Σελίδα 13 από 23
ἐπειδὴ δὲ ἡ γῆ ἦτο καλὴ καὶ παχεῖα καὶ ἔθρεψε τὰ κουκκία, ἔκαμαν καρπὸν πολύν. Ὅθεν δὲν ἦτο κανένας διαβάτης, ὅστις νὰ μὴ φάγῃ ἀπὸ τὸν καρπὸν καὶ νὰ μὴ λάβῃ ἀκόμη καὶ εἰς τὴν οἰκίαν του. Οἱ δὲ μαθηταὶ τοῦ Ὁσίου ἐλυποῦντο πολύ, διότι ἔβλεπον τοὺς κόπους των νὰ τοὺς τρώγουν οἱ ὁδοιπόροι.
Ὁ Ἅγιος ὅμως ὄχι μόνον δὲν ἐλυπεῖτο, ἀλλὰ ἐπαρηγοροῦσε καὶ τοὺς μαθητάς του καὶ τοὺς ἐχαροποιοῦσε μὲ χαροποιὰ λόγια· ὅταν δὲ ἦλθε καιρός, τοὺς ἐπρόσταξε νὰ συνάξωσι τὰ κουκκία· ἐκεῖνοι ὅμως δὲν ἤθελαν νὰ ὑπάγουν καὶ νὰ κοπιάζουν ματαίως, ἐπειδὴ ἐγνώριζον καλὰ καὶ μὲ τὰς χεῖρας των ἐψηλάφησαν, ὅτι δὲν ἔμεινε τελείως καρπός. Ὁ δὲ Ὅσιος πότε μὲ βίαν, πότε μὲ παράκλησιν τοὺς ἔκαμε καὶ ἐπῆγαν μὴ θέλοντες καὶ τὰ ἐσύναξαν, φέροντες δὲ αὐτὰ εἰς τὴν ἅλωνα καὶ ἀναγνωσθείσης ὡς συνήθως τῆς ἐφ’ ἅλωνος λεγομένης εὐχῆς, ὅταν τὰ ἐλίχνιζον, ὤ τῶν θαυμασίων σου, Χριστὲ Βασιλεῦ! βλέπουν, ὅτι ἦτο εἰς τὴν ἅλωνα τόσος πολὺς καρπός, ὥστε ἐνόμιζέ τις, ὅτι ὅλα τὰ καλάμια καὶ τὰ ξύλα τῶν κουκκίων ἔγιναν καρπός. Ὅθεν ἐχάρησαν πολλὰ καὶ ἐνθυμούμενοι τὰ λόγια, τὰ ὁποῖα τοὺς ἔλεγεν ὁ Ὅσιος, ὅταν τοὺς ἐπαρηγοροῦσεν, ἔτρεξαν εἰς αὐτὸν καὶ τοῦ λέγουν τὸ θαυμάσιον, ζητοῦντες συγχώρησιν διὰ τὴν ἐναντιότητα τὴν ὁποίαν ἔδειξαν καὶ δὲν ἤθελαν νὰ συνάξωσι τὰ κουκκία· ὁ δὲ Ὅσιος τοὺς ἐσυγχώρησεν εὐθύς, διότι ἐγνώριζεν ὅτι δὲν τὸ ἔκαμαν ἀπὸ κακίαν, ἀλλὰ διότι δὲν ἤξευραν τὸ ἀποσοβησόμενον.
Μετὰ δὲ ὀλίγον καιρὸν βλέπων ὁ Ἅγιος ὅτι δὲν ὠφελεῖτο ἐκεῖ, ἀλλὰ ἐζημιώνετο ἀπὸ τὰς ἐνοχλήσεις καὶ τὰς ταραχὰς τῶν ἀνθρώπων, ἠγέρθη ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἐπῆγεν εἴς τινα ἐνάρετον Γέροντα, ὅστις κατοικοῦσεν εἰς τὸ ἔναντι κείμενον Γαλλήσιον ὄρος καὶ ἐκεῖνος τοῦ εἶπεν, ὅτι εἰς τὴν κορυφὴν τοῦ ὄρους αὐτοῦ εἶναι σπήλαιόν τι πολλὰ ἐπιτήδειον εἰς ἄσκησιν, διότι ἦτο ἐρημία πολλή, διὰ τὴν σκληρότητα τοῦ ὄρους καὶ τὸ ἀπαρηγόρητον καὶ διότι ὅσοι ἐπήγαιναν ἐκεῖ ἐπολεμοῦντο πολλὰ ἀπὸ τοὺς δαίμονας· εἰς ἐκεῖνο δὲ τὸ σπήλαιον ἐτελείωσε τοὺς ἀγῶνας τῆς ἀσκήσεως καὶ ὁ μέγας τὴν ἀρετὴν Παφνούτιος καλούμενος. Ὅθεν καὶ ὁ θεῖος Λάζαρος ἀπεφάσισε νὰ κατοικήσῃ εἰς αὐτὸ τὸ σπήλαιον καὶ καθὼς ἤρχισε νὰ ἀνέρχεται τὸ ὄρος, οἱ δαίμονες ἐτάρασσον ὅλον τὸν τόπον μὲ φωνὰς ἀσχήμους καὶ κραυγὰς ἀλλοκότους, ἐπειδὴ κατελάμβανον ὅτι ἐπήγαινεν ὁ ἀφανιστὴς καὶ πολέμιός των καὶ διὰ τοῦτο ἐπεχείρησαν νὰ τὸν ἐκφοβίσουν· ὁ δὲ Ὅσιος μένων ἄφοβος ἔψαλλε καὶ ἐπεριπατοῦσε τὴν ὁδὸν μὲ περισσότερον θάρρος, γνωρίζων, ὅτι ὅλα τὰ ἐπιχειρήματα τῶν δαιμόνων ἦσαν φαντάσματα μόνον καὶ ὄχι πράγματα.
Ὑποσημειώσεις
[1] Περὶ τοῦ ἐν Χώναις θαύματος τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαὴλ βλέπε εἰς τὴν 6ην Σεπτεμβρίου, εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
[2] «...μὴ ἀποστῇς ἀπ’ ἐμοῦ, ὅτι θλίψις ἐγγύς, ὅτι οὐκ ἔστιν ὁ βοηθῶν, περιεκύκλωσάν με ... ἤνοιξαν ἐπ’ ἐμὲ τὸ στόμα αὐτῶν ὡς λέων ἁρπάζων καὶ ὠρυόμενος...» (Ψαλμ. καʹ 11-14).
[3] Ἡ περιοχὴ περὶ ἧς ἐνταῦθα γίνεται λόγος εὑρίσκεται ἐπὶ τοῦ Μικρασιατικοῦ παραλίου χώρου τοῦ κειμένου πρὸς ἀνατολὰς καὶ ἀκριβῶς ἔναντι τῶν Ἀθηνῶν, παρὰ τὸν 38ον παράλληλον, τὸν καὶ ἐξ Ἀθηνῶν διερχόμενον. Εἰς τὸ σημεῖον αὐτό, κείμενον περὶ τὰ 60 χιλιόμετρα νοτίως τῆς Σμύρνης ἔκειτο ἡ Παλαιὰ Ἔφεσος. Αὕτη ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Ἀνδρόκλου υἱοῦ τοῦ βασιλέως τῶν Ἀθηνῶν Κόδρου. Ὁ Ἄνδροκλος γενόμενος βασιλεὺς τῆς Ἰωνίας, ἥτις ἦτο Ἑλληνικὴ ἀποικία, ἐγκατέστησε τὴν ἕδραν του εἰς τὴν Ἔφεσον, ἔκτοτε δ’ αὕτη ἀνεδείχθη μία τῶν περιφημοτέρων πόλεων τῆς ἀρχαιότητος. Κατὰ τοὺς χριστιανικοὺς χρόνους ἐκήρυξαν εἰς αὐτὴν καὶ ἵδρυσαν τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἐφέσου οἱ Ἀπόστολοι Παῦλος καὶ Ἰωάννης, ὅστις καὶ παρέμεινεν ἐπὶ μακρὸν ἐν αὐτῇ (βλέπε ἐν τῷ Βίῳ αὐτοῦ εἰς τὴν 26ην Σεπτεμβρίου, ἐν Τόμῳ Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»). Εἰς αὐτὴν συνῆλθε ἐν ἔτει υλαʹ (431) ἡ Ἁγία Γʹ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος κατὰ Νεστορίου. Αὕτη ἐπειδὴ εὑρίσκετο παρὰ τὰς ἐκβολὰς τοῦ ποταμοῦ Καΰστρου (τουρκιστὶ Κιουτσοὺκ Μεντερές), κατεχώσθη ὑπ’ αὐτοῦ σὺν τῇ παρόδῳ τοῦ χρόνου· πλησίον αὐτῆς ἐκτίσθη ὑπὸ τοῦ Λυσιμάχου ἡ Νέα Ἔφεσος (ἡ τουρκιστὶ λεγομένη Ἁγιὰ-Σουλούκ: Ἁγιασμένα Νερά). Τὸ Γαλλήσιον ὄρος ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἠγωνίσθη ὁ Ὅσιος Λάζαρος κεῖται μεταξὺ Σμύρνης καὶ Ἐφέσου, πλησίον τῆς ἀρχαίας καὶ ἐπίσης ὀνομαστῆς ἑλληνικῆς πόλεως Κολοφῶνος (τουρκιστὶ Σιγατζίκ). Ὀλίγον νοτιώτερον τῆς Ἐφέσου εὑρίσκεται τὸ ὄρος Μυκάλη (τουρκιστὶ Σαμσὰν Ντάγ), καταλῆγον πρὸς τὴν θάλασσαν εἰς τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον (κοινῶς Καβο-Σαμψὼν) ἀπέναντι τῆς νήσου Σάμου ἀπὸ τῆς ὁποίας χωρίζεται διὰ τοῦ στενωτάτου πορθμοῦ τῆς Μυκάλης (τουρκιστὶ Ντὰρ-Μπογάζ). Εἰς τὸ στενὸν τοῦτο ἔγινεν ἡ ἱστορικὴ ναυμαχία μεταξὺ Ἑλλήνων καὶ Περσῶν τὸ ἔτος 479 πΧ. κατὰ τὴν ὁποίαν κατεναυμαχήθη ὁ Περσικὸς στόλος. Εἰς τὸ αὐτὸ στενὸν ὁ Ἑλληνικὸς στόλος μὲ ναύαρχον τὸν Γ. Σαχτούρην κατενίκησε τὸ ἔτος 1824 τὸν τουρκικὸν στόλον. Τὸ Τρωγύλιον ἀκρωτήριον εὑρίσκεται εἰς τὸ αὐτὸ γεωγραφικὸν πλάτος μετὰ τοῦ ἡμετέρου Σουνίου ἀπὸ τοῦ ὁποίου ἀπέχει περὶ τὰ 160 ναυτικὰ μίλια. Τὸ Γαλλήσιον ὄρος καλεῖται σήμερον τουρκιστὶ Μπάρμπα-ντὸν-ντάγ.
[4] Ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ πρὶν βασιλεύσῃ ἐξωρίσθη ὑπὸ τοῦ πανισχύρου τότε Ἰωάννου τοῦ Ὀρφανοτρόφου ἀδελφοῦ Μιχαὴλ τοῦ Δʹ καὶ θείου Μιχαὴλ τοῦ Εʹ, οἵτινες ἀνῆλθον ἐπὶ τοῦ θρόνου ἐνεργείαις τοῦ προρρηθέντος Ἰωάννου, ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰωάννης οὗτος ἐξορισθεὶς μετὰ ταῦτα ἀπέθανεν εἰς τὴν ἐξορίαν.
[5] Ὁ Ρωμανὸς Γʹ ὁ Ἀργυρὸς (1028 -1034) ἦτο σύζυγος τῆς βασιλίσσης Ζωῆς θυγατρὸς καὶ διαδόχου τοῦ Κωνσταντίνου Ηʹ (1025-1028) ἀδελφοῦ καὶ διαδόχου Βασιλείου Βʹ τοῦ Βουλγαροκτόνου (976-1025). Τὸν Ρωμανὸν Γʹ ἀποθανόντα ἐν ἔτει 1084 διεδέχθη ὁ δεύτερος σύζυγος τῆς Ζωῆς Μιχαὴλ Δʹ ὁ Παφλαγὼν (1034-1041), τοῦτον Μιχαὴλ Εʹ ὁ Καλαφάτης (1041-1042), τὸν ὁποῖον διεδέχθη εἰς τὸν θρόνον ὁ Κωνσταντῖνος Θʹ. Ἡ Ζωὴ συνεβασίλευε μετὰ τῶν ἀνωτέρω ἀπὸ τοῦ 1028-1050, ὅτε ἀπεβίωσεν.
