Μετασχηματίζεται ὅθεν ὁ νεαρὸς Νικήτας καὶ ἀναχωρεῖ ἐκ τοῦ οἴκου αὐτοῦ καὶ τῆς πεφιλημένης πατρίδος καὶ πεζοπορεῖ ἀγνώριστος εἰς πάντας, διαπερῶν χώρας καὶ κώμας ὡς τι ὑπόπτερον πτηνόν, διαβαίνων ἀπὸ πόλεως εἰς πόλιν καὶ τέλος καταντᾷ εἰς τὴν τῶν Βιθυνῶν χώραν καὶ καταλαμβάνει τὰς ὑπωρείας τοῦ ἐν αὐτῇ τῇ χώρᾳ ὑψουμένου ὄρους Ὀλύμπου [3]. Καὶ οὕτω πως ἀποδημεῖ ἅπαξ διὰ παντὸς καὶ ξενητεύεται ὁ εἰς τὸ ὕστερον μέλλων ν’ ἀποβῇ εἷς ἐκ τῶν σπουδαιοτάτων καὶ δι’ ἔργων καὶ διὰ λόγων καὶ διὰ θαυμάτων ὑπερφυσικῶν, ἀντιπροσώπων τοῦ μοναστικοῦ βίου ἔν τε τῷ Ἄθῳ καὶ τῇ Θεσσαλονίκῃ, ὡς προβαίνοντος τοῦ λόγου θὰ ἴδωμεν.
Εἰς τὸ ὄρος τοῦτο τοῦ Ὀλύμπου πλεῖστοι ὅσοι θεοφόροι Πατέρες τὸν ἀσκητικὸν δίαυλον διήνυον τότε, μετὰ τῶν ὁποίων συνηγωνίζετο καὶ ὁ μέγας Ἰωαννίκιος, ὁ θερμὸς τῆς εὐσεβείας ζηλωτὴς καὶ τῶν θείων δογμάτων ὑπερασπιστής, ὁ τὴν οἰκουμένην ἅπασαν καταπυρσεύων διὰ τῶν θείων αὐτοῦ ρημάτων καὶ τῶν ἐξαισίων αὐτοῦ θαυμάτων, ἅπερ καθημερινῶς ἐποίει. Κατὰ πρῶτον λοιπὸν ὁ μακάριος Νικήτας προσέρχεται εἰς τὸν ξένον τοῦτον τόπον, καὶ ὡς ἄλλη τις καλὴ μέλισσα προσκολλᾶται εἰς τὰ μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Παραδείσου, τοὺς σημειοφόρους Πατέρας, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἀφοῦ ἀπολαμβάνει πᾶν λόγιον ψυχωφελὲς καὶ ὡς ἄλλη τις διψῶσα ἔλαφος ἐπὶ τὰς πηγὰς τῶν ὑδάτων κατασβένει τὴν πνευματικὴν αὐτοῦ δίψαν ἐκ τῶν ναμάτων τῶν θείων ρημάτων τῶν θεοφόρων τούτων Πατέρων. Τελευταῖον ὀρέγεται καὶ ἐπιθυμεῖ, ἵνα συναντήσῃ καὶ τὸν μέγαν Ἰωαννίκιον.
Τὴν ἡμέραν ἐκείνην, καθ’ ἣν προσῆλθεν ὁ καλὸς Νικήτας εἰς τὸν Ὅσιον Ἰωαννίκιον, εἶχον συναχθῆ πρὸς αὐτὸν πολλοὶ Πατέρες ἐξ ὅλου τοῦ ὄρους χάριν εὐχῆς καὶ εὐλογίας καὶ ψυχικῆς ὠφελείας, ὡς πρός τινα ἄλλον ἀρχιπάτορα. Ὁ δὲ Ὅσιος Ἰωαννίκιος, προϊδὼν ἐκ Πνεύματος Ἁγίου τὴν ἀρετὴν τοῦ ἀνδρὸς καὶ προγνωρίσας ὁποίαν νίκην θὰ ἄρῃ ὁ Νικήτας κατὰ τοῦ πολεμήτορος ἐχθροῦ, ἀφ’ ἑνὸς μὲν διὰ νὰ τὸν δοκιμάσῃ, ἀφ’ ἑτέρου δὲ ἵνα δι’ ἑνὸς προσχήματος ὠφελήσῃ πνευματικῶς τοὺς πρὸς αὐτὸν προσελθόντας, λέγει πρὸς αὐτοὺς ἐνατενίσας τὸν Νικήταν· «Τίς εἶναι οὗτος ὁ νέος μὲ τὴν λαϊκὴν ἐνδυμασίαν, ὅστις τόσον τολμηρῶς καὶ αὐθαδῶς ἀποπειρᾶται νὰ συναυλίζεται καὶ νὰ συντυχαίνεται μεθ’ ἡμῶν; Οὗτος ἐν τοιούτῳ σχήματι καὶ περιβολῇ ἱστάμενος ἀνὰ μέσον ἡμῶν εἶναι ἀνδροφόνος καὶ κακοῦργος.