Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ μνήμη τῆς Ὁσίας Μητρὸς ἡμῶν ΜΑΤΡΩΝΗΣ.

Ὁ δὲ Δομετιανὸς ἐζήτει τὴν Ὁσίαν εἰς διαφόρους χώρας καὶ Μοναστήρια· καὶ ἐπειδὴ ἡ φήμη τὴν ἔκαμε πανταχοῦ περιβόητον, ἔμαθεν ὅτι εἰς τὴν Μονὴν τοῦ Βασσιανοῦ ἐκρύπτετο καὶ ἀφοῦ ἐπῆγεν ἐκεῖ θυμωμένος, ὕβριζε τοὺς Μοναχοὺς μὲ θυμὸν ἄμετρον, ὅτι ἐχώριζαν τὰς γυναῖκας ἀπὸ τοὺς ἄνδρας των καὶ τοὺς ἔλεγε νὰ τοῦ δώσουν τὴν ἠγαπημένην του ὁμόζυγον, οἵτινες τοῦ ἐξήγησαν λέγοντες· «Ἡμεῖς, ἀδελφέ, μάρτυς ὁ Θεός, γυναῖκα ἐδῶ δὲν ἔχομεν, ἐπειδὴ εἶναι ἀφορισμὸς ἀπὸ τοὺς Ἁγίους Πατέρας, οὔτε ἠξεύρομεν ἄλλο τι, εἰμὴ μόνον ὅτι ἦλθεν ἐδῶ εὐνοῦχος τις, Βαβύλας ὀνόματι, καὶ ἀφοῦ ἔκαμε ὀλίγον καιρὸν ἀνεχώρησεν ἀπ’ ἐδῶ, λέγων ὅτι ὑπάγει εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα». Ἀνεχώρησε λοιπὸν ὁ Δομετιανὸς πολὺ λυπημένος, ὅτι δὲν ἐπέτυχε τὸ ποθούμενον· ὁ δὲ Καθηγούμενος εἶχεν ἔννοιαν πολλὴν διὰ τὴν Ματρῶναν, μήτως τὴν εὕρῃ ὁ ἄνδρας της καὶ ἐμποδίσῃ τὴν σωτηρίαν της. Ὅθεν λέγει εἰς τοὺς ἀδελφούς· «Νομίζω, ἀδελφοί, ὅτι μεγάλην ἁμαρτίαν θὰ ἔχωμεν, ἐὰν δὲν ἐπιμεληθῶμεν αὐτὴν τὴν Μοναχήν, ἐπειδή, ἂς εἶναι καὶ γυνή, ἔκαμε πολὺν καιρὸν μὲ ἡμᾶς καὶ ἐπιμελῶς μᾶς ἐδούλευσε». Τότε ἀπεκρίθη Διάκονός τις καλούμενος Μάρκελλος καὶ λέγει· «Εἰς τὴν χώραν μας Ἔμεσαν εἶναι Ἀσκητήριον γυναικῶν, εἰς τὸ ὁποῖον ἔχω καὶ ἐγὼ ἀδελφὴν Μοναχὴν καὶ ἂν θέλῃς, ὑπάγω νὰ εὕρω τὴν Ματρῶναν, νὰ τὴν ἀναπαύσω εἰς ἐκεῖνο τὸ Μοναστήριον». Τότε ὁ προεστὼς τὸν ἐσυγχώρησε καὶ ἀπελθὼν ἐπῆρεν αὐτὴν εἰς μίαν λέμβον καὶ τὴν ἐπῆγεν εἰς τὸ ρηθὲν Μοναστήριον, τὸ ὁποῖον ἦτο εἰς τὴν Ἔμεσαν τῆς Συρίας, εἰς τὸ ὁποῖον τοσοῦτον ἐπρόκοψε καὶ τόσας ἀρετὰς κατώρθωσεν, ὥστε τὴν εἶχον οἱ ἄλλαι ἀρχέτυπον καὶ ἀπὸ αὐτὴν ἐλάμβανον ὅλαι παράδειγμα. Ἀλλὰ ὅσον ἐκείνη ἐταπεινώνετο καὶ ἔκρυπτε τὴν ἀρετήν της, τοσούτῳ μᾶλλον τὴν ἐφανέρωνεν ὁ Κύριος, διὰ νὰ λάμψῃ καὶ εἰς ἄλλους τὸ φῶς της καὶ νὰ ὠφεληθῶσι καὶ ἕτεροι διὰ μέσου αὐτῆς.

Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον λοιπόν, ἐνῷ ἐδούλευε γεωργός τις εἰς τὸ χωράφιον, εἶδεν εἰς τόπον τινὰ νὰ ἐξέρχεται ἀπὸ τὴν γῆν φλόγα μεγάλη, ἥτις δὲν ἔσβηνε ποσῶς· ὁ δὲ γεωργός, μὴ δυνάμενος νὰ ἐννοήσῃ τὴν ἔννοιαν τοῦ φαινομένου, ἀνέφερε τοῦτο εἰς τὸν Ἐπίσκοπον τῆς πόλεως, ὅστις ἐπῆγε μὲ τοὺς κληρικοὺς καὶ προσευξάμενοι ἔσκαψαν τὴν γῆν καὶ εὗρον εἰς στάμνον ὄχι χρυσίον ἢ ἄλλον πρόσκαιρον πλοῦτον, τὸν ὁποῖον ποθοῦν οἱ φιλάργυροι, ἀλλὰ δῶρον οὐράνιον καὶ πολυτίμητον, τὴν σεβασμίαν, λέγω, τοῦ Βαπτιστοῦ κεφαλήν, τὴν κοσμοχαρμόσυνον.


Ὑποσημειώσεις

[1] Παμφυλία, Κιλικία καὶ Ἰσαυρία εἰναι ἀρχαίαι ὀνομασίαι περιοχῶν τῆς νοτίου Μικρᾶς Ἀσίας. Παμφυλία ὠνομάζετο ἡ περιοχή, ἥτις βρέχεται ἀπὸ νότου ἀπὸ τὰ ὕδατα τοῦ κόλπου τῆς Ἀτταλείας· πρωτεύουσα τῆς Παμφυλίας ἦτο ἡ Πέργη, τῆς ὁποίας μόνον ἐρείπια σῴζονται νῦν περὶ τὰ 10 χιλιόμετρα βορείως τῆς Ἀτταλείας. Πρωτεύουσα νῦν τῆς Παμφυλίας εἶναι ἡ Ἀττάλεια. Ἡ Κιλικία ἐπεξετείνετο πρὸς ἀνατολὰς τῆς Παμφυλίας ἔχουσα πρὸς νότον τὴν Μεσόγειον θάλασσαν ἕδρα αὐτῆς εἶναι νῦν τὰ Ἄδανα, Ἰσαυρία ἐκαλεῖτο ἡ πρὸς βορρᾶν τῆς Κιλικίας ἐκτεινομένη περιοχή.

[2] Ἡ Μονὴ τοῦ Βασσιανοῦ ἱδρύθη ἐν Κωνσταντινουπόλει κατὰ τὴν ἐνταῦθα ἀναφερομένην ἐποχὴν (μέσα τοῦ Εʹ αἰῶνος) καὶ διετηρήθη μέχρι τῶν ἀρχῶν τοῦ ΙΓʹ αἰῶνος. Αὕτη ἔφερε τὸ ὄνομα τοῦ ἱδρυτοῦ της Ὁσίου Βασσιανοῦ ὅστις ἡγίασε καὶ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιʹ (10ην) τοῦ Ὀκτωβρίου. Βλέπε ἐν τόμῳ Ιʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[3] Ἡ εὕρεσις αὕτη τῆς Τιμίας Κεφαλῆς τοῦ Προδρόμου ἑορτάζεται εἰς τὴν κδʹ (24ην) Φεβρουαρίου. Βλέπε περὶ τούτου εἰς Τόμον Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[4] Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Λαυρεντίου ἐπιτελεῖται τὴν ιʹ (10ην) Αὐγούστου. Βλέπε ἐν τόμῳ Ηʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».