Τῇ ΚΗ’ (28ῃ) τοῦ αὐτοῦ μηνὸς μνήμη τοῦ Ὁσίου Πατρὸς ἡμῶν Ὁμολογητοῦ καὶ Μάρτυρος ΣΤΕΦΑΝΟΥ τοῦ Νέου.

Ἐπῆγαν λοιπὸν οἱ ἀδελφοὶ ἐκεῖνοι εἰς τὸν Ἅγιον καὶ τοῦ εἶπον ὅσα τοὺς εἶπεν ὁ τύραννος, ἀλλὰ κακὸν δὲν τοῦ ἔκαμον, μόνον ἔλαβον τὴν εὐλογίαν του καὶ ἐπέστρεψαν εἰς τὸν βασιλέα, λέγοντες ὅτι δὲν ἤθελε νὰ τοὺς ὑπακούσῃ ὁ Στέφανος καὶ τοῦ ἔδωκαν τόσας πληγάς, ὥστε τὸν ἀφῆκαν ὡς ἀποθαμμένον καὶ ὀλίγον πνέοντα. Ὁ δὲ τύραννος τότε μὲν τοὺς ἐφιλοτίμησεν, ἀλλὰ ὕστερον, ὅταν ἔμαθε τὰ γενόμενα, τοὺς ἐθανάτωσεν. Ὁ δὲ θεῖος Στέφανος ἐσύναξεν εἰς τὸν ὄρθρον τοὺς Μοναχοὺς καὶ ἀναγνώσαντες τὴν ἀκολουθίαν, τοὺς ἔδωκε τὸν τελευταῖον ἀσπασμὸν λέγων πρὸς αὐτούς· «Χαίρετε, Πατέρες καὶ ἀδελφοί· σᾶς παρακαλῶ φυλάττετε τὴν Ὀρθόδοξον πίστιν ἀκριβῶς καὶ εὔχεσθε διὰ τὴν ἀναξιότητά μου, διότι ἦλθεν ἡ ὥρα τῆς τελευτῆς μου καὶ φοβοῦμαι μὴν ἐμποδίσουν τὴν ψυχήν μου οἱ δαίμονες, διὰ τὰς πολλὰς ἁμαρτίας μου». Τότε ὅλοι οἱ Πατέρες ἔχυναν ποταμηδὸν δάκρυα, ὁ δὲ Ἅγιος εἶπεν εἰς αὐτοὺς νὰ ἐκβάλουν ἀπὸ τῆς κεφαλῆς του τὸ ἱερὸν καλυμμαύχιον, ἐπίσης τὸν μανδύαν, τὴν ζώνην καὶ τὸ κουκούλιον· ἐκεῖνοι ὅμως ἔλεγον, ὅτι δὲν ἔπρεπε νὰ γυμνωθῇ ἀπὸ τὰ ἱερὰ ἱμάτια καθόλου· ὁ δὲ Ἅγιος ἀπεκρίνατο· «Ὅστις μέλλει νὰ παλαίσῃ, εἶναι ἀνάγκη νὰ εἶναι ὁλόγυμνος, ἀλλὰ δὲν εἶναι καὶ πρέπον νὰ καταπατηθῶσιν ἀπὸ τοὺς ἐναγεῖς τὰ Ἅγια». Ταῦτα εἰπόντος ὑπήκουσαν καὶ ἔμεινε μόνον μετὰ τοῦ δερματίνου χιτῶνος καθεζόμενος καὶ λέγων πρὸς αὐτοὺς τὰ σωτήρια.

Ὁ δὲ τύραννος, ὅταν ἐξημέρωσεν, ἐδαιμονίσθη καθολικὰ ἀπὸ τὸν θυμόν, ἀκούσας ὅτι οἱ δύο νέοι, τοὺς ὁποίους ἔστειλε νὰ θανατώσουν τὸν Ἅγιον, τελείως δὲν τὸν ἤγγισαν· καὶ πηδήσας εἰς τὰ προαύλια τῶν βασιλείων ἐφώναζεν· «Ὤ τῆς βίας, ὢ τῆς δειλίας! δὲν ἔχω τινὰ νὰ μὲ βοηθήσῃ κατὰ τοῦ ἐχθροῦ μου, ὅστις μὲ καταγελᾷ καὶ μὲ ὑβρίζει;». Συναχθέντες λοιπὸν οἱ στρατιῶται καὶ οἱ δοῦλοι του, ἠρώτων τὶς ἦτο ὁ ἐχθρός του καὶ ἔλεγεν· «Ὁ Στέφανος τοῦ Αὐξεντίου εἰς τὴν φυλακὴν βασανίζει τὴν ψυχήν μου καὶ μὲ πολεμεῖ ὁ ἀμνημόνευτος». Τότε ἔδραμον ὅλοι εἰς τὸ Πραιτώριον ὡς ἄγριοι λέοντες καὶ ἐφώναζον πρὸς τοὺς φύλακας· «Δότε μας ταχέως τὸν Στέφανον». Ἐκεῖνος δὲ ὁ μακάριος, ὢν ἕτοιμος, ἐξῆλθεν εὐθὺς μὲ προθυμίαν ἀτάραχα λέγων· «Ἐγὼ εἶμαι ἐκεῖνος τὸν ὁποῖον ζητεῖτε». Ἐκεῖνοι δὲ παρευθὺς τὸν ἥρπασαν καὶ ἐκβάλλοντες ἀπὸ τοὺς πόδας αὐτοῦ τὰ σίδηρα, τὸν ἔσυραν εἰς τὴν δημοσίαν ὁδὸν καὶ ἄλλοι τὸν ἐλάκτιζον, ἄλλοι τὸν ἐκτύπων μὲ ξύλα καὶ πέτρας καὶ δὲν ἄφησαν ὕβριν ἢ τιμωρίαν τινά, τὴν ὁποίαν νὰ μὴ ἔπραξαν κατ’ αὐτοῦ·


Ὑποσημειώσεις

[1] Οὗτος εἶναι ὁ Πατριάρχης Γερμανὸς Αʹ πατριαρχεύσας τὸ 714-730. Ἐξωρίσθη ὑπὸ τοῦ Ἰσαύρου, δι’ ὃ καὶ Ὁμολογητὴς ἀπεκλήθη. Ἡ μνήμη του τιμᾶται τὴν ιβʹ (12ην) Μαΐου (βλέπε Τόμον Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[2] Βλέπε περὶ τοῦ θαύματος τούτου καὶ ἐν τῷ Βίῳ τοῦ Ἁγίου Γερμανοῦ (βλέπε Τόμον Εʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[3] Βλέπε ἡμέτερον «Μέγαν Συναξαριστὴν τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» Τόμ. ΙΓʹ «Συναξαριστὴς Τριῳδίου».

[4] Ὁ Ὅσιος οὗτος Αὐξέντιος ἤκμασε κατὰ τοὺς χρόνους Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (408-450), ἡ δὲ μνήμη αὐτοῦ τιμᾶται τὴν ιδʹ (14ην) Φεβρουαρίου (βλέπε εἰς Τόμον Βʹ τοῦ ἡμετέρου «Μεγάλου Συναξαριστοῦ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας»).

[5] Οὕτως ἴσως ὠνομάζει τὴν νοτίως τῆς Μ. Ἀσίας θάλασσαν.

[6] Κωνσταντῖνος Εʹ ὁ Κοπρώνυμος (741-775) καὶ ὁ τούτου υἱὸς Λέων Δʹ ὁ Χάζαρος (775-780). Τοῦτον ὁ πατήρ του Κωνσταντῖνος Εʹ εἶχεν ἀνακηρύξει συμβασιλέα ἀπὸ τοῦ πρώτου ἔτους τῆς ἡλικίας του (751) διὸ καὶ ὁ χαιρετισμὸς ἀπευθύνεται ἀπὸ μέρους τῶν δύο συμβασιλέων. Τοῦ Λέοντος Δʹ σύζυγος ὑπῆρξεν ἡ Εἰρήνη ἡ μετὰ τὸν θάνατον αὐτοῦ συγκαλέσασα τὴν Ἁγίαν Ζʹ Οἰκουμενικὴν Σύνοδον ἐν ἔτει 787 καὶ ἀναστηλώσασα τὴν Ὀρθοδοξίαν. Περὶ τῶν συμβάντων κατὰ τὴν περίοδον τῆς Εἰκονομαχίας βλέπε γενικώτερον εἰς τὴν Κυριακὴν τῆς Ὀρθοδοξίας, ἡμέτερος «Μέγας Συναξαριστὴς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας» Τόμ. ΙΓʹ «Συναξαριστὴς Τριῳδίου».

[7] Συρογενής· γεννηθεὶς ἐκ Σύρων, δηλαδὴ ἀλλόφυλος. Βιτάλιος· ζωντανός, ζωώδης.

[8] «Καὶ εἶπεν Ἠλιού· οὐ διαστρέφω τὸν Ἰσραήλ ὅτι ἀλλ’ ἢ σὺ καὶ ὁ οἶκος τοῦ πατρός σου» (Γʹ Βασιλ. ιηʹ 18).

[9] «Ἵνα τί ἐφρύαξαν ἔθνη καὶ λαοὶ ἐμελέτησαν κενά; Παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, καὶ οἱ ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ κατὰ τοῦ Κυρίου καὶ καὶ κατὰ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ» (Ψαλμ. βʹ 1-2).