Τῇ Δ’ (4ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν ΙΩΑΝΝΙΚΙΟΥ τοῦ Μεγάλου τοῦ ἐν τῷ Ὀλύμπῳ.

Ἔχοντες δὲ χαρὰν τὸ νὰ συνομιλοῦν μὲ τοιοῦτον Ἅγιον, ἤρχοντο πολλάκις νὰ τὸν εὕρουν, ἀλλ’ ὁ Ἅγιος ὅταν ἤθελε τὸν ἔβλεπον, ὅταν ὅμως δὲν ἤθελεν, ἐγένετο ἐνώπιον αὐτῶν ἀφανής. Ἀνελθὼν εἶτα εἰς τὸ ὄρος τοῦ Ἀντιδίου, ἔκτισε καὶ ἐκεῖ κελλίον μικρότατον, εἰς τὸ ὁποῖον κατώρθωσεν ἀρετὰς μεγαλυτέρας, ταλαιπωρῶν τὴν σάρκα μὲ σκληραγωγίαν καὶ ἄσκησιν. Ἦτο δὲ τότε ἀσθενὴς ἡ σύζυγος τοῦ μαγίστρου Στεφάνου καὶ ἔγινε φρενοβλαβὴς ἀπὸ μαντείας, τὰς ὁποίας τῆς ἔκαμαν αἱ αἰχμάλωτοι. Οἱ δὲ ἰατροὶ μετεχειρίσθησαν πολλὰ φάρμακα, ἀλλὰ κανὲν δὲν τὴν ὠφέλησεν. Ὅθεν ἡ ἀσθενὴς ἔδραμε πρὸς τὸν Ἅγιον, ὅστις ἐποίησε παρευθὺς προσευχὴν καὶ τὴν ἰάτρευσεν ἀμέσως.

Εἶχε δὲ καὶ ὑποτακτικὸν παιδίον ὁ Ἅγιος, ὀνόματι Στέφανον, ὅστις ἦτο δίκαιος καὶ κατὰ πολλὰ ἐνάρετος, ἀπελθὼν δὲ εἰς το κελλίον αὐτοῦ τοῦ εἶπεν ὁ Ἅγιος· «Ἑτοιμάζου, ἀδελφέ, πρὸς τὴν ἔξοδον». Ὁ δὲ Στέφανος ἀπεκρίθη· «Ἡτοιμάσθην, διδάσκαλε, καὶ τὸ θεμέλιον τῆς ἀρετῆς φιλοπονώτερον ᾠκοδόμησα». Ταῦτα εἶπε καὶ εἰς ὀλίγον διάστημα ἐκοιμήθη χαίρων, ὅστις καὶ μετὰ θάνατον ἐτέλεσεν ἄπειρα θαύματα. Ἀλλὰ καὶ ἄλλων πολλῶν τὸν θάνατον προφήτευσεν ὁ Ὅσιος καθὼς καὶ ἀνωτέρω εἴπομεν καὶ ἀναριθμήτους ἀσθενεῖς ἐθεράπευσε καὶ ἄλλα πλεῖστα ἄξια διηγήσεως κατώρθωσεν, ἀλλὰ φθάνουν τὰ προγεγραμμένα νὰ φανερώσουν τὴν πρὸς τὸν Θεὸν παρρησίαν του, καὶ ἂς βραχυλογήσωμεν τὴν διήγησιν, διὰ νὰ εὕρωμεν τὴν τελείωσιν.

Τὸν καιρὸν ἐκεῖνον ἦτο ἀκόμη εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μεγάλη σύγχυσις ἀπὸ τὸν Εἰκονομάχον Θεόφιλον, ὁ δὲ προεστὼς τῶν Ἀγαύρων Εὐστράτιος, ἀπελθών, ἠρώτησε τὸν Ὅσιον λέγων· «Εἰπέ μας, διὰ τὸν Κύριον, ἕως πότε μέλλει νὰ ἔχῃ ἡ Ἐκκλησία μας σκάνδαλα;». Ὁ δὲ ἀπεκρίνατο· «Εἰς ὀλίγας ἡμέρας χειροτονεῖται Πατριάρχης εἷς ἐνάρετος καὶ ἐγγράμματος, τὴν κλῆσιν Μεθόδιος, αὐτὸς δὲ μετὰ τὴν ὀδυνηρὰν τελευτὴν τοῦ Θεοφίλου, ὅστις μέλλει ἐντὸς ὀλίγου νὰ ἀποθάνῃ, θέλει ἀποκαταστήσει τὴν Ὀρθοδοξίαν καὶ θέλει ἐπαναφέρει εἰς τὴν Ἐκκλησίαν τὴν ὁμόνοιαν». Οὕτως εἶπεν ὁ Ἅγιος, εἰς ὀλίγον δὲ καιρὸν ἐπληρώθησαν ὅσα ἐπροφήτευσεν ὁ θεσπέσιος· καὶ ὁ μὲν Θεόφιλος ἐτελεύτησεν, ἡ δὲ μακαρία Θεοδώρα καὶ ὁ ἀοίδιμος Μιχαήλ, ὁ υἱός της, ἔλαβον τὸ βασίλειον καὶ καθίσαντος εἰς τὸν θρόνον τοῦ ἱεροῦ Μεθοδίου, κατέπαυσαν ὅλαι αἱ ταραχαὶ τῶν αἱρετικῶν καὶ εἰρήνευσαν μὲ τὴν θείαν Χάριν τὰ σκάνδαλα.


Ὑποσημειώσεις

[1] Κατ’ ἄλλους ἐγεννήθη κατὰ τὸ ἔτος 751 (βλέπε ὑποσημ. σελ. 140).

[2] Ὁ Ὄλυμπος εἶναι ὄρος μέγα τῆς Βιθυνίας ἐν Μικρᾷ Ἀσίᾳ ἐπὶ τοῦ ὁποίου πλεῖστοι ὅσοι Πατέρες τὸν ἀσκητικὸν διήνυσαν δίαυλον καταστήσαντες αὐτὸ περιβόητον.

[3] Ἐν δὲ τῷ χειρογράφῳ Συναξαριστῇ γράφεται Ἀγαύρων.

[4] Ὁ Ὅσιος οὗτος Θεοφάνης ἑορτάζεται εἰς τὴν ιβʹ (12ην) Μαρτίου. Βλέπε περὶ τούτου εἰς Τόμον Γʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας», ἔνθα καὶ ὑποσημείωσις περὶ τῆς Σιγριανῆς.

[5] Ὁ Ὅσιος οὗτος Δανιὴλ ἑορτάζεται κατὰ τὴν ιβʹ (12ην) Σεπτεμβρίου. Βλέπε περὶ τούτου εἰς Τόμον Θʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».

[6] Ὅτι κατὰ τὸ ἔτος τοῦτο (845) ἐτελεύτησεν ὁ Ὅσιος Ἰωαννίκιος εἶναι ἐξηκριβωμένον καὶ ἀποδεικνύεται ἐκ τῶν ἑξῆς: α) Ἐπρόλαβε τὴν Ἀναστήλωσιν τῶν ἁγίων Εἰκόνων, ἥτις ἐγένετο κατὰ τὸ ἔτος 842. β) Ὁ Πατριάρχης Μεθόδιος, τοῦ ὁποίου τὴν πατριαρχείαν προεφήτευσεν, ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τὸ ἔτος 842 καὶ ἐτελεύτησε τὴν 14ην Ἰουνίου τοῦ ἔτους 846 ἤτοι ὀκτὼ μῆνας μετὰ τὸν Ὅσιον Ἰωαννίκιον ὡς οὗτος προεφήτευσε καὶ γ) ἀπὸ τὰ ἔτη τῆς βασιλείας Μιχαὴλ τοῦ Γʹ, ὅστις ἀνῆλθεν εἰς τὸν θρόνον τριετὴς ἐν ἔτει 842, ἐπιτροπευόμενος ὑπὸ τῆς μητρὸς αὐτοῦ Θεοδώρας τῆς ἀναστηλωσάσης τὴν Ὀρθοδοξίαν. Κατὰ ταῦτα καὶ ἐφ’ ὅσον δεχθῶμεν ὡς ἔτος γεννήσεως τοῦ Ὁσίου τὸ ἔτος 741 ἦτο τότε ἐτῶν 104. Ἐπειδὴ ὅμως ἐν τῷ χειρογράφῳ Βίῳ αὐτοῦ γράφεται ὅτι 94 ἐτῶν ἐτελεύτησε, πιθανόν, ὡς ὑποστηρίζουσι τινές, νὰ ἐγεννήθη τὸ ἔτος 751, ἀλλὰ καὶ τοῦτο ἀμφισβητεῖται, διότι σαφῶς ἐν τῇ Βιογραφίᾳ αὐτοῦ ἀναφέρεται ὅτι ἐγεννήθη κατὰ τὸ 24ον ἔτος τῆς βασιλείας Λέοντος Γʹ τοῦ Ἰσαύρου ὅπερ εἶναι τὸ 741 (βλέπε καὶ ὑποσημ. σελ. 126).)

[7] Περὶ τοῦ Ἁγίου Μεθοδίου βλέπε εἰς τὴν ιδʹ (14ην) Ἰουνίου (Τόμος Ϛʹ) τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».