὸ Ἀγκύρας, ὁ κτίτωρ τῆς παρὰ τὴν Θεσσαλονίκην Μονῆς τῶν Περιστερῶν, ἐν εἰρήνῃ τελειοῦται.

Τοιουτοτρόπως λοιπόν, ὑπὸ τὴν στιβαρὰν διεύθυσιν τοῦ Καθηγουμένου καὶ Κοινοβιάρχου ἱεροῦ Νικολάου, ὑποβληθεὶς ὁ νέος Εὐθύμιος εἰς τὸ ἱερὸν τοῦτο Κοινόβιον εἰς αὐστηροτάτην δοκιμὴν καὶ μετελθὼν ἁπάσας τὰς τῆς Μονῆς διακονίας καὶ ἐπιδείξας ἐν αὐταῖς ὑπακοήν, ὑπομονὴν καὶ ἐπιμονήν, ἀπέκτησεν, ὣς τι τιμαλφέστατον κτῆμα, τὴν ὑψοποιὸν καὶ θείαν ταπείνωσιν. Ἀτυχῶς ὅμως ὀλίγον μόνον χρόνον παρέμεινεν εἰς τὸ ἱερὸν ἐκεῖνο Κοινόβιον ὁ μακάριος, ἀναγκασθεὶς μετ’ ὀλίγον νὰ ἀναχωρήσῃ ἐκεῖθεν λόγῳ τῶν εἰς αὐτὸ δημιουργηθέντων σκανδάλων, ἐκβληθέντος καὶ ἀποδιωχθέντος τοῦ προστάτου αὐτοῦ καὶ Κοινοβιάρχου ἱεροῦ Νικολάου, ὡς μὴ κοινωνήσαντος μετὰ τοῦ νεωστὶ τότε θείᾳ ψήφῳ προβληθέντος ἁγιωτάτου καὶ Ὀρθοδοξοτάτου Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Φωτίου Α’ τοῦ μεγάλου. Ἦτο δὲ τότε τὸ σωτήριον ἔτος ωνη’ (858). Ἔφυγε λοιπὸν ἀπ’ ἐκεῖ καὶ ὁ μακάριος Εὐθύμιος, διότι φύσει φιλήσυχος καὶ ἤρεμος κατὰ τὸ πνεῦμα καὶ τὸν νοῦν καὶ φιλέρημος ὤν, δὲν ἠδύνατο νὰ βλέπῃ ἐκείνην τὴν ἀκαταστασίαν εἰς τοσοῦτον περίβλεπτον καὶ περίφημον διὰ τὴν αὐστηρότητα τῶν ἐκκλησιαστικῶν διατυπώσεων ἱερὸν καὶ εὐαγὲς Κοινόβιον καὶ τὴν ἀνωμαλίαν τῆς διακυβερνήσεως, αἵτινες ἐπακολουθοῦσιν εἰς τὰς τοιαύτας ἐκρύθμους περιπτώσεις ἀλλαγῆς Ἡγουμένων καὶ ἐκκλησιαστικῶν διοικήσεων.

Φεύγει ἀπὸ τὸ Κοινόβιον, διὰ τὴν αἰτίαν τὴν ὁποίαν ὡς ἄνω ἐξιστορήσαμεν, καὶ ἀποφασίζει, χάριν περισσοτέρας ἡσυχίας καὶ μεγαλυτέρας ἀσκήσεως, ν’ ἀπέλθῃ ἐκ τοῦ Ὀλύμπου εἰς τὸ Ἅγιον Ὄρος τοῦ Ἄθωνος, περὶ τῆς ἐρημικότητος καὶ τῆς ἡσυχίας τοῦ ὁποίου εἶχε λάβει πρὸ πολλοῦ θετικὰς πληροφορίας, καθότι ὁ Ἄθως εἶχε πανταχοῦ τῆς οἰκουμένης διαφημισθῆ διὰ ταύτας. Ἀλλ’ ἐν τούτοις ἐλυπεῖτο σφόδρα ὁ Ὅσιος, διότι ἦτο εἰσέτι ἀτελὴς ὡς πρὸς τὸ ἱερὸν σχῆμα τῶν Μοναχῶν, ἐπειδὴ ἦτο ἀκόμη Σταυροφόρος, καθότι ὁ μὲν ἀνάδοχος καὶ Γέροντάς του Ἰωάννης ὁ χαριτώνυμος εἶχε πρὸ πολλοῦ ἐκδημήσει ἀπὸ τῆς προσκαίρου ταύτης ζωῆς, ὁ δὲ Ἅγιος Καθηγούμενος καὶ Κοινοβιάρχης ἱερὸς Νικόλαος εἶχεν ἐκδιωχθῆ τῆς Μονῆς αὐτοῦ. Ἐνῷ δὲ περὶ τούτου ἠπόρει, τοῦ ἦλθε θεῖός τις λογισμός, ὅστις τὸν ἐνεδυνάμωσε, τὸν ἐφώτισε καὶ τὸν ἔπεισε νὰ μεταβῇ πρὸς τὸν ἐν τῷ ὄρει ἐκείνῳ τοῦ Ὀλύμπου ἐνασκούμενον καὶ διὰ πολλῶν ἀρετῶν περικεκοσμημένον Ἀσκητὴν Θεόδωρον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Βλέπε τὴν ὑποσημείωσιν σελ. 228-229.

[2] Ἄγκυρα πόλις τῆς ἀρχαίας Φρυγίας ἥτις κατὰ τοὺς χρόνους τῆς Ρωμαϊκῆς κυριαρχίας ἦτο γνωστὴ ὡς Γαλατία (βλ. ὑποσημ. σελ. 228-229). Κεῖται εἰς ἀπόστασιν 450 χ.λ.μ. νοτιοανατολικῶς τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Κροίσου (βλ. ὑποσημ. σελ. 274-276) ὑπήγετο ὑπὸ τὴν ἐξουσίαν αὐτοῦ. Ὅτε οἱ Γαλάται προσῆλθον εἰς τὸν Χριστιανισμὸν ἡ Ἄγκυρα κατέστη Μητρόπολις τῆς λεγομένης Πρώτης Γαλατίας, ἐνῷ ἡ γειτονικὴ Πεσινοῦς τῆς Δευτέρας Γαλατίας. Πρὸς αὐτοὺς ἀπηυθύνετο ἡ πρὸς Γαλάτας ἐπιστολὴ τοῦ Παύλου. Ἐν αὐτῇ συνῆλθεν ἐν ἔτει 314 Τοπικὴ Σύνοδος ἐκδόσασα 25 Κανόνας οὓς βλέπε ἐν τῶ «Πηδαλίῳ». Ἀπὸ τοῦ 1362 περιῆλθεν εἰς τοὺς Τούρκους. Πρωτεύουσα τῆς νέας Τουρκικῆς Δημοκρατίας ἀνεκηρύχθη ὑπὸ τοῦ Μουσταφᾶ Κεμὰλ τὴν 13ην Ὀκτωβρίου 1923.

[3] Ὄλυμπος· ὄρος μέγα τῆς Βιθυνίας, βλέπε σχετικῶς ὑποσημείωσιν σελ. 229.

[4] Περὶ τούτου οὕτω πως χαρακτηριστικώτατα ὑπαινίσσεται ὁ ἱερὸς αὐτοῦ βιογράφος· «Ἦν γὰρ οὐ κρυπτός τις καὶ ὕφαλος κἂν ἀπ’ Ἀρμενίων τὸ γένος κατήγετο, ἀλλ’ ἀπόνηρος ἅμα τε καὶ ἁπλοῦς τὸν τρόπον καὶ ἄδολος…».

[5] Πρόκειται περὶ τῆς Σκύδρας, κώμης τῆς ἐπαρχίας Ἐδέσσης τοῦ νομοῦ Πέλλης τῆς Μακεδονίας ἀπεχούσης τῆς Θεσσαλονίκης περὶ τὰ 60 χ.λ.μ. Εἶναι ἕδρα κοινότητος περιλαμβανούσης καὶ τὰ χωρία Λιποχῶρι καὶ Μαυροβοῦνι. Ἐπὶ Βυζαντινῶν καὶ Τουρκοκρατίας ἐκαλοῦντο κοινῶς Σιδεροκάψια, ἐξ οὗ καὶ ὁ βιογράφος τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου Θεσσαλονίκης Βασίλειος ὀνομάζει αὐτὰ Σιδηροκαύσια.

[6] Περὶ τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Ὁσίου τούτου Ἰωσὴφ γράφει ταῦτα ὁ ἱερὸς Βασίλειος ὁ Θεσσαλονίκης, ὁ συγγραφεὺς τοῦ παρόντος Συναξαρίου· «Τὸ πολύαθλον καὶ τίμιον σῶμα αὐτοῦ εἴδομεν ἀποκείμενον ἐν τῷ σπηλαίῳ ἐν ᾧ κεκόσμηται καὶ μὲ τὰς ἰδίας ἡμῶν χεῖρας ἐψηλαφήσαμεν αὐτὸ καὶ ἐθαυμάσαμεν καὶ ἐμείναμεν ἐκστατικοὶ οὐ μόνον διὰ τὸ τῆς ἀφθαρσίας τοῦ σώματος αὐτοῦ μέγα μυστήριον, ἀλλὰ καὶ διὰ τὸ μύρον τὸ εὐωδέστατον, τὸ ὁποῖον ὁ ἐν Ἁγίοις θαυμαστὸς Θεὸς ἡμῶν ἐκ τῶν κροτάφων τῆς ὁσίας καὶ τιμίας κεφαλῆς αὐτοῦ ἔτι παρόντων ἡμῶν ἐκεῖσε μυροβλύσαι καὶ ἐκκενωθῆναι παρεσκεύασεν, ὥστε ἀπὸ τῆς ὁσιακῆς αὐτοῦ κορυφῆς ἄχρι τῶν ἁγιωτάτων αὐτοῦ ποδῶν τῶν καὶ ἁγνοτάτων καὶ παρθενικῶν κατήρχετο μύρον εὐωδέστατον κρουνηδόν. Μὲ τοῦτο τὸ μύρον ἐπιχρίσαντες ἡμᾶς αὐτοὺς ἐν τρισὶν ὁλοκλήροις νυχθημέροις, εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, μέχρις ἄρτι ἀποπνέουσαν διεσῴζομεν τὴν ὑπέρ τι ἄλλο ἀσυγκρίτως ἄρρητον ἐκείνην εὐωδίαν καὶ εἰς ἡμᾶς τοὺς ἰδίους καὶ εἰς τοὺς προσερχομένους καὶ ἐγγίζοντας ἡμᾶς. Καὶ τῶν ἐνταῦθα εἰρημένων τηλικούτων ὑπερθαυμασίων γεγονότων οὐδέν τι τῇ ἀπιστίᾳ χωρεῖ. Διότι δυνατὸν παρὰ τῷ Θεῷ καὶ ἐξουσίαν ἔχει ὁ Παντοδύναμος, ὅπως τοὺς ἱδρῶτας τῶν δι’ αὐτὸν ἐναγωνιζομένων καὶ ἐναθλούντων, ὁπότε τελευτήσωσιν, εἰς μύρον ἀκένωτον παρασκευάσαι ὡς πολλάκις πολλαχόθεν τοῦτο ἐβεβαιώθημεν, τὰ μὲν ἐκ τῆς γραφῆς, τὰ δὲ ἰδίοις ὄμμασιν ἐπιστώθημεν».

[7] Περὶ τοῦ Ὁσίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος καὶ τῆς βίβλου αὐτοῦ βλέπε ἐν τόμῳ Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», τῇ λʹ (30ῃ) τοῦ μηνὸς Μαρτίου.